Daraxt — buta o'simliklar kompozitsiyasi

Daraxt — buta o'simliklar kompozitsiyasi.
Daraxt-buta o'simliklarning kompozitsion shakilari o'z ichiga: guruhlarni, o'rmon
massivlari va daraxtlarni, chiziqli ekilgan daraxtlarni, xiyobonlarni, jonli devorlanii, bezakdor o'simliklar, shox-shabbali o'simliklarni oladi.
Solityorlar — bu yakka daraxtiar va butaiardir. Yakka ko'chat sitalida dekorativ sifatlari bilan: o'sish quvvati, poyasi shakli, barglarning rangi, gullari va mevalari bilan ajralib turadigan o'simliklar qo'llaniladi. Buning uchun ko'pincha eman qoplamasi,
sharqiy chinor, lenkoron akatsiyasi, lola o'simligi, sharsimon shakldagi akatsiya, yirik bargli lipa, Vavilon ivasi, Qrim qarag'ayi, ko'k archa, chibushnik, oddiy bargli biryuchina va boshqalar foydalaniladi. Solityorlar ochiq joyda (o'tloqda) ekiiadi, bunda uni o'ynoqi solityor deyiladi; yoki yo'laklarning oxiriga ekiladi, ular perspektiva solityori deyiladi. O'tloq manzarasida tepasi konussimon shakldagi va sharsimon shaklda bo'lgan daraxtlarni ekish afzaldir, suv bo'yiga Vavilon tollarini ekish yaxshiroq.
izoh: Solityorlarni o'tqazish katta daraxtlar bilan yoki avval guruhlab, keyin bitta daraxt yoki butani qoldirib ekiladigan standart ko'chatlar bilan amalga oshiriladi.
Guruh (jadval)—yagona butun deb qabul qilinadigan o'simliklar to'plami bo'lib, uni darhol ko'z bilan ko'rish mumkin. Kattaligiga ko'ra guruhlar kichik (2—3 ta), o'rtacha (4—7 ta) va katta (8—16 ta) guruhlarga bo'linadi. Oddiy guruhlar ham bir turdagi, ham turli xil daraxtlar yoki butalardan tashkil topadi. Murakkab guruhlar daraxtlar va butalardan tashkil topadi. Murakkab guruhlar va turli ko'rinishdagi guruhlar balandligi yoki tepa qismining shakliga ko'ra farq qiluvchi o'simliklardan tanlab olinadi. Guruhiar tepasi zich joylashgan daraxtlardan (jo'ka, dala shumtoli va b.) va (glidechiya, safora va b.) tuzilgan nozik guruh bo'lishi mumkin. Guruhdagi o'simliklarning to'g'ri qo'shilishi uchun daraxt tepasining shakli, shoxlar shakli, barg yozilishi, ekologik va dekorativ munosabatda bir-biri bilan moslasliishi hisobga olinadi. Turli ko'rinishdagi butalar, guruhlarni tuzishda bir vaqtda gullaydigan butalar yoki vegetatsion davrning turli vaqtlarida gullaydigan butalar tanlab olinadi. Guruhdagi daraxtlar orasidagi masofa odatda 3—4 m ni tashkil etadi. Bu masofani ikki marta kamaytirish mumkin (tez samara olish uchun), keyinchalik siyraklantirish sharti bilan. Guruhdagi butalar orasidagi masofa ularning o'lchamiga bog'liq holda 0,5—1,5 m bo'ladi. Aralash daraxl — buta guruhida daraxtlar va butalar orasida 1—3 m oraliq qoldiriladi.