I bob. Mehnat bozorining mohiyati,shakllanishi va modellari

O'zbekistonda mehnat bozorining shakllanishi va ishsizlikning o'ziga xos xususiyatlari

MUNDARIJA
KIRISH.............................................................................................................3
I BOB.MEHNAT BOZORINING MOHIYATI,SHAKLLANISHI VA MODELLARI
1.1.Mehnat bozori shakllanishining ahamiyati va shart-sharoitlari.......................5
1.2.Mehnat bozori shakllanishining omillari va cheklovchilari............................13
1.3.Mehnat bozorining modellari va turlari......................................................26
II BOB.ISHSIZLIK MAZMUNI,MEZONLARI VA KO'RSATKICHLARI
2.1.Ishsizlikning ijtimoiy-iqtisodiy mazmuni...................................................33
2.2.Ishsizlikning sabablari va turlari...............................................................36
2.3.O'zbekistonda ishsizlikning asosiy ko'rsatkichlari tahlili..........................40
XULOSA VA TAKLIFLAR.........................................................................46
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI...................................48

KIRISH.
Kurs ishining dolzarbligi. Globalizatsiya sharoitida moddiy resurslarni mamlakatlararo taq- simlanishiga mos ravishda mehnat resurslari taqsimlanganligi sababli jahon mehnat bozori tez rivojlanadi. Mehnat bozorida kelgindilar taklifi tez o'sadi, narx arzonligidan unga taklif ham ortadi. Ma’lumotlarga ko'ra, 2020-yilda Yer yuzida o'zi tug'ilgan yurtda ishlamaydiganlar soni 200 ming nafardan ziyod bo'lgan. Xalqaro mehnat bozori kengayishi rivojlangan mamlakatlarda o'zga millat diasporasi o'sishiga olib keladi. Masalan, 2021 yilda AQSHdagi xitoyliklar 80 ming bo'lgan.Hozirgi vaqtda o'tish davri iqtisodiyotining oldida turgan dolzarb muammolardan biri mehnat bozorini samarali shakllantirish va rivojlantirishdir. Buning uchun, avvalo ijtimoiy va iqtisodiy tizimlar rivojlanishining obyektiv qonunlaridan savodli foydalanish zarur.Mehnat bozori bozorning boshqa tizimchalari bilan uzviy bog'langan. Haqiqatdan ham talabga ega bo'lish uchun ishchi kuchi jismoniy, aqliy va kasbiy qobiliyatlarning belgilangan majmuasiga ega bo'lishi kerak. Ishlab chiqarish jarayoniga bu qobiliyatlarni tatbiq eta turib, u o'z iste’mol sifatlarini yo'qotmasligi uchun doimo qayta ishlab chiqarilishi lozim. Nafaqat o'zini qayta ishlab chiqarish, balki mehnat resurslari va butun aholining sifat ko'rsatkichlarini ham yaxshilanishini oshirib yoki pasaytirib, ushbu tengsizlikni yo'q qilish mumkin. Ishchi kuchiga jami talab — investitsiya va ishlab chiqarish hajmlari bilan tartibga solinadi.