Inson o'ziga kerakli narsa tabiatdan oladi. Ishlatib bo'lgan, keraksizni esa tabiatga tashlaydi. Buning uchun ham tabiat bilan inson o'rtasida o'zaro ta'sir to'xtovsiz davom etadi

Inson o'ziga kerakli narsa tabiatdan oladi. Ishlatib bo'lgan, keraksizni esa tabiatga tashlaydi. Buning uchun ham tabiat bilan inson o'rtasida o'zaro ta'sir to'xtovsiz davom etadi. Inson hayotining farovonligi, odamlarning sog'lig'i, ishlab chiqarish jarayonining tabiiy sharoitiga, tabiat boyliklariga, ayniqsa, inson bilan tabiat o'zaro aloqa va munosabatlarning qanday bo'lishi, ya'ni inson tabiati va uning boyliklaridan qay darajada foyanday olishiga bog'liq. 'liq.

O'rta Osiyo - juda katta Yevrosiyo materigining o'rta chiqib olinadi, suvlari tashqariga ketmaydigan berk tabiiy geografik o'lka. Shu bilan birga shar va tomonlardan baland tog'lar bilan o'ralganligi tufayli havoga ifloslantiruvchi ham tashqariga chiqib keta olmaydi. Binobar, O'rta Osiyo ekologik jihatdan ham noqulay, berk o'lka bo'ladi.

O'rta Osiyoda juda qadimdan obikor dehqonchilikning rivojlanishi cho'llardagi vohalar atrofida (ayrim vohalarda ham) tuproqlarni sho'r bosishiga, sho'r ko'llarning vujudga kelishiga sabab bo'lgan. Chorvachilik yaylovlardan tartibsiz o'tishda qumli cho'llar kengaygan. Cho'llarda uchrab turadigan qadimgi shaharlarning qoldiqlari qadimda vohalar inson xo'jaligi ta'sirida cho'llarga aylanganini bildiradi. Xozirgi vaqtda O'rta Osiyoning keng yordam neft, gaz, temir rudasi, rangli metall kon ishga tushirilganligi ham bu yerlarda joylashgan yerlarning kengayishiga sabab bo'lmoqda.

Yaqin o'tmishda O'rta Osiyoda paxta yakka hokimligi boshqa joyga bir xil ekin - paxta ekilaverishi va qishloq xo'jaligida turli xil zaharlar - gerbetsid, pestitsid va defoliantlarning ko'plab ishlatishiliari aholisining sor'lig'iga, - kamqonlik kasalliklari juda ko'paydi. O'rta Osiyodagi respublikalar mustaqillikka erishgandan so'ng paxta yakka hokimligi tugatildi, havo tuproq ancha tozalandi.

O'rta Osiyoda suv tanqisligi ham mavjud. tomoni, O'zbekiston, Turkmaniston, Qozog'istonda bu muammo keskin tus olgan. Undan suvni ifloslanishdan tozalash, undan tejab yuborish eng muhimlaridan biridir. Suvdan unumli borish uchun daryolarga suv omborlari boshqaruvi, sug'orish kanallari qazilgan.

O'rta Osiyo o'lkasi uchun Orol dengizining qurib bora- yotgani bir fojia bo'ldi. Amudaryo va Sirdaryo suvi yangi yerlarni sug'orishga ko'plab olinganligi sababli0 XX asrning 7-yillaridan orol sati pasaydi, maydoni kichraydi. 2010-yilga kelib, dengiz 3 ta kichik ko'lga aylanib qoldi. Suvi qurigan yerlar sho'rxok va qumli cho'l yerlarga aylandi. Bu yerdan shamol sho'r, chang va qumlarni uchirib, yuzlab km masofadagi yerlarga olib boruvchi bo'ldi. Hozirgi vaqtda Orol va Orolbo'yini, u yerlardagi aholining ekologik sharoitlarini yaxshilash ishlari olib borilmoqda.

O'rta Osiyo tabiiy geografik va ekologik bir butun tabiiy tabiiy o'lka bo'lgan bu hududdagi davlatlarning tabiatdan o'zaro kelishib, hamkorlikda savdolarini, tabiatni, ekologik muhitni hosil qilishlarini talab qiladi.

O'rta asrda XIX asr oxiri hamda XX asrning birinchi yarmida Osiyoda hayvonlar rejasiz va shafqatsiz ov ishlab chiqarish mahsulot bir qancha mahsulotlar yo'qolib olish uchun tug'ildi. Cho'llardagi saksovul, yulg'un o'tin qilib yoqilishi hosil bu o'simliklar kamayib, to'zima qumlar ko'paydi. Tog'lar yonbag'ridagi archa va boshqa qutqaruv ko'chib, bu yerlarda tuproq yuvilishi kuchaydi.

O'rta Osiyoda tabiatni, uning boyliklarini, noyob tabiat ob'ektlarini, o'simlik hayvonlarini vaning yo'qolib qurilish turlarini saqlab qolishdan XX asrning 2-yarmidan olingan qo'riqxonani, milliy bog' va inshootlarni tashkil qildi.

1972-yilning 5-iyun kuni Stokgolm shahrida bo‘lib o‘tgan BMTning atrof muhit muammolariga qaratilgan Butunjahon anjumanidan so‘ng muammolarning jiddiyligiga e’tibor berilib BMTning Atrof muhit dasturi ishlab chiqildi va ma’qullandi. BMT Bosh Assambleyasining o‘sha yili 15-dekabr 2994-sonli rezolyutsiyasi bilan 5- iyun kuni