Bt-dagi elektron kalitlarning ishlash prinsipi, asosiy xususiyatlari va parametrlarini o'rganish



Download 292,98 Kb.
Sana03.07.2022
Hajmi292,98 Kb.
#735980
Bog'liq
2-Mustaqil ish


ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ ВА КОММУНИКАЦИЯЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВАЗИРЛИГИ

МУХАММАД АЛ-ХОРАЗМИЙ НОМИДАГИ ТОШКЕНТ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ

“ELEKTRONIKA VA SXEMALAR 2”


fanidan

“BIPOLYAR TRANZISTORLARDAGI KALIT


SXEMALARNI TADQIQ ETISH”
mavzusida

MUSTAQIL ISH


Bajardi _ABBOS Abdug'aniyev

TOSHKENT 2022


Ishning maqsadi:

  1. BT-dagi elektron kalitlarning ishlash prinsipi, asosiy xususiyatlari va parametrlarini o'rganish.

  2. BT-da tranzistor kalitining muhandislik hisobini bajarish.

Berilgan ma'lumotlar:




Variant



Elektr ta'minoti kuchlanishi Um, V

Yuklama qarshilik
Ryu, Om

Kollektor qarshiligi RК, Ом



10

750

150




  1. BT-da tranzistor kalitining parametrlarini hisoblash.

1-rasmda kremniyli BT ning UE ulanish sxemasi elektron kalitning prinspial sxemasi ko'rsatilgan.



1- rasm. Kremniyli BT ning UE elektron kalit sxemasi: a) prinspial sxema; b) ekvivalent sxema


Tranzistor turini tanlaymiz.


Kollektor tokini hisoblaymiz:
IK=(Um-Uto’y)/RK
Um (UИП) - kuchlanish manbai (10V),
Uto’y (UКЭНАС) - bipolyar tranzistorning to'yinishi (odatda 0,2 dan 0,8V gacha, lekin u turli xil tranzistorlar uchun farq qilishi mumkin), biz 0,4V ni olamiz,
RK- Kollektor qarshiligi (150 Оm).

Shunday qilib:


IK = (10-0.4)/150 = 0.064A = 64мА
Amalda, ishonchlilik sababli, elementlar har doim ortig’i bilan tanlanishi kerak. Koeffitsientni 1,5 olamiz.
Shunday qilib, tranzistor qabul qilinadigan kollektor toki kamida 1,5 * 0.064 = 0.096A ​​va maksimal 1,5 * 10 = 15V maksimal kollektor-emitter kuchlanishiga ega bo'lishi kerak.
Berilgan parametrlarga ko'ra, BC547A tranzistori mos keladi (Ikmax = 0.1A Uke = 45V)
BC547A bipolyar tranzistorining xarakteristikasi:
(https://www.radiolibrary.ru/reference/transistor-imp/bc547a.html)

Tuzilishi - n-p-n


Kollektor-emitter kuchlanishi: 45 V
Kollektor-baza kuchlanishi: 50 V
Emitter-baza kuchlanishi: 6 V
Kollektor toki: 0,1 A
Kollektor quvvatining ajralishi, ko'pi bilan 0,5 Vt
Tranzistorning tok bo’yicha kuchaytirish koeffitsienti (hfe): 110 dan 220 gacha
O'tish tokining chegaraviy chastotasi: 150 MGz
Korpus: TO-92

Ekvivalent kalit sxemasining parametrlarini hisoblaymiz:






RB = h11E



    1. UE ulanish sxemasiga mos keladigan BC547A tranzistorining statik kirish va chiqish xarakteristikalari oilasini quramiz.

OE Ib = f (Ube) da Uke = 0 V va Uke = 10 V ga mos keladigan BC547A tranzistorining kirish xarakteristikalarini ajratib olamiz.
Tranzistorning parametrlarini o'lchash uchun 2-rasmdagi sxemani yig'dik.


2-rasm. Transistorning kirish xarakteristikalari oilasini olish sxemasi

Olingan IB va UBE qiymatlari 1-jadvalda umumlashtirildi. Ulardan foydalanib, biz BC547A tranzistorining statik kirish xarakteristikalarini yaratamiz.


1-jadval.


UE Ib = f (Ube) da Uke = 0 V va Uke = 10 V ga mos keladigan BC547A tranzistorining statik kirish xarakteristikalari oilasi.


Uкe=0В

Uкe=10В

Ib, мкА

UBE, мВ

Ib, мкА

UBE, мВ

25

546

25

652

50

566

50

673

75

578

75

685

100

587

100

694

125

593

125

701

150

599

150

706

175

603

175

711

200

607

200

715

250

614

250

721

300

620

300

727

350

624

350

731

400

628

400

736

450

632

450

739

500

635

500

742

Tegishli ma'lumotlarga ko'ra, biz tranzistorning kirish xarakteristikalarining Ib = f (Ube) grafigini chizamiz (3-rasm).


3-rasm. BC547A tranzistorining kirish xarakteristikalarining Ib = f (Ube) grafigi

UE Ik = f (Uke) da Ib = const qiymatga mos keladigan tranzistorning chiqish xarakteristikalari oilasini qurish.


UE ulanish sxemasiga mos keladigan BC547A tranzistorining statik chiqish xarakteristikalari turkumini qurish uchun biz multisim dasturiy ta'minot muhitida xarakteriograf-IV dan foydalanamiz (4-rasm). Xarakteriograf-IVdan qanday foydalanish haqida https://cxem.net/comp/comp193.php saytida batafsil tushuntirilgan.

4-rasm. Transistorning chiqish xarakteristikalari

Xarakterografda siz 5 tadan kam bo’lmagan chiqish xarakteristikalarini olishingiz kerak. Buning uchun, «параметры моделирования» oynasida, Ib baza toki uchun 5 parametr olindi. UKE kuchlanishi 0 dan 20 V gacha o'zgartirildi. Приращение= 50 мВ.


Xarakteriograf-IV yordamida 2-jadvalni to'ldiramiz. Shu bilan birga, Ib ning joriy qiymatlarini xarakteriograf qiymatiga o'rnatamiz.

2-jadval.


UE Ik = f (Uke) ning Ib= const qiymatiga mos keladigan BC547A tranzistorining statik chiqish xarakteristikalari.

Uke, В

Ib=0 мкА

Ib=90 мкА

Ib=180 мкА

Ib=270 мкА

Ib=360 мкА

Ib=450 мкА

0

0

0

0

0

0

0

0,125

0

5,64

10,59

14,77

18,42

21,67

0,25

0

9,08

16,26

22,07

27,01

31,37

0,5

0,00001

9,53

17,13

23,28

28,54

33,17

1,0

0,00003

10,43

18,85

25,72

31,61

36,83

2,0

0,00008

12,23

22,29

30,59

37,76

44,14

3,0

0,0001

14,03

25,74

35,46

43,9

51,41

4,0

0,0002

15,83

29,18

40,33

50,05

58,76

5,0

0,0003

17,62

32,63

45,21

56,19

66,07

6,0

0,0004

19,12

36,07

50,08

62,34

73,38

7,0

0,0005

21,22

39,52

54,95

68,49

80,69

8,0

0,0006

23,02

42,96

59,82

74,64

88

9,0

0,0008

24,81

46,41

64,69

80,78

95,31

10

0,0009

26,61

49,85

69,78

86,93

102,62

15

0,0019

35,59

67,07

93,92

117,66

139,17

20

0,003,3

44,53

84,19

118,13

148,21

175,5

Olingan ma'lumotlarga asosida, tranzistorning chiqish xarakteristikalari grafigini Ik = f (Uke) quramiz (4-rasm).



5-rasm. BC547A tranzistorining chiqish xarakteristikalarining Ik = f (Uke) grafigi

shu to’plamga kiruvchi BT chiqish xarakateristikasiga quyidagi tenglama orqali , koordinata o’qlarida yotuvchi 2 ta nuqta orqali, to’g’ri chiziqli urinma o’tkazamiz, koordinata nuqtalari , koordinata o’qidagi kuchlanish va , toklar. , ifoda orqali baza toki va chiqish kuchlanishdagi kalitni ( ), aniqlovchi yuklamaning to’g’ri va egri chiziqli kesishish nuqtalarini topamiz, N –shu kabi nuqtalar soni.


6-rasm. UKE ni aniqlash

Jadval 3. Chiqish kuchlanishining qiymatlari



UКEi, В

UКЭ0

UКЭ1

UКЭ2

UКЭ3

UКЭ4

UКЭ5

Uвыхi=UКEi, В

8,3

7

4,6

3,6

2,9

2,5

RB-ni aniqlaymiz


RB = h11э
Buning uchun 5-rasmdagi 2-nuqtadan foydalanamiz, bunda IB2 = 180 mkA.
Kirish xarakteristikasidan h11E-ni aniqlaymiz:

7-rasm. h11e ni aniqlash

Rasmdan biz Ib1 = 130 mkA, Ib3 = 230 mkA, Ube1 = 686 mV, Ube3 = 733 mV ekanligini aniqlaymiz. Keyin h11e aniqlanadi:





Shunday qilib,
RB = h11э=20000 Ом
BT ning kirish VAXi , da chiqish kuchlanishiga mos keladigan kuchlanishni topishga imkon beradi.

8-rasm. Ubei ni aniqlash

Keyin mos keladigan kirish kuchlanishi quyidagi ifoda bo'yicha hisoblanadi:





4-jadval. Kirish kuchlanishini hisoblash natijalari





UBEi, В

UБЭ0

UБЭ1

UБЭ2

UБЭ3

UБЭ4

UБЭ5

0,622

0,692

0,712

0,722

0,736

0,740

Ukiri, В

Uвх0

Uвх1

Uвх2

Uвх3

Uвх4

Uвх5

0

2,492

4,312

6,122

7,936

9,74

Olingan qiymatlar va juftligi kalitning uzatish xarakteristikasini qurishga imkon beradi. ning Yuqori chiqish darajasi BT ning kesishish sohasiga mos keladi (6-rasmda "0" nuqtasi):




.

Chiqish darajasi pastligi to'yinish rejimiga to'g'ri keladi (6-rasmdagi "5" nuqtasi)





Uzatish xarakteristikasini quramiz:


Jadval 5. Uzatish xarakteristikasi



Uвхi, В

0

2,492

4,312

6,122

7,936

9,74

Uвыхi, В

8,3

7

4,6

3,6

2,9

2,5



9-rasm. Transistor Transistor kalitining xarakteristikasi

Uzatish xarakteristikasida kalitning 3 ta sohasi mavjud: kesilgan soha – kichik darajadagi kirishdagi kuchlanishga mos keluvchi soha, aktiv soha- BT ni kesilgan rejimdan to’yinish rejimiga o’tuvchi va aksincha bo’lgan rejim, to’yinish sohasi – yuqori darajadagi kirish kuchlanishiga mos keluvchi soha.


Kalitning uzatish xarakteristikasini yanada aniq hisoblash uchun tok bo’yicha statik koeffisiyenti orqali uzatish tokining baza toki qiymatiga bog’liqligini hisobga olish kerak.
Download 292,98 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish