Laboratoriya ishi №13 Mavzu: Excelda ma’lumotni statistik qayta ishlash va ularning diagrammasini qurish. Ishning maqsadi

---

Laboratoriya ishi №13 
Mavzu: Excelda ma’lumotni statistik qayta ishlash va ularning 
diagrammasini qurish. 
 
Ishning maqsadi:
Elektron jadval muharririda ma‟lumotni statistik qayta ishlash 
va ularning diagrammasini qurishni o`rganish.
Kutilayotgan natija
: Talabalarda ma‟lumotni statistik qayta ishlash va ularning 
diagrammasini qurish ko`nikma va malakalari shakllantiriladi. 
 Laboratoriya jihozlari: 
Tarqatma topshiriqlar, kompyuterlar, proyektor.
 
 Ish rejasi: 
1.
 
Nazariy ma`lumotlar bilan yaqindan tanishish. 
2.
Ko`rsatilgan namunalarni o`rganib chiqish. 
3.
Nazariy qismda berilganlarni kompyuterda bajarib ko`rish. 
4.
Topshiriqlar variantlarida keltirilgan masalalarni bajarish . 
5.
Natijalarni olish. 
Nazariy ma’lumotlar: 
EXCELda diagrammalar bilan ishlash.
Elektron jadvalning yana bir muhim tomoni shundaki, uning yordamida jadvaldagi 
sonli ma'lumotlarni turli grafik ko'rinishlarda ham tasvirlash mumkin.
Misol
. Korxona yanvar oyida 128 ta, fevral oyida 89 ta, mart oyida 131 ta aprel 
oyida 94 ta may oyida 112 ta va iyun oyida 98 ta mahsulot ishlab chiqardi. Buni 
diagramma ko'rinishida ifodalang va har oydagi ko'rsatkich yarim yillik 
ko'rsatkichning necha foizini tashkil etishini ko'rsating.
Yechish
. Elektron jadvalga masalada berilgan ma'lumotlarni kiritishni bilamiz. 
Masalan, 1–satr kataklari – A1, B1, C1. . . da boshlang'ich qiymatlar yozilgan 
bo'lsin. Ma‟lumotlar kiritib bo„lingandan so„ng, dasturning «Вставка» menyusidan 
«Диаграмма» bandi tanlanadi. Hosil bo„lgan «Мастер диаграмм» oynasidan 
diagramma tipi tanlanadi va «Далее» tugmasi 2 marta bosiladi. Bu yerda 
«Зоголовки», «Легенда», «Подписи данных» qismlari joylashgan bo„lib, 
«Зоголовки» yordamida diagrammaga nom, «Легенда» va «Подписи данных» 
bo„limlari yordamida diagrammaga izohlar berilib, «Далее» tugmasi bosiladi va 
diagramma qayerga joylashishini ko„rsatib «Готово» tugmasi bosiladi. Natijada 
kiritilgan ma‟lumotimizga mos diagramma hosil bo„ladi. Misolga doira shaklidagi 
diagramma qursak quyidagi shaklda ifodalanadi:
Ma’lumotlarni saqlash 
Kiritilgan ma‟lumotlarni saqlash Microsoft Excel da ham Microsoft Word dasturi 
kabi amalgam oshiriladi, ya‟ni “Файл” menyusiga kirib “Сохранит‟” bandini 
tanlaymiz yoki standart qurollar panelidagi 
piktogrammasini bosamiz. Hosil 
O’zlashtirish 

---

bo„lgan dialog oynaga fayl nomoni kiritib, “Сохранит‟” yoki Enter tugmasini 
bosamiz.
Topshiriqlar variantlari (masala, misol, keyslar):
1.
Guruhingizdagi 10 ta talabani familiyasi, ismi, tug‟ilgan kuni va yashash 
manzilini akslantiruvchi ma‟lumot kiriting va bu ma‟lumotni tug‟ilgan kun 
bo„yicha saralang.
2.
Kiritilgan ma‟lumotni ismi bo„yicha saralang.
3.
O‟zingizni kursingiz akslangan jadval kiriting va bu jadvaldan 17 yoshli, Furqat 
tumanida yashovchi qiz bollarni ajrating. 
 
Topshiriq №4 
Informatika fanidan talabalar o„zlashtirishini ifodalovchi doiraviy diagramma 
tuizing. 
Topshiriq №5 
Jadvalda berilgan Ma‟lumotlarning turli tiplardagi diagrammalarini hosil qiling. 

---

Topshiriq №7 
MS Excel ishchi kitobi saxifalarining nomini o„zgartirish, olib tashlash, 
yangi saxifa qo„shish va saxifalardan nusxa ko„chirish hamda joyini o„zgartirish 
amallarini bajaring. 
 

---

Topshiriq №8 
Bir nechta oynalarni ochib, ularni yonma-yon, yuqorida – pastda va kaskad 
shaklida joylashtiring.
a) yonma yon joylashgan oynalar: 
a)
yuqorida – pastda joylashgan oynalar: 
b)
kaskad holatda joylashgan oynalar: 
9.Fanlar bo'yicha semestr baholaringiz jadvalini tuzing va diagramma
ko'rinishda tasvirlang.
10. Guruh talabalarini fanlardan olgan ballarini o„rtachasini kiriting va eng 
yuqori o„zlashtirgan talabani aniqlang (diagramma ko„rinishda).

---

Laboratoriya ishlarini o’tkazish qoidalari va xavfsizlik choralari:
Berilgan nazariy ma‟lumot bilan tanishib chiqiladi va topshiriqlar bajariladi va
natijalar olinadi. 
Kompyuter xonasida xavfsizlik texnikasi qoidalari va sanitariya – gigiyena 
talablariga amal qilinadi.
 
Nazorat savollari: 
1.
Diagramma tipi qanday o„zgartiriladi? 
2.
Excel dasturida diagramma qanday hosil qilinadi? 
3.
Jadvaldagi ma'lumotlar bo'yicha diagramma hosil qilish qanday 
bajariladi? 
4.
“Diagramma ustasi” (Мастер диаграмм)ning vazifasi nima? 
5.
Diagramma turini tanlash va o„zgartirish usulini ko„rsating.
 
Adabiyotlar ro`yxati:
1.
M.Azimjanova, T.Muradova, M.Pazilova. Informatika va axborot 
texnologiyalari. O„quv qo„llanma. “O„zbekiston faylasuflari milliy 
jamiyati”, T.: 2013 y. 
2.
M.Aripov, 
M.Muhammadiyev. 
Informatika, 
informasion 
texnologiyalar. Darslik. T.: TDYuI, 2004 y. 
3.
M Aripov, B.Begalov va boshqalar. Axborot texnologiyalari. O„quv 
qo„llanma- T.: “Noshir”, 2009 y.