Janubiy Amerikani tabiat zonalari va organik dunyosi Ekvatorial o`rmonlar

• 40- §. Janubiy Amerikaning tabiat
• zonalari va balandlik
• mintaqalari

Janubiy Amerikani tabiat zonalari va organik dunyosi

Ekvatorial o`rmonlar

• Janubiy Amerikada ekvatorial o‘rmonlar katta maydonni egallagan. Amazonka havzasidagi o‘rmonlar egallagan hududlarga Amazoniya deb nom berilgan. Faqat Braziliya Amazoniyasidagina 4000 ga yaqin daraxt turi uchraydi.

• Amazonka o`rmonlari maydoni jihatdan dunyoda birinchi o`rinda turadi
• Amazonkadagi barcha yo`llar qalin jungli o`rmonlari bilan qoplangan.

Ekvotorial o`rmonlar and tog`larining sharqiy qismida va tinch okeaninig g`arbiy soxillari orasidagi amazonka pastekisligida joylashgan

• Ekvotorial o`rmonlar and tog`larining sharqiy qismida va tinch okeaninig g`arbiy soxillari orasidagi amazonka pastekisligida joylashgan

• Bu qalin o`rmonlar o`rtasida kupgina daryolar o`tadi

Amazoniya

• Amazoniya ko‘pgina qimmatbaho daraxtlar — kauchuk beradigan geveya daraxti, palmalarning har xil turlari, kakao daraxti,seyba (paxta) daraxti (balandligi 80 m), qovun daraxti va boshqalar vatani hisoblanadi. Eng yengil va qattiq bals daraxti shu zonada o‘sadi. Undan T. Xeyerdal o‘zining „Kon-Tiki“ kemasini yasagan. O‘rmonlarda yirik daraxtlar tanasiga chirmashib ketgan chirmoviq o‘simliklar o‘sadi.

Hayvonot dunyosi

• Zonaning hayvonot dunyosi Osiyo va Afrika hayvonlari kabi, daraxtlarda yashashga moslashgan. Masalan, dumi bilan osilib yashashga moslashgan maymunlar, yalqovlar, hatto qurbaqa va kaltakesaklar ham daraxtlarda yashaydi. Daryolar bo‘yida, suv havzalarida va botqoqli yerlarda tuyoqli hayvonlar —tapirlar va suv cho‘chqasi — karibarlar, eng yirik bo‘g‘ma anakonda iloni, yirtqich piranya balig‘i — „daryo odamxo‘ri“ (17- rasm) yashaydi. Qalin o‘rmonlar orasida yirtqich hayvonlardan yaguar uchraydi