Mavzu: travmatik toksikoz (TO’qimalarning uzoq ezilish sindromi, krash sindromi) krash sindromi

MAVZU: TRAVMATIK TOKSIKOZ (TO’QIMALARNING UZOQ EZILISH SINDROMI, KRASH - SINDROMI)

KRASH - SINDROMI

1885-yilda N. I. Pirogov “Joyli travmatik sovuq qotish”, “to’qimalarning travmatik tarangligi”, “mahalliy asfiksiya” ni bayon qilgan edi. Ko’pincha oyoq yumshoq to’qimasining biror katta qismi uzoq vaqt qisilib qolganda to’qima va organizmda uzgarishlar yuz beradi.

Birinchi marta uning klinikasi Italiyada yer qimirlashida ro’y bergan fojiaga asoslangan. Travmatik toksikoz o’pirilish, yer, qimirlash, bombardimon qilish, temir yo’l halokatlari va boshqalar vaqtida kuzatiladi.

Birinchi marta uning klinikasi Italiyada yer qimirlashida ro’y bergan fojiaga asoslangan. Travmatik toksikoz o’pirilish, yer, qimirlash, bombardimon qilish, temir yo’l halokatlari va boshqalar vaqtida kuzatiladi.

KOTASTROFA

KOTASTROFA

ETIOLOGIYASI

Eng asosiy faktorlardan uzoq vaqt koma holatida bo’lish, ko’pincha otravleniya holatida bo’lish(alkogollar, is gazi, sedativ va uyqu chaqiruvchilar va boshqalar)

Yumshoq to’qimani uzoq vaqt ezilishi va yuqoridagi faktorlarning ta’siri natijasida bemor odatda tanasi va muchchalari halokat vaqtidagi holatda qotib qoladi

Yumshoq to’qimani uzoq vaqt ezilishi va yuqoridagi faktorlarning ta’siri natijasida bemor odatda tanasi va muchchalari halokat vaqtidagi holatda qotib qoladi

Patogenezi

Krash – sindromi rivojlanishida jarohatlangan mushak to’qimasi 75% mioglobin, 70% kreatinin, 66% kaliy, 75% fosforni yo’qotadi. Gemodinamik buzilishlar natijasida atsidoz rivojlanadi, chuqur holatlarda esa to’qima nekrozi kuzatiladi

PATOGENEZ

Bemorning o’ng qo’lida nekrozlanish holati

Travmatik toksikozning og’ir holatlari

Klinika

Og’ir ezilishlarning mahalliy belgilari dekompressiyasidan keyin, ya’ni ezilgan joyni bosib turgan yuk olib tashlangandan so’ng namoyon bo’ladi.

Yengil formasi 4 soat ichida ro’y berib , qo’l oyoq hajmi kattalashadi, to’qimalari ushlab ko’rilganda suyuqlik yuborilgandek seziladi.

Yengil formasi 4 soat ichida ro’y berib , qo’l oyoq hajmi kattalashadi, to’qimalari ushlab ko’rilganda suyuqlik yuborilgandek seziladi.

O’rta formasi 6 soat ichida ro’y berib, qo’l oyoq qotib oqaradi rangsizlanib ko’kimtir dog’lar paydo bo’ladi.

Og’ir formasi 7- 8 soat ichida ro’y berib, terida qo’ng’ir dog’ va pufaklar yuzaga kelib ular serroz, gemorragik suyuqliklar bilan to’lgan bo’ladi.

Og’ir formasi 7- 8 soat ichida ro’y berib, terida qo’ng’ir dog’ va pufaklar yuzaga kelib ular serroz, gemorragik suyuqliklar bilan to’lgan bo’ladi.

Patologik o’zgarishlar

Zararlangan qo’l - oyoq mushaklari qonsiz, kulrang nekrozlangan bo’ladi. Shish va to’qimalarda qon bilan immobilizatsiya kuzatildi. Shish kattalashishi bilan quyuqlashadi va travmatik shok belgilari paydo bo’ladi.

Ezilgan to’qimalardan interstitsial kenglikdan plazma yo’qoladi, gematokrit tez balandlashadi gemoglabin eritrotsitlar soni ko’payadi.

Ezilgan to’qimalardan interstitsial kenglikdan plazma yo’qoladi, gematokrit tez balandlashadi gemoglabin eritrotsitlar soni ko’payadi.

To’qima chirishi natijasida toksik moddalar – polipeptidlar, fosfor, kaliy, gemoglobin organizmga so’riladi .

• To’qima chirishi natijasida toksik moddalar – polipeptidlar, fosfor, kaliy, gemoglobin organizmga so’riladi .
• Buyraklarning hajmi kattalashadi, uning naychalarining 1 qismi, mioglobin oqsil moddalar o’lishi kuzatiladi.

Bu holat TO’QIMALARNING UZOQ VAQT EZILISHI, YOKI TRAVMATIK TOKSIKOZ deb ataladi.

Bu holat TO’QIMALARNING UZOQ VAQT EZILISHI, YOKI TRAVMATIK TOKSIKOZ deb ataladi.

TASHXIS

TASHXIS

• Umumiy qon tahlili
• Umumiy siydik tahlili
• Bioximiyaviy tahlil
• UZI
• Rentgenologik tahlil
• MRT va KT

Qo’shimcha tekshirish usullaridan

KLINIK BOSQICHLARI

Yengil darajali travmatik toksikoz

Davolash.

Ezilgan qo’l – oyoqni bosib turgan yuk olingach, uni qattiq bog’lam bilan bog’lash, taxtakachlash, jgutlash kerak.

Muchalarni jgutlash

Zararlangan sohaga muz qo’yiladi, kriloellektronika yordamida sovutiladi, novokain blokadasi bajariladi.

Agar shish kattalashib ishemiya va ezilish belgilari yo’qolmasa to’qimalarga yengillik berish uchun keng fatsiya bajariladi, nekroektomiya yoki amputatsiya qilinadi.

Agar shish kattalashib ishemiya va ezilish belgilari yo’qolmasa to’qimalarga yengillik berish uchun keng fatsiya bajariladi, nekroektomiya yoki amputatsiya qilinadi.

Giperbarik oksigenatsiya qilinadi, bular davolash bilan birga olib borilib bemorga narkotik antigistamin preparatlar (promidol demidrol) yuboriladi, poliglukin yoki gemodez qo’yiladi.

Giperbarik oksigenatsiya qilinadi, bular davolash bilan birga olib borilib bemorga narkotik antigistamin preparatlar (promidol demidrol) yuboriladi, poliglukin yoki gemodez qo’yiladi.

Intoksikatsiya davom etsa, dyurez tezlashtiriladi, 3-4 litrdan ortiq suyuqlik tomir ichiga yuboriladi (1\3 natriy xloridning izotonik eritmasi, 1\3 5% li glyukoza eritmasi yoki laktasol va 1\3 plazma)

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT !!!

• E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT !!!