labaratoriya mavzu : union, intersect, minus standart operatorlaridan foydalanish. Ishidan maqsad

4.1 labaratoriya
MAVZU :UNION , INTERSECT , MINUS standart operatorlaridan foydalanish .
ISHIDAN MAQSAD: UNION, INTERSECT VA MINUS standart operatorlaridan foydalanib kunikmani oshirish.
Kasalxona1

ID	ISM	FAMILIYA	YOSH
1	ODIL	AXMEDOV	20
2	TEMUR	KOPADZE	21
3	SHAXZOD	TURSUNOV	23
4	DIYOR	URINBOYEV	24

Kasalxona2

ID	ISM	FAMILIYA	YOSH
1	ODIL	AXMEDOV	20
2	VOHID	ABDURAXMONOV	27
3	BEXRUZ	ALLABERDIYEV	31
4	SHAXZOD	TURSUNOV	23
5	ELBEK	BOLTAYEV	25

UNION – JADVALLARNI QUSHISH
SELECT ‘ISM’, FAMILIYA FROM’ Kasalxona1’
UNION
SELECT `ISM’ FAMILIYA FROM ‘Kasalxona2’

ISM	FAMILIYA
ODIL	AXMEDOV
TEMUR	KOPADZE
SHAXZOD	TURSUNOV
DIYOR	URINBOYE
ELBEK	BOLTAYEY
VOHID	ABDURAXMONOV
BEXRUZ	ALLABERDIYEV

4.2 LABARATORIYA
MAVZU: Tizim uzgaruvchilari raqamli ,matnli, standart funksiyalardan foydalanib surovlar yaratish.
ISHDAN MAQSAD: Tizim uzgaruvchilari raqamli matnli standart funksiyalardan foydalanib surovlar yaratish kunikmalarni oshirish.
MASALANI QUYILISHI: Shifoxona malumotlar bazasini shakllantirgan dan sung
Obyektlardagi malumotlar ustiga uzgartirishlar qilib standart funksiyalardan foydalanish.

LOVER- satrni kichik harfga uzgartiradi
SELECT LOWER(ism) FROM kasalxona.


UPPER- satrni katta harfga uzgartiradi.
SELECT id,ism,UPPER(familiya),maosh FROM kasalxona

RPAD- o’ng qatorni malum bir uzunlikdagi boshqa qator bilan bog’laydi
RPAD- funksiyasi satr boshiga tuldirilgan belgilar qushib asl satrdan olingan,belgilar uuzunlikdagi satrni qaytaradi (agar manba satrdagi belgilar soni belgilangnidan kam bulsa yoki ortiqcha belgilarni bekor qilish agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan kup bulsa.)
SELECT RPAD(ism,4,"ALI") AS ism FROM kasalxona
Belgilar qushi
LPAD- funksiyasi satr boshiga tuldirilgan belgilar qushib asl satrdan olingan belgilangan uzunlikdagi satrni qaytaradi (ahar manba satridagi belgilar soni belgilangandan kam bulsa yoki ortiqcha belgilarni bekor qilish agar manba satridagi belgilar soni belgilanganidan kup bulsa.)
SELECT LPAD(ism,5,"VOHID") AS ism FROM shaxsiy_tarkib

LENGTH- qator uzunligi qaytaradi (baytda)
SELECT LENGTH(ism) AS ism_uzunligi FROM kasalxona

LTRIM- qator boshidagi bush loylarni (probel)ni uchiradi
SELECT LTRIM(familiya) FROM shaxsiy_tarkib

RTRIM- satr oxiridagi bush joyni olib tashlash orqali asl nusxadan olingan satrni qaytaradi.
SELECT RTRIM (familiya) FROM kasalxona

LEFT- funksiyasi asl satrning boshlangich satrini qaytaradi
SELECT LEFT(familiya,2) FROM kasalxona

RIGHT- funksiyasi belgilangan sondan tashkil topgan pastki qatorni qaytaradi.
SELECT RIGHT(familiya,2)FROM kasalxona.


4.3 labaratoriya

Mavzu : Agregat funksiyalardan foydalanish .
Ishdan maqsad:Agregat funksiyalardan foydalanish kunikmasini oshirish.
Masalani quyilishi: Shifoxona ma’lumotlar bazasini shakllantirgandan sung, obyektdagi malumotlarni guruhli agregat funksiyalar orqali ishlatish.

SUM()- Ustundagi hamma qiymatlar summasini hisoblaydi.
Buxgalteriya jadvalidagi hodimalarning oladigan maoshlari yig’indisini hisoblash.
Buning uchun quyidagi koddan foydalanamiz:
SELECT SUM(MAOSHI) AS `MAOSHI_yig'indi` FROM  ` kasalxona


AVG() - Ustundagi hamma qiymatlar oʻrtasiqiymatini hisoblaydi.
Buxgalteriya jadvalidagi hodimalarning oladigan o’rtacha maoshini hisoblash.
Buning uchun quyidagi koddan foydalanamiz:
SELECT AVG (MAOSHI) AS `MAOSHI_o’rtacha` FROM ` kasalxona

MIN() - Ustundagi hamma qiymatlar eng kichiginianiqlaydi.
Buxgalteriya jadvalidagi hodimalarning oladigan eng kam maoshni hisoblash.
Buning uchun quyidagi koddan foydalanamiz:
SELECT MIN (MAOSHI) AS `MAOSHI_eng_kam` FROM ` kasalxona


MAX() - Ustundagi hamma qiymatlar eng kattasinianiqlaydi.
Buxgalteriya jadvalidagi hodimalarning oladigan eng ko’p maoshni hisoblash.
Buning uchun quyidagi koddan foydalanamiz:
SELECT MAX (MAOSHI) AS `MAOSHI_eng_ko’p` FROM ` kasalxona

COUNT(*) So'rov natijalari jadvalidagi satrlar sonini hisoblaydi.
Buxgalteriya jadvalidagi hodimalarning sonini aniqlash.
Buning uchun quyidagi koddan foydalanamiz:
SELECT COUNT(*) FROM kasalxona WHERE 1

Agregatlash argumenti boʻlib ustun nomidan tashqari ixtiyoriy matematik ifoda xizmat qilishi mumkin.


SQL tilida matematik funksiyalaridan quyidagilar ishlatiladi:

ABS –sonni absolyut qiymatini hissoblaydi

SELECT maosh,ABS(maosh) FROM kasalxona

ROUND(son,aniqlik) kursatilgan aniqlikdagi sonni yaxitlaydi.
POWER –(son daraja) sonni kursatilgan darajaga kutaradi.
SELECT maosh,POWER(maosh,5) FROM kasalxona WHERE 1

SIN (burchak)- radianlarda ifodalangan burchak sinusini ifodalaydi.

SELECT maosh,SIN (maosh) FROM kasalxona WHERE 1

C0S-(burchak) radiamnda ifodalangan burchak kosinusini hisoblaydi.
SELECT maosh,COS(maosh) FROM kasalxona
SELECT LOG(maosh) AS LOGARIFM FROM kasalxona WHERE 1

XULOSA :
Men bu kampanentalar bilan ishlash mobaynida UNION, INTERSECT va MINUS standart soʻzlaridan foydalanishni hamda agrigat funksiyalardan foydalanib jadvallar ustida amalar bajarishni oʻrgandim.