Burchak tezliklari

Burchak tezliklari teng bo’lgan (sinxron) kardan sharnirlarining kinematikasi va taxlili.


_r

r
―0‖ nuqtaning aylanma tezligi bo’ladi V₀ _{1 1} ва V₀ _{2 2}


r

2 1 2
Demak ₁ ₁ ₂r , lekin r AOsin;r BOsin

_Bunda ₁AOsin₂BOsin- bundan chiqdi agar AOqVO; λqβ bo’lsa ₁ ₂

sharnir sinxron bo’ladi. Demak sharnir sinxron (burchak tezliklari teng) bo’lishi uchun ―0‖ nuqta har doim vallar orasida hosil bo’lgan burchakning bissektrisa tekisligida bo’lishi kerak. Bu shart konstruktsiya yordamida bajariladi.

4.7-rasm. Sinxron kardan sharnirning sxemasi

4.8-rasm. Ariqchalar bilan sharikli kardan sharniri (VEYS)

- eng sodda va arzon kardan sharniri;
- harakatni ikkala tomonga ham ikkita sharik vositaligida uzatadi;

- shariklar ariqcha yuzalariga nuqtaviy yuzada ta’sir etadi, shuning uchun juda katta solishtirma bosim hosil bo’ladi;
- bosim yuzalarda brinellirovanie (uqalanish) hosil qiladi; - sharnir 32⁰ burchak ostida ishlay oladi;
- ish davri yoki ish muddati 25-30 ming kmgacha;


- katta yuk, o’tag’on avtomobillarda oldingi boshqariluvchi ko’priklarda ishlatiladi.
- harakatni ikkala tomonga ham oltita sharik vositaligida uzatadi;

- shariklar ariqcha yuzalariga egri chiziq bo’ylab ta’sir etadi, shuning uchun solishtirma bosim katta emas;- shariklarni bissektrisa tekisligida yotishi bo’luvchi richagchani to’g’ri

tanlanishi va sharnir ishlayotgan burchagiga bog’liq;

- bo’luvchi richag separator yordamida shariklarni bissektrisa tekisligiga joylashadi;
- moylanishi yaxshi bo’lgan holda sharnir 150 ming kmdan ziyod ishlaydi;

- kardan sharnir konstruktsiyasi bir muncha murakkab va bunday sharnir qimmatroq;
- harbiy texnikalarda keng qo’llaniladi.


4.9-rasm. Bo’luvchi richagli sharikli kardan sharniri (RTsEPPA)




4.10-rasm.Olti sharikli kardan sharniri (BIRFILD)

- harakatni ikkala tomonga ham oltita sharik vositaligida uzatadi;
- shariklar ariqcha yuzalariga egri chiziq bo’ylab ta’sir etadi, shuning uchun

solishtirma bosim katta emas;

- yetakchi chashka va yetaklanuvchi mushtchalarning sferalarini markazlari surilganligining hisobiga shariklar bissektrisa tekisligiga joylashadilar;
- moylanishi yaxshi bo’lgan holda sharnir 150 ming kmdan ziyod ishlaydi;

- kardan sharnir konstruktsiyasi bir muncha murakkab va bunday sharnir qimmatroq;
- yengil avtomobillar oldingi boshqariluvchi yetakchi ko’priklarda qo’llaniladi.

4.11-rasm. Olti sharikli universal kardan sharniri (GKN)




4.12-rasm. Sharikli universal kardan sharniri (Lebro)