Mavzu: osi modeli Kirish

Mavzu: OSI modeli

1. 
   Kirish
   

1.1 OSI modeli

2. 
   Asosiy qism
   

2.1 OSI modeli pog’analari haqida
2.2 OSI modeli pog’onalari vazifalari
2.3 OSI modelining asosiy protokollari

3. 
   Xulosa
   
4. 
   Foydalanilgan adabiyotlar
   

1.1 Kirish
OSI modeli. Kompyuterlarni tarmoqqa ulash jarayonida juda ko‘p amallami amalga oshiriladi, ya’ni kompyuterdan kompyuterga axborotlar uzatilishini toliq ta’minlanadi. Qandaydir ilovalar bilan ish olib borayotgan foydalanuvchiga nima qanday amalga oshirilayotganligining farqi yo‘q albatta. Uning uchun faqat boshqa ilovaga ega bolish yoki tarmoqqa, joylashgan boshqa resurslariga ega bolish qiziq xolos. Aslida esa hamma uzatilayotgan axborot ko‘p ishlov berish bosqichlaridan o‘tib boradi. Avvalam bor u bloklarga ajratilib har biri alohida boshqarish axboroti bilan ta’minlanadi. Hosil bolgan bloklar paket sifatida jihozlanadi, bu paketlar kodlashtiriladi, shundan so‘ng elektr signallari yoki yorug’lik signali yordamida tarmoq orqali uzatiladi, ya’ni qabul qilingan paketni qaytadan bloklangan axborotlari tiklanib, bloklar axborotlar ko‘rinishida ulanadi va shundan so‘ngina boshqa ilovaga foydalanish uchun tayyor boladi. Bu albatta boladigan jarayonni ancha soddalashtirib bayon qilinishi. Aytib otilgan ishlarning bir qismi albatta dasturlar yordamida amalga oshirilsa, boshqa qismi esa qurilmalar ishtirokida bajariladi. Butun sanab o‘tilgan va bajarilishi lozim bolgan axborotga ishlov berish amallarni bir-biri bilan muloqot qiluvchi bosqich va bosqich ostiga bolishni aynan tarmoq modellari bajarishi lozimdir. Bu modellar tarmoq tarkibidagi abonentlar oilasidagi muloqotni va turli tarmoqlar o‘rtasidagi turli bosqichdagi muloqotni to‘g‘ri tashkil qilish imkoniyatini yaratadilar
Hozirgi vaqtda eng ko‘p ishlatiladigan va tanilgan OSI (Open System Interchange) ochiq tizimda axborot aimashinuvini etalon modeli. Bu holatda «ochiq tizim» atamasi o‘zi bilan o‘zi ulanmagan, ya’ni boshqa qandaydir tizimlar bilan aloqa qilish imkoniyati mavjud tizim tushuniladi (yopiq tizimga nisbatan). Xalqaro standartlar tashkiloti tomonidan OSI (International Standards Organization) 1984-yili OSI model taqdim qilingan. Shundan beri hamma tarmoq mahsulotlarini ishlab chiqaruvchilar tomonidan foydalanib kelinmoqda. Har qanday universal model singari, OSI modeli ham ancha qo‘pol. Tez o‘zgartirishlarni bajarishi qiyin, shuning uchun turli formalar taklif qiladigan real tarmoq vositalari qabul qilingan vazifalami taqsimlashga juda ham rioya qilmaydilar. Lekin OSI modeli bilan tanishish tarmoqda ro‘y berayotgan jarayonni yaxshi tushunishga yordani beradi. Hamma tarmoqdagi bajariladigan vazifalar (funksiyalar) modelda 7 ta bosqichga bolingan. Yuqori oiladagi bosqichlar ancha murakkab, global masalalami bajaradilar. Buning uchun pastdagi bosqichlarni o‘z maqsadlari uchun ishlatib ularni boshqaradilar. Pastda joylashgan bosqichlar maqsadi - yuqori bosqichga xizmat ko‘rsatish, yuqorida joylashgan bosqichlar uchun ko‘rsatiladigan bu xizmatning mayda qismlarining bajarilish tartibi muhim emas. Pastda joylashgan bosqichlar ancha sodda, ancha aniq vazifalarni bajaradi. Ideal holda har bir bosqich o‘zidan tepada va pastda joylashgan bosqich bilan muloqot qiladi. Yuqori bosqich ayni vaqtda ilovaga ishlayotgan, amaliy masalaga to‘g‘ri kelsa, pastki bosqich esa signalni aloqa kanali orqali uzatishga to‘g‘ri keladi.
Telekommunikatsiya bilan shug'ullanadigan ko'pchilik sotuvchilar o'zlarining mahsulot va xizmatlarini OSI modeliga nisbatan tasvirlashga harakat qilishadi. Bu ularga turli transport protokollari, manzil sxemalari va kommunikatsiyalarni qadoqlash usullarini farqlashga yordam beradi. Garchi u munozara va baholashni boshqarish uchun foydali bo'lsada, OSI modeli nazariy xususiyatga ega va faqat umumiy qo'llanma sifatida ishlatiliadi