Biologiya 9-sinf 201 201

Biologiya 9-sinf

201_____-201____

1- NAZORAT ISHI

Mavzu:

Nazorat shakli: Test sinovi

1. 
   Biologiya fani nimani o‘rganadi?
   

1. 
   o‘simliklarni;
   
2. 
   hayvonlarni;
   
3. 
   hayot haqidagi bilimlarni;
   
4. 
   fizikaviy hodisalarni.
   

2. 
   Moddalar almashinuvi nima?
   

1. 
   tirik organizmlarning oziqlanishi;
   
2. 
   hujayraning o‘sishi;
   
3. 
   organizmlarning ko‘payishi;
   
4. 
   hujayralarning tiklanishi va o‘sishi uchun zarur moddalarning organizmga kirishi va chiqishi.
   

3. 
   Yerda tirik mavjudotlar qachon paydo bo‘lgan?
   

1. 
   3,5 mld yil oldin;
   
2. 
   4 mld yil oldin;
   
3. 
   2 mld yil oldin;
   
4. 
   5 mld yil oldin.
   

4. 
   Biogeosenoz nima?
   

1. 
   tirik organizmlarning o‘sishi;
   
2. 
   hujayraning o‘sishi;
   
3. 
   organizmda energiya to‘plash va taqsimlash;
   
4. 
   energiyaning davriy almashinuvi.
   

5. 
   Viruslar organizmning qaysi qismida joylashgan?
   

1. 
   to‘qimada;
   
2. 
   hujayrada;
   
3. 
   yadroda;
   
4. 
   hammasi to‘g‘ri.
   

6. 
   Tuban o‘simliklar qayerda o‘sishga moslashgan?
   

1. 
   quruqlikda;
   
2. 
   suvli muhit, sernam joyda;
   
3. 
   botqoqda;
   
4. 
   o‘rmonda.
   

7. 
   Yuksak o‘simliklar qayerda yashaydi?
   

1. 
   quruqlikda;
   
2. 
   suvloqda;
   
3. 
   nam joylarda;
   
4. 
   a, b, c.
   

8. 
   O‘simliklar tabiatda qanday ahamiyatga ega?
   

1. 
   yerda qorlar almashinuvi;
   
2. 
   suv muvozanatini saqlash;
   
3. 
   iqlimga ta’sir qilib, tuproq hosil qilish;
   
4. 
   hammasi to‘g‘ri.
   

9. 
   Hujayra qobig‘i qanday moddadan tashkil topgan?
   

1. 
   Murein;
   
2. 
   Mututik;
   
3. 
   Spora;
   
4. 
   Fikotsian.
   

10. 
    Oddiy ipsimon, shilimshiq pardasi bo‘lmagan hujayrasining eni bo‘yidan bir necha marta katta bo‘lgan suv o‘ti qanday nomlanadi?
    

1. 
   Nutella;
   
2. 
   Nostok;
   
3. 
   Ossillatoriya;
   
4. 
   Ulva.
   

Test raqami	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Javob
Ball

Nazorat ishining bali- bahosi:
2- NAZORAT ISHI

Mavzu:

Nazorat shakli: Test sinovi

1. 
   O‘lik organik modda bilan oziqlanadigan organizmlar qanday ataladi?
   

1. 
   Geterotroflar;
   
2. 
   Saprofitlar;
   
3. 
   Gifalar;
   
4. 
   Parazitlar.
   

2. 
   Lishayniklar qanday organizmlardan tashkil topgan?
   

1. 
   Zamburug‘, bir hujayrali suvo‘ti;
   
2. 
   Zamburug‘, ko‘p hujayrali suvo‘ti;
   
3. 
   Zamburug‘, yuksak suvo‘ti;
   
4. 
   Zamburug‘, ko‘k yashil suvo‘ti.
   

3. 
   Hujayra nazariyasini kimlar yaratgan?
   

1. 
   R.Guk, L.Guk;
   
2. 
   R.Broun, Y.Purkinye;
   
3. 
   M.Shleydin, T.Shvann;
   
4. 
   a va c javoblar to‘g‘ri.
   

4. 
   Elektron mikroskopning oddiy mikroskopdan farqi nimada?
   

1. 
   yorug‘likda ishlaydi;
   
2. 
   elektronlar oqimi bilan ishlaydi;
   
3. 
   bir xil;
   
4. 
   ko‘rsatish darajasi chegaralanmagan.
   

5. 
   Tirik organizmlar hujayrasining tuzilishiga ko‘ra necha guruhga bo‘linadi?
   

1. 
   2;
   
2. 
   4;
   
3. 
   3;
   
4. 
   5.
   

6. 
   Yadrosiz organizmlar nima deyiladi?
   

1. 
   Eukariot;
   
2. 
   Prokariot;
   
3. 
   Protoplazma;
   
4. 
   Euplazma.
   

7. 
   Sitoplazma tarkibidagi qattiq holda uchraydigan kiritmalar nima deyiladi?
   

1. 
   Granulalar;
   
2. 
   Vakuolalar;
   
3. 
   Sentroma;
   
4. 
   Yadro.
   

8. 
   O‘simlik hujayralarining organoidi bo‘lib, ular anorganik moddalardan birlamchi uglevodlarni hosil qilishda ishtirok qiladi, 3 ta turi mavjud bo‘lgan organoid nima?
   

1. 
   Sitoplazma;
   
2. 
   Vakuola;
   
3. 
   Hujayra qobig‘i;
   
4. 
   Plastidalar.
   

9. 
   Somatik hujayraning xromosomalar to‘plamining miqdoriy va sifatiy belgilari yig‘indisi nima deyiladi?
   

1. 
   Fotoliz;
   
2. 
   Kariotip;
   
3. 
   Diploid;
   
4. 
   Gaploid.
   

10. 
    Eng yirik hujayra qaysi hayvonda uchraydi?
    

1. 
   tuyaqushda;
   
2. 
   sudralib yuruvchilarda;
   
3. 
   lishayniklarda;
   
4. 
   zamburug‘larda.
   

Test raqami	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Javob
Ball

Nazorat ishining bali, bahosi:
3- NAZORAT ISHI

Mavzu:

Nazorat shakli: Test sinovi

1. 
   Na, K va Cl elementlari hujayrada qanday vazifani bajaradi?
   

1. 
   hujayra membranalari orqali turli moddalarni o‘tkazish;
   
2. 
   suyak to‘qimalarini hosil qilish;
   
3. 
   gormonlar faolligini oshirish;
   
4. 
   qon hosil bo‘lishida ishtirok qilish.
   

2. 
   Tish emali hujayrasida qancha % suv bo‘ladi?
   

1. 
   20%;
   
2. 
   30%;
   
3. 
   90%;
   
4. 
   10%.
   

3. 
   Monomerlar nima?
   

1. 
   kichik molekulyar og‘irlikka ega bo‘lgan moddalar;
   
2. 
   kichik molekulali oddiy organik moddalar;
   
3. 
   ko‘p sonli monomerlar;
   
4. 
   xilma xil, katta kichik molekulalar.
   

4. 
   Oqsillar nimalardan tashkil topgan?
   

1. 
   hujayralardan;
   
2. 
   amino kislotalardan;
   
3. 
   monomerlardan;
   
4. 
   molekulalardan.
   

5. 
   Oqsil molekulalari qanday shaklga ega?
   

1. 
   tayoqcha, donador;
   
2. 
   yulduzsimon, yumaloq;
   
3. 
   ipsimon, yumaloq;
   
4. 
   sharsimon, ipsimon.
   

6. 
   Suv molekulasining bir chekkasi kuchsiz musbat yadroga ega bo‘lsa, ikkinchisi manfiy bo‘ladi, bunday molekula nima deyiladi?
   

1. 
   Vodorod bog‘li molekula;
   
2. 
   Dipole molekula;
   
3. 
   Fotaliz;
   
4. 
   Monomer.
   

7. 
   Oqsillarning eng muhim xususiyati nimadan iborat?
   

1. 
   katalizatorlik;
   
2. 
   moddalarni zararsizlantirish;
   
3. 
   struktura;
   
4. 
   garmonal funksiya.
   

8. 
   Oqsillar turli ta’sirlar natijasida o‘zining tabiiy xususiyatlarini yo‘qotishi nima deyiladi?
   

1. 
   albumin;
   
2. 
   globulin;
   
3. 
   denaturatsiya;
   
4. 
   murakkab oqsillar.
   

9. 
   Qaysi gormon qonda glyukoza miqdorini nazorat qilib turadi?
   

1. 
   Insulin;
   
2. 
   Troksin;
   
3. 
   Intermidin;
   
4. 
   Melotonin.
   

10. 
    Xromoproteinlar qanday oqsillar tarkibiga kiradi?
    

1. 
   Qondagi gemoglobin;
   
2. 
   Insulin;
   
3. 
   Tiroksin;
   
4. 
   Timozin.
   

5. 
   
   

Test raqami	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Javob
Ball

Nazorat ishining bali – bahosi:


4- NAZORAT ISHI

Mavzu:

Nazorat shakli: Biologik diktant

1. 
   Uglevodlar tabiatda keng tarqalgan organik birikmalar bo‘lib, ular umumiy__________________________________________ formula bilan ifodalanadi.
   
2. 
   Ko‘p sonli monosaxaridlar qo‘shilishidan hosil bo‘lgan murakkab uglevod ____________________________________________________________ deb ataladi.
   
3. 
   Tirik organizmlarning hujayralarida murakkab lipidlar _____________ bo‘lib, hujayra ________________________________________________________ tarkibiga kiradi.
   
4. 
   ________________________________________________________faqat yadroda emas, xloroplast va mitoxondriyada ham mavjuddir.
   
5. 
   Nukleotidlarda ________________________ va _______________ asoslari bo‘ladi.
   
6. 
   __________________________________________barcha tirik organizmlar uchun universal bo‘lib, mikro organizmlardan odamgacha bir xildir.
   
7. 
   1 gr yog‘ning to‘liq parchalanishi natijasida _____________ energiya ajralib chiqadi
   
8. 
   _____________________________________________ molekulasi oqsil sintezi to‘g‘risidagi axborotni nusxasini ko‘paytirish xususiyatiga ega
   
9. 
   Tuya o‘rkachida to‘plangan yog‘, energiya manbai emas, balki _____________________________________________________manbai hisoblanadi.
   
10. 
    Polisaxaridlar tirik organizmda ikkita asosiy _________________________________ va energetik vazifani bajaradi.
    

Nazorat ishining bali- bahosi:
5- NAZORAT ISHI

Mavzu:

Nazorat shakli: Jadvalni to’ldirish

Organizmlarning ko‘payish usullari mavzusiga doir jadvalni to‘ldirish

T/r	Ma’lumotlar	Javoblar
1	Bir mitozdan ikkinchi mitozgacha bo‘lgan tayyorlanish davri
2	Yadro kattalashadi, shiraning yopishqoqligi kamayib, xromosoma spiralga o‘raladi
3	Bir nechta ko‘p bo‘laklarga bo‘linib ko‘payish
4	O‘simliklarning qalamchalari, gajaklari, tugunak va piyozchalari orqali ko‘payishi
5	Bu hujayralar o‘lchami va shakli jihatdan bir-biridan farq qiladi
6	Achitqi zamburug‘i va gidralarning ko‘payish usuli
7	Bu bosqich qisqa bo‘lib, 30 daqiqadan 3 soatgacha davom qiladi
8	Ona organizmidagi bitta yoki bir nechta somatik hujayradan yangi organizm rivojlanadi
9	Bu davr S harfi bilan belgilanadi, DNK molekulasi 2 hissa ortadi
10	Yorug‘lik ta’sirida suvning dissosiyalanishi

Nazorat ishining bali – bahosi:

6- NAZORAT ISHI

Mavzu:

Nazorat shakli: Biologik diktant

1. 
   Sut emizuvchilar __________________________________ uzun ip shaklida bo‘lib, uch qismdan: ________________, ______________, ____________ iborat.
   
2. 
   _________________________________ boshlang‘ich jinsiy hujayralarning ayrimlari o‘sish zonasiga o‘tib kattalashadi, oziq moddalar to‘playdi.
   
3. 
   Xromosomalar bir-biriga yopishib, yonma-yon joylashishi _______________________________________________________________ deyiladi
   
4. 
   ______________________________________________ triploidendosperm rivojlanib borayotgan murtak uchun zahira oziq materialidir.
   
5. 
   ___________________________________________________________rivojlanishda embrion faqat o‘sadi va jinsiy balog‘atga yetadi.
   
6. 
   Tuxum hujayra urug‘langach, organizmning induvidial rivojlanishi ____________________ ____________________________________________________ boshlanadi.
   
7. 
   1900 yil biologiyaning yangi sohasi ________________________________________ asos solingan yil hisoblanadi.
   
8. 
   Faqat bir belgisi orqali farq qiladigan organizmlarni chatishtirish usuli _________________ ________________________________________________________ deyiladi.
   
9. 
   Ma’lum bir organizmning barcha genlari yig‘indisi ________________________________________________________________________________________deb ataladi.
   
10. 
    _______________________________________________________ bu organizmning belgi va rivojlanish xususiyatlarini kelgusi avlodlarga o‘tkazib turish xossasidir.
    

Nazorat ishining bali, bahosi:

7- NAZORAT ISHI

Mavzu:

Nazorat shakli: Test sinovi

1. 
   Bir xromosomadagi genlarning nasldan naslga o‘tishi qonuniyatlari kim tomonidan mukammal o‘rganilgan?
   

a) G.Mendel;

b) T.Morgan;

c) E.Chermak;

d) K.Korenns.

2. 
   Ikki yoki undan ortiq juft belgilari bilan farq qiladigan ota-ona organizmlarni o‘zaro chatishtirishga nima deyiladi?
   

1. 
   Monoduragay chatishtirish;
   
2. 
   Tahliliy chatishtirish;
   
3. 
   Poliduragay chatishtirish;
   
4. 
   Oddiy chatishtirish.
   

3. 
   Qaysi genlar juft xromosomalardan joy olib, meyoz jarayonida har xil gametaga o‘tib qoladi?
   

a) juft genlar;

b) allelgenlar;

c) toq genlar;

d) gomologik genlar.

4. 
   Agar ota-ona organizm bir juft belgisi bilan farq qilsa, monoduragay chatishtirishda ajralish nisbati qanday bo‘ladi?
   

a) 9:3:3:1

b) 3:1

3. 
   2:1:2:1
   
4. 
   6:3:2:1
   

5. 
   Erkaklari bilan urg‘ochilaridan farq qilmaydigan bir xildagi xromosomalar nima deyiladi?
   

1. 
   autosoma;
   
2. 
   jinsiy xromosoma;
   
3. 
   allelgenlar;
   
4. 
   tahliliy chatishtirish.
   

6. 
   Fenotipda bir dominant genning allel bo‘lmagan ikkinchi dominant gendan ustunlik qilishi …….. deb ataladi.
   

a) Ingibitor;

b) Epistaz;

c) Polimeriya;

d) Komplementarlik.

7. 
   Xromosomalarning gaploid to‘plamga nisbatan karra oshishi nima deyiladi?
   

1. 
   Fenotipik o‘zgaruvchanlik;
   
2. 
   Poliploidiya;
   
3. 
   Mutatsiya;
   
4. 
   Somatik mutatsiya.
   

8. 
   Agar ikkita fenotipi bir xil bo‘lgan individni chatishtirganda ajralish sodir bo‘lsa, bu individlar qanday ataladi? (Aa X Aa)
   

a) Gomozigota;

b) Geterozigota;

c) Allelgenlar;

d) Dominantgenlar.

9. 
   Kasal ayol sog‘lom erkakga turmushga chiqsa, tug‘iladigan farzandlarning genotipi qanday bo‘ladi?
   

a) X^hX^h; X^HY

b) X^HX^H;X^hY

c) X^HX^h;X^hY

d) X^HX^h; X^HY

10. 
    Qovoq mevasi etining oq rangi (B) sariq rangi (b) ustigan, mevasining disksimon shakli (D) yumaloq shakli (d) ustidan dominantlik qiladi. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida 1:1:1:1 nisbatda oq disksimon, oq yumaloq, sariq disksimon, sariq yumaloq mevalar olinadi?
    

a) Bb DD;BbDd

b) BbDd;bbdd

c) BBDD;bbdd

d) Bbdd;bbDd

Test raqami	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Javob
Ball

Nazorat ishining bali – bahosi:

8- NAZORAT ISHI

Jadvalni to‘ldirish

T/r	Ma’lumotlar	Javoblar
1	Odamdagi irsiy kasalliklar va ularning paydo bo‘lishi va davolash usullarini o‘rganadi….
2	Bu usul bilan odamdagi qobiliyat, iste’dod va boshqa fazilatlarning rivojlanishi aniqlanadi
3	Bu kasalga chalingan ayollarda jinsiy xromosoma soni bitta kamayib XO bolib qoladi
4	Odamda uchraydigan juda ko‘p patologik holatlarda har xil o‘zgarishlar yuzaga kelishiga bog‘liq usul
5	Bitta tuxum hujayradan rivojlangan ….. bir jinsli va aynan bir-biriga o‘xshagan bo‘ladi
6	Bu kasallikda terida pigmentlar bo‘lmasligi, sochlari oq, yaxshi ko‘ra olmasligi, quyoshga ta’sirchanligi yuqori bo‘ladi
7	Odam genetikasini o‘rganishda foydalaniladigan usullar
8	Irsiy kasalliklar qanday kasalliklarga ajratiladi?
9	Bu kasalga uchragan bemorlarda jinsiy xromosomalar XXY, XXXY bo‘lishi mumkin
10	Odamlarga tadbiq qilib bo‘lmaydigan genetik usul……..

Nazorat ishining bali – bahosi:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________