Sana:____
Sinf:
Fan: O’zbekiston tarixi
Mavzu: Xorazm davlati va uning yuksalishi
Darsning texnologik xaritasi
Maqsad va vazifalar
|
Ta’limiy maqsad Xorazm haqida ma’lumot berish
Tarbiyaviy maqsad: Axloqiy jihatdan tarbiyalash
Rivojlantiruvchi maqsad: Boshqaruvchilik, intiluvchanlik qobiliyatlarini shakllantirish
|
O’quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi
|
Dars metodi:guruhlarda ishlash, “Tarmoq”,”Aqliy hujum”,”Zinama-zina”,”Xotira mashqi”,”Uzilmas zanjir”,”Manzilga kim tez yetar”,”Himoya”,Slayd,suhbat
Dars tipi: og’zaki va yozma bayon _________________________________
Dars jihozi: darslik,tarqatma materiallar,mavzuga oid ko’rgazmali materiallar _____________________________________________________________________
Baholash: 5 balli tizim asosida.
|
Kutiladigan natijalar
|
O’qituvchi: qisqa vaqt davomida mavzu yuzasidan bilim , ko’nikma va malaka hosil qilinadi.Mavzuning dars jarayonida ta’limning ilg’or usullari vositasida barcha o’quvchialr tomonidan o’zlashtirilishiga erishadi.O’quvchining faolligini oshiradi. O’quvchilarda fanga nisbatan qiziqish uyg’otadi.
|
Kelgusi rejalar
|
O’qituvchi:pedagogik tenologiyalarni o’zlashtirishda va darsda tadbiq etish, takomillashtirish, o’z ustida ishlash. Pedagogik mahoratni oshirish.
O’quvchi: Mavzu yuzasidan berilgan topshiriq ustida mustaqil ishlashni o’rganadi. O’z fikrini ravon bayon eta oladi. Yangi mavzuga oid qo’shimcha materiallar topadi.
|
Uyga vazifa:
|
|
Darsning bosqichlari:
Mazmuni
|
Vaqti
|
Salomlashish. O’quvchiarni darsga tayyorligi, sinfda psixologik muhit yaratish
|
3 daqiqa
|
O’tilgan mavzu yuzasidan savol-javob, uyga vazifa bajarilganligini tekshirish
|
12 daqiqa
|
Yangi mavzu tushuntiriladi. O’quvchilarda yangi mavzu haqida bilim va ko’nikma hosil qilinadi.
|
20 daqiqa
|
O’quvchilarni egallagan bilim va ko’nikmalari savol-javob orqali aniqlanadi.
|
5 daqiqa
|
Baholar e’lon qilish, uyga vazifani tushuntirish,o’quvchilar bilan xayrlashish
|
5 daqiqa
|
Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism:a)salomlashish, suhbat; b)psixologik iqlim yaratish
II. O’tilgan mavzuni mustahkamlash:
-
Qoraxoniylar davri nimasi bilan somoniylardan farq qiladi?
-
Qoraxoniylar davri yer munosbatlari haqida ma’lumot bering.
-
Nechanchi asrga kelib dehqon qishloq hokimi degan ma’nosini yo’qotdi?
III.Yangi mavzu bayoni:
1017-yilda Mahmud G'aznaviy tomonidan zabt etilib, o'z mustaqilligidan mahrum bo'lgan Xorazm ko'p vaqt o'tmay (1040) Saljuqiylar davlatiga qaram bo'lib qoladi. Saljuqiylar hukmdori Malikshoh o'z ma'murlaridan Anushteginni Xorazmga noib qilib tayinlaydi. Anushtegin vafotidan so'ng Xorazmda uning vorisi Qutbiddin Muhammad (1097-1127) noiblik qiladi. Garchi u «xorazmshoh» unvonini tiklab, bunday jarangdor nom bilan ulug'lansa-da, Saljuqiylar davlatining sadoqatli noibligicha qolgan edi. Xorazmning mustaqilligi Qutbiddin Muhammadning o'g'li Otsiz (1127-1156) nomi bilan bog'liqdir. Dastavval Otsiz turkman va qipchoqlarni o'ziga bo'ysundiradi. Xorazm bilan iqtisodiy jihatdan bog'liq bo'lgan Sirdaryo etaklari va Mang'ishloq yarimorolini egallaydi. Otsiz Kaspiy dengizi sohillaridan to
Sirdaryoning o'rta oqimiga qadar bo'lgan yerlarda Xorazmshohlar davlatining poydevorini barpo etadi. Otsizning siyosatini uning vorislari Elarslon (1156-1172) va Takash (11721200) davom ettiradilar. XII asrning ikkinchi yarmida
Movarounnahr va Xurosonda siyosiy vaziyat yanada keskinlashadi. 1153- yilda Sulton Sanjarga qarshi ko'chmanchi o'g'uzlar isyon ko'taradilar. Buning oqibatida Saljuqiylar davlati keskin zarbaga uchrab, parchalanib ketadi.
Dastavval undan Kichik Osiyo va Kermon ajralib ketadi. So'ngra Fors, Ozarbayjon vaXuroson viloyatlari mustaqil bo'lib oladi.
IV.Yangi mavzuni mustahkamlash:
-
Xorazm o’rta asrlarda qaysi davlatlarga qaram bo’lgan edi?
-
Xorazm davlati kimning davrida gullab-yashnadi?
-
Xorazm davlati XI asrda qaysi hududlarni egallagan edi?
V.O’quvchilarni baholash: ________________________________________________________
Do'stlaringiz bilan baham: |