Lizing bajardi: tekshirdi

Lizing

BAJARDI:____________________

TEKSHIRDI:_________________

Lizing-bu uzoq muddatli ijara bo’lib, uning oxirida ijaraga olingan obyektni sotib olish imkonini beradi.Bir tomondan bu oddiy ijara shakliga juda ham o’xshash.Aslida esa ular o’rtasidagi farq juda ham o’xshash.Aslida esa ular o’rtasidagi farq yetarlicha aniq.

Lizing-bu uzoq muddatli ijara bo’lib, uning oxirida ijaraga olingan obyektni sotib olish imkonini beradi.Bir tomondan bu oddiy ijara shakliga juda ham o’xshash.Aslida esa ular o’rtasidagi farq juda ham o’xshash.Aslida esa ular o’rtasidagi farq yetarlicha aniq.

Lizing-bu xizmatdir.Misol uchun kombaynni lizingga olmoqchi bo’lgan fermer ushbu xizmat turini ko’rsatuvchi kompaniyaga tashrif buyuradi. O’z navbatida kompaniya o’z mablag’lari hisobiga kombaynni xarid qiladi va uni mijozga malum miqdordagi to’lov evaziga muddatli foydalanish uchun topshiradi.Belgilangan ijara muddati yakunlanganidan so’ng esa kombaynga egalik qilish huquqi bevosita mijozning nomiga o’tadi.Lizingda bitim predmetini mijoz tanlaydi. U sotuvchini tanlaydi. Xaridni esa lizing kompaniyasi amalga oshiradi va sotib olingan tovarni mijozga vaqtinchalik foydalanishi uchun kelishilgan muddatga beradi. Belgilangan summa to‘langandan keyin, ijaradagi mulk mijozning tasarrufiga o‘tadi.

Lizing olish tartibi :

• Lizing olish tartibi :
• 1)Mijoz o’z mablag’larini hisobiga sotib ololmayotgan mulkini sotib olish uchun lizing kompaniyasiga murojaat qiladi.
• 2)Lizing kompaniyasi (lizing beruvchi),loyihaning likvidligini baholab,mahsulot yetkazib beruvchidan mijozga zarur bo’lgan o’z lizing narsasini (ko’chmas mulk,uskuna,transport vositasi)sotib oladi.Mahsulot yetkazib beruvchi va lizing narsani mijoz tanlaydi.
• 3)Mijoz(lizing oluvchi) lizing narsani ijaraga oladi.Bunda shartnomaga quyidagilar aks etadi:lizing to’lovlari miqdori,Ijara muddatlari,Lizing narsasini sotib olish shartlari
• 4)Shartnoma shartlariga ko’ra, mijoz lizing bitimining barcha shartlarini bajarganidan so’ng lizing narsasiga egalik huquqini olishi mumkin.

Lizing kimlar uchun?

• Lizing kimlar uchun?
• Maxsus uskunalar, transport vositalari, ko‘chmas mulk yoki biznes jihozlariga muhtoj yakka tartibdagi tadbirkorlar va yuridik shaxslar lizingdan foydalanadi. Agar Sizga mashina kerak bo‘lsa, Siz jismoniy shaxs sifatida ham lizingni olish imkoniyatiga egasiz.
• Lizing obyektlari
• O‘zbekistonda lizing obyektlari sifatida tadbirkorlik faoliyatida foydalaniladigan binolar, inshootlar, uskunalar, transport vositalari va boshqa ko‘char va ko‘chmas mulklar bo‘lishi mumkin. (O‘zbekiston Respublikasining 14.04.1999 yil sanasidagi №756-I-sonli “Lizing to‘g‘risida”gi Qonuni).
• Nimani lizingga olish mumkin emas?
• Yer uchastkasini, tabiiy obyektni (masalan, dala yoki ko‘l) va davlatga tegishli bo‘lgan hamda qonun bo‘yicha erkin muomalaga chiqarilmaydigan mulkni (masalan, binolar, madaniy yodgorliklar) lizingga olish mumkin emas.

Lizing to‘lovlarini qanday amalga oshirish kerak?

• Lizing to‘lovlarini qanday amalga oshirish kerak?
• Dastlabki to‘lov – bu odatda tovarning sotib olish narxining 20-30%ni tashkil etadi;
• Oylik to‘lovlar. Ular ikki xil shaklda bo‘ladi: annuitet (butun muddat davomida bir xil miqdorda oylik to‘lovlarni amalga oshirasiz) va regressiv – birinchi oyda Siz ko‘proq to‘lovni amalga oshirasiz, keyingi oylarda to‘lov miqdori asta-sekin kamayadi.

	Lizing	Kredit
Ishtirokchilar	Lizing uch tomonlama(sotuvchi-lizing beruvchi-lizing oluvchi) yoki ikki tomonlama (lizing beruvchi-lizing oluvchi)shartnomaga asosida amalga oshiriladi.	Kredit ikki tomonlama(kredit beruvchi-qarz oluvchi)shartnomaga asosan tuziladi.
Egasi kim bo’lib hisoblanadi	Shartnomaning amal qilish muddati davomida mulk egasi lizing beruvchi hisoblanadi va u istalgan vaqtda mulkni qaytarib olishi mumkin.	Bitimdan so’ng sotib olingan mulkning egasi darhol korxona, yakka tartibdagi tadbirkor yoki jismoniy shaxs hisoblanadi.
To’lovlar	Lizing bo’yicha to’lovlar (lizing foizlari va asosiy qarz) Sug’urta badallari Boshlang’ich to’lov mulk narxining 20-30% tashkil etadi	Kredit bo’yicha to’lovlar (kredit foizlari,asosiy qarz,sug’urta) Boshlang’ich to’lov mavjud bo’lmasligi mumkin.
Mulk solig’i	Egalik,foydalanish huquqi lizing oluvchida bo’lib mulk uning balansida turadi,shuning uchun mol-mulk solig’iga tortiladi.	Mulk darhol korxonaning nomiga o’tadi,demak u soliqqa tortiladi.