Мавзу: биологик фаол моддалар ва уларни олиш биотехнологияси

Мавзу: ФЕРМЕНТАТСИЯЛАНГАН ОЗИК ОВКАТ МАХСУЛОТЛАРИ ВА ФУНКСИОНАЛ КУШИМЧАЛАР

Фан ўқтувчиси : Гаффарова Зилола.

режа

• 1.Кириш
• 2. Ферментлар
• 3.Ферментатсияланган озик овкат махсулотлари
• 4. Функсионал кушимчалар

Озиқ-овқат қўшимчаларини озиқавий маҳсулотларга ишлаб чиқаришнинг турли босқичларида сақлаш ёки технологик жараёнларни енгиллаштириш мақсадида, бузилишнинг турли кўринишларида чидамлилигини ошириш, маҳсулотнинг ташқи кўриниши ва тузилишини сақлаш ёки оргонолептик хосаларини ўзгартириш мақсадида қўшилади.
Codex Alimentarius га мувофиқ қўлланиладиган бу компонентлар INS рўйҳатида (International Numeral System)- Халқаро рақамли тизим ўз рақамига эга. Бу моддаларни енгил ва аниқ индефикациясини таъминлаб, уларни таржима қилишда ҳатога йўл қўйилишини, шунингдек озиқ-овқат маҳсулотларида уларни аниқлаб олинишини таъминлайди. Рақамларнинг INS тизими Европа давлатларида қўлланиладиган озиқ-овқат қўшимчаларининг синфланишининг рақамли тизими асосида ишлаб чиқилган, қисқартириш учун уни Е индекси (Евросоюз сўзидан олинган) озиқ-овқат қўшимчаларнинг узун номини ўзгартиради. Бу кодлар ёки индефикацион рақамлардан фақатгина қўшимчаларнинг функционал синфланишдаги номланишига боғланган ҳолда фойдаланилади.
Е рақамли кодлаштиришга мувофиқ озиқ-овқат қўшимчаларни қуйидаги кўринишда ажратилади.
Е100 – Е182 - бўёвчилар
Е200 – Е299 - кансервантлар
Е 300 – Е399 - антиоксидантлар
Е400 - Е449 – консистентция стабилизаторлари
Е450 - Е499 - эмулгаторлар
Е500 - Е599 - кислоталиликни бошқарувчилар кўптирувчилар.
Е600 - Е699 - таъм ва хид кучайтиргичлар
Е700 - Е800 - бошқа эхтимолий ахборот учун заҳира индекслари
Е900 - ва хоказо – antiflaming, нон сифатини яхшиловчилар.
Баъзи ҳолатларда озиқ-овқат қўшимчалар номидан ёки уни ўрнини босувчи индексдан сўнг унинг консентрацияси ҳам туриши мумкин. Маҳсулотлардаги озиқавий қўшимчаларнинг мавжудлиги истеъмол қадоғи, ёрлиғи, банкаси, пакети ва таркибида кўрсатилиши лозим.
Ҳозирги кунда озиқ-овқат қўшимчаларидан фойдаланиш муаммолари бўйича бирлашган эксперт комитети ФАО/ВО3 - (ФАО - қишлоқ хўжалиги ва истеъмол хўжалиги ташкилоти, ЖССТ жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти) шуғилланмоқдалар. ФAO /ЖCCT нинг озуқа стандартлари бўйича бирлашган дастурларини амалга ошириш учун қўмита қошида Codex Alimentarius махсус комиссияси ташкил қилинган бўлиб, у ўз таркибига 194 дан ортиқ мамлакат аъзоларини қамраб олган.