Мавзу: АҲмад табибий

Аҳмад Табибий
(1869-1910)

Режа:

1. 
   Аҳмад Табибий ҳаёт йўли
   
2. 
   Аҳмад Табибий адабий мероси
   
3. 
   Табибий – достоннавис шоир сифатида
   
4. 
   Табибийнинг “Вомиқ ва Азро (Узро)” достони ўзбек достончилигининг гўзал ёдгорликлардан бири сифатида
   

АДАБИЁТЛАР

1. 
   Муҳаммад Юсуф Баёний. Шажарайи Хоразмшоҳий. Т., 1991
   
2. 
   А.Н.Самойлович. Мажмуатуш-шуаройи шоҳи пайрови Феруз. Китобда: Записки Восточного отделения Императорского русского археологического общества. 1909, том ХИХ, с.0199-0200.
   
3. 
   Лаффасий. Хива шоир ва адабиётчиларининг таржимаи ҳоли. Тазкира, қўлёзма.
   
4. 
   Б.Қосимов. Миллий уйғониш: жасорат, маърифат ва фидоийлик. Тошкент, 2000
   
5. 
   Б.Қосимов ва бошқалар. Миллий уйғониш даври ўзбек адабиёти. Тошкент, 2004
   

ХИХ аср охири – ХХ аср бошларида Хоразм адабий муҳитида фаолият кўрсатган сермаҳсул ижод соҳиби Аҳмад Табибий 1969 йили Хоразм хонлигининг сиёсий ва маданий маркази Хива шаҳрида туғилди. Унинг отаси асли афғонистонлик, кейинчалик Хоразмга келиб турғун бўлиб қолган Али Муҳаммад Хиванинг машҳур табибларидан эди. У кичик дўконча очиб, атторлик билан ҳам шуғулланган. али Муҳаммад ўғлининг ўқишига катта эътибор берди. Форс, араб тилларини чуқур ўрганишига раҳнамолик қилди, табибликни ўргатди. Шунинг учун ҳам аҳмад ўзига “Табибий” тахаллусини танлаган. Унинг шеъриятдаги шуҳрати кенг ёйилди. Натижада Муҳаммад Раҳимхон Феруз уни саройига таклиф қилди. Бу ҳақда Лафассий тазкирасида қуйидагиларни таъкидлайди: “Аксари вақтлар Аваз Ўтар билан улфатлиғ қилиб, шахмат ўйиниға машғулотлиғ қилиб, ўзларига таскинлиғ билан шеър машқини қилиб турдур эрдилар... Ҳамма вақтлар танбур чертиб, ўз шикаста хавотириға тасалли бериб турадур эрди” (Лафассий. Тазкира, 86 бет).

Аваз ўтар ўғли ҳам табибийни устози сифатида ҳурмат қилди, шеъриятда унингдек бўлишга интилди: