Davlat hokimiyatining tuzilishi. Reja

Xudoyberdiyev Asadbek

Davlat hokimiyatining tuzilishi.


Reja:

1. Davlat hokimiyati tushunchasi.

2. Qonun chiqaruvchi hokimiyat
3. Ikki palatalik parlament haqida
4. Oliy Majlis faoliyati


Davlat hokimiyati tushunchasi

Davlat apparati bir-biri bilan o’zaro boqliq bo’lgan muayyan tuzilmaga birlashgan davlat hokimiyatini amalga oshiruvchi davlat organlarining yiqindisidir.

Davlat apparati quyidagi belgilari bilan boshqa tashkilotlardan ajralib turadi:

• 
  Davlat apparati boshqarish bilan shuqullanuvchi alohida fuqarolar guruhidir;
  
• 
  Davlat apparati davlat funkciyalarini bajarishga vakolatli bo’lgan va o’zaro bo’ysunish yoki kelishib olishi asosida boqlangan davlat organlari va muassasalari tizimidir;
  
• 
  Davlat apparati xalq irodasini amalga oshirish, o’z vazifasini bajarishi uchun zarur vositalar va qurollarga ega bo’lgan organlardir.
  

O’zbekiston davlat apparati respublika iqtisodiy, madaniy, ijtimoiy hayotini boshqaruvchi turli davlat organlaridan iborat bo’lib, ularning o’ziga xos xususiyatlari mavjuddir. Bu xususiyatlar:

• 
  birinchidan, davlat apparati organlari xalq manfaati uchun xizmat qiladi, uning irodasini ifoda etadi;
  
• 
  ikkinchidan, davlat hokimiyatning barcha organlari davlat nomidan harakat qilib, xalqning davlat hokimiyatini amalga oshiradi;
  
• 
  uchinchidan, davlat hokimiyati organlari o’z vazifasini amalga oshirish uchun davlat tomonidan berilgan tegishli vakolatga, huquq va burchlarga ega;
  
• 
  to’rtinchidan, davlat organlari qabul qilgan huquqiy aktlar barcha O’zbekiston fuqarolari uchun majburiydir;
  
• 
  beshinchidan, davlat organlari ma`lum davlat tomonidan o’rnatilgan tartibda tuziladilar;
  
• 
  oltinchidan, davlat organlari ma`lum bir miqdorda o’z ixtiyoridagi moddiy resurslar va har xil muassasalar, tashkilotlar orqali o’z oldida turgan vazifalarini amalga oshiradilar.
  

O’zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati - qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo’linadi. Hokimiyatning uchala tarmoqi, faqat ular va albatta ularning uchalasi birgalikda yagona davlat hokimiyatini tashkil etadilar. Boshqa bironta organ hokimiyatga da`vogarlik qilolmaydi. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida «Konstitutsiyada nazarda tutilmagan tartibda davlat hokimiyati vakolatlarini o’zgartirish, hokimiyat idoralari faoliyatini to’xtatib qo’yish yoki tugatish, hokimiyatning yangi va muvoziy tarkiblarini tuzish konstitusiyaga xilof hisoblanadi va qonunga binoan javobgarlikka tortishga asos bo’ladi» deb ko’rsatilgan (7-modda).