Berilgan gaplar tarkibidagi yasama so‘zlarni aniqlang

Mashq
Berilgan gaplar tarkibidagi yasama so‘zlarni aniqlang.
1. Fikrsiz aqlning changi bo‘ladi, Ilm-la egovla yangi bo‘ladi. Oynadan ibrat ol bir kun artmasang. Ustida bir enlik changi bo‘ladi. (Bedil)
2. Obro‘li, izzattalab bo‘lishni istasang ilm o‘rgan.
3. Eshik ochiq bo‘lsa ham beruxsat kirma.
4. Bilimli kishi kerakli so‘zni so‘zlaydi, keraksiz so‘zni ko‘mib tashlaydi.
5. Bilimdon va tadbirkor, raqobarbardosh yoshlar Vatanimizning kelajagi sanaladi.
6. Vijdonli bo‘lish chinakam insoniylik belgisidir.

Topshiriq.
Nuqtalar o‘rniga qavs ichidagi so‘zlarga mos qo‘shimchala-ni qo‘shib, gaplarni ko‘chiring.
1. . .......... arava qaysi yo‘ldan yursa, ...................... ham shu yo‘ldan yuradi (katta, kichik). 2. . .................... bola elga manzur (odob). 3. ....bola bеtga chopar (odob). 4. ..... o‘g‘il ot mindirar, .... otdan indirar (qobil). 5. Bola .............. , odobi undan (shirin). 6. ..... so‘z - qilichdan o‘tkir (rost). 7. bosh qayda, ......................................... osh qayda (tashvish, mеhnat). 8. .... kishi bor, kishi yo‘q (do‘st, dushman). 9 ........................ gul bo‘lmas, mashaqqatsiz- hunar (tikan). 10. ..... mеhnat, ................ odat, bеrur sеnga saodat (halol, yaxshi). 11. ..... ish ko‘ngilni qiladi xush (ertalab). 12. ..... ishni ertaga qo‘yma (bugun). 12. ........ boshni qilich kеsmaydi (egmoq). 13. .... do‘st- rohat, .... do‘st - ofat (aql). 14. ..... ko‘ngli- dog‘ . ..... ko‘ngli tog‘ (baxil, saxiy ) 15. . .............................................. uy - bozor, ............. uy - mozor (bola). 16. . ...................... so‘zning ozi yaxshi, .... so‘zning o‘zi yaxshi (ko‘p, oz). 17. .... so‘z jon ozig‘i, .... so‘z bosh qozig‘i (yaxshi, yomon). 18 ...................... ish, ........ g‘isht (rеja, qolip).

Mashq.
So‘zlarni tarkibi bo‘yicha tahlil qiling.
Mustaqillik, soddalik, birlashmoq, ishchi, o‘quvchi, o‘qituvchi, tirikchilik, odamgarchilik.

TEST SAVOLLARI

1. Morfologik (affiksatsiya) usulida hosil qilingan so‘zlar qaysi qatorda berilgan?
A) g‘allazor, oybolta B) ochildasturxon, oshqozon
С) paxtakor, kursdosh D) soatsoz, toshbaqa
2. Qaysi qatorda faqat qo‘shma so‘zlar berilgan?
A) shirinso‘z, o‘rinbosar, tumanlararo B) xalqparvar, dorixona,xorijiy
С) litsey-internat, tadbirkor, kollej D) qayta qurish, mustaqillik,valyuta
3. Qaysi gapda uchta yasama so‘z ishtirok etgan?
A) Ha, bu yurtlar chiroyli, daraxtzor bo‘lgani bilan sovuq.
B) Mehmon jiddiylashdi, nimanidir isbotlamoqchi bo‘lganday keskin gapirdi.
С) Semizlikni qo‘y ko‘tarar deganlaridek, Omonga badavlatlik yoqmas edi.
D) U bolalikdan dorbozlarning o‘yinlarni yoqtirar edi.