Kinemаtik juftlаrdаgi reаksiya kuchlаrini аniqlаsh

5-Amaliy mashg`ulot
Mavzu: Kinematik juftlardagi reaksiya kuchlarini aniqlash. N.E Jukovskiyning “qattiq richaglar” usulida aniqlash.

KINEMАTIK JUFTLАRDАGI REАKSIYA KUCHLАRINI АNIQLАSH

Bu masala oxirgi bog’lanuvchi Аssur guruhidan boshlanadi va krivoshipni tayanch bilan birgalikdagi guruh bilan tugatiladi;
a) 4-5 bo’g’inlardan tarkib topgan Аssur guruhining kinetostatikasi.
2-shakldan 4-5 Аssur guruhining masshtabida holatini o’zgartirmasdan alohida chizamiz. (3-shakl).



3-shakl.
4 va 5 bo’g’inlarga kuchlar va momentlar ta’sir etadi.
Potensial (erkin) (aylanma) va (ilgarilanma) kinematik juftlarida tashlab yuborilgan 3 va 6 (tayanch) bo’g’inlarning ta’sirini reaksiya kuchi bilan almashtiramiz. kinematik juftdagi reaksiya kuchini va tashkil etuvchilarga ajratib yo’nalishini tahminan qabul qilamiz. Bunda 4 bo’g’inga parallel esa perpendikulyar yo’nalgan.
Polzun bilan qo’zg’almas tekislik orasidagi bog’lanish reaksiyasi kuchi polzunni harakat tekisligiga tik yo’nalgan.
4-5 Аssur guruhining muvozanatlik tenglamasini tuzamiz:
(1)
Bu tenglamadan , va kuchlarning miqdorlari noma’lum. Ulardan birortasini ( masalan ) aiqlash uchun E sharnir markaziga nisbatan kuchlardan momentlar olinadi:

yoki (2)

Bu yerda va - kuchlarning chizmadagi elkalari. - mexanizm masshtabi.
Аgarda kuch miqdori manfiy bo’lsa uning yo’nalishi qarama-qarshi tomonga o’zgartirilishi kerak. (1) tenglamada ikkita nomalum qoladi. Ularni aniqlash uchun kuch rejasini tuzamiz. Buning uchun (1) tenglamadan kuchini (av) kesma uzunligida ifodalab, kuch rejasi masshtabi aniqlanadi, av kesmasi uzunligi ixtiyoriy tanlanadi. So’ngra og’irlik kuchi G₄ ni o’z yo’nalishiga parallel ravishda vs kesmasi bilan chiziladi: va x.k.(3-shakl).
Reaksiya kuchlarining miqdori aniqlanadi:
F₄₃= μ_p= bh [H]
F₅₆= μ_p= gh [H]
bh va gh- kuch rejasidan olinadigan kesmalar uzunligi,mm. 4 va 5 bo’g’inlarni bog’lovchi (E) kinematik juftdagi reaksiya kuchini aniqlash uchun ikki bo’g’indan biri fikran tashlanib ikkinchisi muvozanatda deb faraz qilinadi.
4-tenglamaning muvozanat tenglamasini tuzib F₄₃+ G₄+ F_U4+ F₄₃=0 reaksiya kuchi aniqlanadi. Bu vazifani amalga oshirish uchun qo’shimcha tenglama tuzilishini 3-shakldan foydalanish mumkin. Kuch rejasidan h va d nuqtalarni tutashtiramiz va reaksiya kuchini F₄₅=- F₅₄= μ_phd [H] miqdorini aniqlaymiz.
F₄₅=- F₅₄ ni nazarga olib navbatdagi 2 va 3 bo’g’inlardan iborat bo’lgan Аssur guruhini kinetostatikasi bilan tanishamiz.
b) 2-3 bo’g’inlardan iborat bo’lgan Аssur guruhi kinetostatikasi 2-shakldan 2-3 Аssur guruhini ajratib chizamiz(4-shakl) va D nuqtasiga F₃₄ reaksiya kuchini yo’nalishini qo’yamiz. Bu kuch F₄₃ (3-shakl) kuchiga parallel teskari yo’nalgan.




4-shakl.