MASALA YECHISH (Elektr maydon kuchlanganligi oqimi)
REJA:
Elektr zaryadning saqlanishi
elektr maydon kuchlanganligi oqimi
bir jinsli zaryadlangan cheksiz tekislikning elektr maydon kuchlanganligi
zaryadlangan cheksiz tekisliklarning elektr maydoni
bir jinsli zaryadlangan sfera va sharning elektr maydoni mavzulariga doir masalalar yechish
1. Elektr zaryad bu,……….
3. Elektrostatikada ish ……. boo’liq.
4.Elektr doimiysi bu,……
5. Hjntysial maydon bu, ……..
6. Elektrofor mashinasi bu, ……….
“Individual ishlash” MASALA YECHISH NAMUNALARI q1=6·109 C va q1=8·09 C nuqtaviy zaryadlar orasidagi masofa 6 sm ga teng. Zaryadlar o’rtasida joylashgan nuqtadagi kuchlanganlik qanday? Zaryadlar orasidagi muhit - havo.
Bеrilgаn:
Formulasi:
Yechilishi:
r= 6 sm=0,06 m
q1=6·10-9 C
q2=-8·10-9 C
=1
E=?
F=k ;
E =
E = = k
Javob:
Bеrilgаn:
Formulasi:
Yechilishi:
Mustaqil ishlash uchun masalalar 1.Elektr zaryadining sirt zichligi 5105 C/m2 bo’lgan 1 sm radiusli metall sharchadagi zaryad miqdorini aniqlang
2. Vakuumda biri ikkinchisidan 10 sm masofada joylashgan va zaryadlari 250 nC va 400 nC bo’lgan ikki nuqtaviy zaryadlar orasidagi ta’sir kuchini toping.
3. Havoda 1 nC dan bo’lgan ikkita bir xil nuqtaviy zaryad bir-biridan 5 sm masofada joylashgan. Birinchi zaryaddan 3 sm, ikkinchi zaryaddan 4 sm masofada joylashgan nuqtada maydon kuchlanganligi nimaga teng?
4. Massasi 1 g va zaryadi +1 µC bo’lgan zarra bir jinsli elektr maydonda 7,5 m/s2 tezlanish bilan tushmokda. Elektr maydon kuchlanganligi vektori yuqoriga yo’nalgan. Uning son qiymatini toping . Havoning qarshiligini hisobga olmang.
5. Vertikal pastga yo’nalgan, kuchlanganligi 1 kV/m bo’lgan bir jinsli elektr maydonda zaryadi +1 nC va massasi 0,1 mg bo’lgan chang zarrasi harakatlanmoqda. Zarraning tezlanishi nimaga teng?
6.Diagonali 2a bo’lgan kvadratning uchlariga tartib bilan q1=+q; q2=+q; q3=q va q4=q zaryadlar joylashgan +q zaryadga ta’sir etuvchi kuchni aniqlang.
Uyga vazifa
1. Havoda tomonlari 20 sm dan bo’lgan teng tomonli uchburchakning uchlariga q1=q2=q3=2106 C zaryadlar joylashtirilgan. Zaryadlarning biriga boshqa ikkita zaryad ta’sir kuchini toping (N).
2. Birining zaryadi ikkinchisinikidan 5 marta katta bo’lgan musbat zaryadlangan ikkita bir xil metall sharchalar ma’lum masofada o’zaro ta’sirlashmoqda. SHarchalar bir-biriga tekkizilib, yana avvalgi masofaga surib qo’yilsa, o’zaro ta’sir kuchi qanday o’zgaradi?
3.Ikkita 16 va 36 nC zaryadlar bir-biridan 3 sm masofada joylashgan. Shu zaryadlarni tutashtiruvchi kesmada maydon kuchlanganligi nolga teng bo’lgan nuqta birinchi zaryaddan qanday masofada joylashgan?