Laboratoriya ishi vtp protokolini sozlash

5-LABORATORIYA ISHI
VTP PROTOKOLINI SOZLASH

1. 
   Ishdan maqsad
   

LAN tarmog’i tushunchasi bilan tanishish; VLAN tarmog’i tushunchasi bilan tanishish; CPT dasurida VLAN tarmog’ini qurish

2. 
   Nazariy qism
   

VLAN Trunking Protocol (VTP) - tarmoq qurilmalarida VLAN-larni yaratish, o'chirish va nomini o'zgartirish uchun Cisco Systems tarafidan yaratilgan xususiy protokol. Lokal tarmoqlar (LAN, Local Area Network) deganda aynan shunday tarmoqlarni tushiniladiki, u o‘lchamlari katta bo‘lmagan bir-biriga yaqin joylashgan kompyuterlarni birlashtiradi. Bunday izohlarni aniq emasligini tushunish uchun ayrim lokal tarmoqlarni xarakteristikalarini ko‘rish yetarli bo‘ladi. Masalan, ayrim lokal tarmoqlar bir necha kilometr yoki o‘nlab kilometrlar masofadagi aloqani oson ta’minlaydi. Bu esa xona, bino, bir-biriga yaqin joylashgan binolarni birlashtirish mumkin. Unda o‘lchamlari butun shaharga teng tarmoq- ni birlashtirish mumkin. Boshqa tomondan, global tarmoqlar bo‘yicha (WAN, Wide Area Network yoki GAN, Global Area Network) bir xonadagi qo‘shni stollarda joylashgan kompyuterlar birlashishi mumkin, buni esa negadir hech kim lokal tarmoq deb atamaydi. Shuningdek, bir-biriga yaqin joylashgan kompyuterlar kabel orqali interfeyslarning (RS 232-C, Centronis) tashqi razyomlariga yoki kabelsiz infraqizil kanali bo‘yicha ulanadi. Bunday aloqa ham lokal tarmoq deyilmaydi. Bir nechta kompyuterlarni birlashtirgan kichik tarmoqni lokal tarmoq deb atash noto‘g‘ri.
Virtual LAN (Mahalliy Tarmoq) - turli xil jismoniy lahzalardan qurilmalar to'plamini birlashtira oladigan mantiqiy quyi tarmoq . Keyinchalik yirik biznes kompyuter tarmoqlari tez-tez takomillashtirilgan transport boshqaruvi uchun tarmoqlarini qayta ajratish uchun VLANlarni o'rnatgan.
VLANning afzalliklari. To'g'ri o'rnatilganda, virtual LANlar band tarmoqlarning ish faoliyatini yaxshilashi mumkin. VLANlar bir-biri bilan tez-tez bog'lanadigan mijoz qurilmalarini birlashtiradi. Ikki yoki undan ortiq jismoniy tarmoqlarga bo'lingan qurilmalar odatda tarmoqning asosiy routerlari tomonidan bajarilishi kerak, biroq VLAN bu trafikni tarmoq kalitlari orqali yanada samarali ishlashi mumkin.
VLANlar shuningdek, qaysi qurilmalar bir-biriga mahalliy kirish imkoniyatiga ega bo'lishini nazorat qilish orqali katta tarmoqlarda qo'shimcha xavfsizlikni ta'minlaydi. Wi-Fi mehmon tarmoqlari odatda VLANlarni qo'llab-quvvatlaydigan simsiz ulanish nuqtalari yordamida amalga oshiriladi.
Statik va dinamik VLANlar. Tarmoq ma'murlari odatda statik VLAN-larga "portga asoslangan VLANlar" deb murojaat qilishadi. Statik bir VLAN administratorga virtual tarmoqqa tarmoq kalitida alohida portlarni tayinlashni talab qiladi. Qaysi asbob va u portga qat'iy nazar, o'sha oldindan tayinlangan virtual tarmoqning a'zosi bo'ladi.

3.