Ecoturizm

ECOTURIZM

Ekoturizm nima
The ekoturizm, yoki ekologik turizm - bu tabiatning zavqlanishiga yo'naltirilgan va alohida e'tibor beradigan turizm turi atrof-muhit muvozanatini saqlash. Shunday qilib, bu so'z ekologiya va turizm so'zlari tomonidan yaratilgan qisqartma.
The ekoturizm majmuasi bilan zavqlanish va zavqlanish bilan bog'liq bo'lgan turistik faoliyatni birlashtiradi ekologik muvozanatni saqlashga oid axloqiy tamoyillar, ya'ni atrof-muhitga minimal ta'sir, tabiiy resurslardan ongli va oqilona foydalanish, uni mamnuniyat bilan qabul qiladigan ijtimoiy va madaniy muhitga (jamoaga) hurmat va sezgirlik, shuningdek, soha xodimlari uchun inson huquqlari va adolatli mehnat sharoitlarini qo'llab-quvvatlash.
Tushunchasi ekoturizm, nisbatan yaqinda, kelajak avlodlari imkoniyatlarini buzmasdan, insoniyat tabiiy resurslardan mas'uliyatli va samarali foydalanadigan dunyoni himoya qiladigan barqaror rivojlanish nazariyasini shakllantirishdan kelib chiqadi.

Ekoturizm va an'anaviy turizm

The ekoturizm ga muqobildir an'anaviy turizm ekoturist uni qabul qiladigan ijtimoiy, madaniy va tabiiy muhit bilan uyg'un, ongli va mas'uliyatli munosabatlarni rivojlantirishi haqida o'ylaydigan; bundan tashqari, u atrof-muhitni muhofaza qilish, inson huquqlari va ijtimoiy adolatni hurmat qilish uchun uni sezgir qilishga intiladi.
Boshqa tomondan, farqli o'laroq an'anaviy turizm, uning dinamikasi asosan tabiiy, sun'iy yoki madaniy bo'lsin, atrof-muhitning go'zalligi yoki qiziqishini iqtisodiy jihatdan ekspluatatsiya qilish uchun katta miqdordagi tashrif buyuruvchilarni jalb qilishga asoslangan; ekoturizm ulkan emasva turizmning barqarorligi uchun jiddiy oqibatlarga olib keladigan salbiy ekologik ta'sir ko'rsatmasdan, tabiiy va ijtimoiy va madaniy muhit bilan boyituvchi o'zaro ta'sirni ta'minlashning afzalliklariga ega.

O’zbekistonda ekoturizm resurslari.

• O’zbekiston ekologik turizm va uning sarguzasht turlaridan rafting, trekking, miniladigan turizm (“door of road”), agroturizm, alpinizm va boshqa sport turlarini rivojlantirish uchun boy imkoniyatlarga va o’ziga xos xususiyatlariga ega. Ekoturistlar uchun qiziqarli bo’lgan obyektlar, ya’ni alohida muhofazaga olingan hududlar doirasidagi turli tabiiy va madaniy vujudga kelgan landshaftlar, o’simlik va hayvonot olami resurslari, kam uchraydigan va kamayib borayotgan organizmlar genofondi, ajoyib tabiiat komplekslari, tabiat yodgorliklari ekoturizmni rivojlantirishning muhim asosi hisoblanadi. 

Ekoturizmning iqtisodiyot va aholi salomatligidagi oʻrni

• Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universitetida “Oʻzbekistonda ekoturizmni rivojlantirish sohasida xorijiy tajribani joriy etish imkoniyatlari” mavzusida davra suhbati tashkil etildi. Unda O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi, Turizmni rivojlantirish instituti tadqiqotchilari, “Ipak yoʻli” xalqaro turizm universiteti professor-oʻqituvchilari, Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitalaridan vakillar, OAV xodimlari, blogerlar, JIDU professor hamda talabalari ishtirok etishdi.
• Mamlakatimiz ekologik turizmni rivojlantirish, barcha toifadagi sayyohlar uchun jozibador ekoturistik yo‘nalishlar tarmogʻini barpo etish sohasida keng imkoniyatlarga ega va keyinchalik respublikaning ushbu xizmatlar jahon bozoriga integratsiyallashuv istiqboli mavjud. Hozirgi vaqtda Oʻzbekiston mashhur ekoturizm yoʻnalishlari boʻyicha Markaziy Osiyoda yetakchi oʻrinlardan birini egallaydi. Tabiiy resurlardan oqilona foydalanish va mamlakatdagi ekologik muhitni muhofaza qilish boʻyicha javobgarlikni sezgan holda, Oʻzbekistonda ekologik turizmni rivojlantirishga yoʻnaltirilgan bir qator dasturlar amalga oshirilmoqda.

Ekoturizm – tabiatni asrash demak

Zamonaviy turizm va turistik xizmatlarning tobora taraqqiy etishi tufayli so‘nggi yillarda ekoturizm, agroturizm, ekstremal sharoitlar turizmi kabi noan’anaviy yo‘nalishlarga alohida e’tibor kuchaydi.Jannatmonand yurtimiz sayyohlikning barcha yo‘nalishlari, xususan, ekoturizm isitiqboli uchun ham ulkan salohiyatga ega, – deydi Bo‘stonliq turizm va servis kasb-hunar kolleji o‘quvchisi Temurbek Rejametov. – Purviqor tog‘lar bag‘rida joylashgan “Zarkent ota” ziyoratgohida tashkil etilgan aksiyada “Toshkent viloyatining ekoturizm imkoniyatlari” mavzusida taqdimot o‘tkazish imkoni berilganidan xursandman. Prezidentimiz rahnamoligida turizmni izchil rivojlantirishga qaratilgan ko‘plab dastur va loyihalar ishlab chiqilib, hayotga muvaffaqiyatli tatbiq etilmoqda. Davlatimiz rahbarining 1999-yil 30-iyundagi “O‘zbekistonda turizm sohasi uchun malakali kadrlar tayyorlash to‘g‘risida”gi farmoni, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2012-yil 10-oktabrdagi “O‘zbekiston Respublikasida turizm sohasini yanada qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bu borada muhim dasturilamal bo‘layotir.