Berdaq atindagi Qaraqalpaq mamleketlik universitetinin’ Ekonomika fakulteti

Berdaq atindagi Qaraqalpaq mamleketlik universitetinin’ Ekonomika fakulteti

1a-Buxgalteriya esabi ham audit talim bagdari studenti Bekmuratov Berdaqtin’ Ekonomikaliq teoriya paninen islegen prezentaciya jumisi

Tutiniwshinin’ ekonomikaliq minez xulqi.paydaliliq teoriyasi

• Jobasi:
• 1.tutiniwshinin’ minez xulqi teoriyasi
• 2.tutiniwshi byudjetinin’ sheklengenligi
• 3. tutiniwshinin’ tan’lawi ham og’an tasir etiwshi faktorlar

Hazirgi kunde ekonomikaliq teoriyaga tiyisli koplegen sabaqliq ham oqiw qollanbalarinda bazar talabinin’ rawajlaniwi ham ayqin boliwi tutiniwshinin’ minez –xulqi arqali tusindiriwge hareket qilinbaqta.

• Hazirgi kunde ekonomikaliq teoriyaga tiyisli koplegen sabaqliq ham oqiw qollanbalarinda bazar talabinin’ rawajlaniwi ham ayqin boliwi tutiniwshinin’ minez –xulqi arqali tusindiriwge hareket qilinbaqta.
• Eger paydaliliqqa tutiniwshi olshemi menen qaralsa, ol tutiniwshinin’ qalegen bir zatti paydalaniwdan alinatugin qanaatlandiriwdi anlatadi.

Tutiniwshi tarepinen ozi ushin turli tovarlardin’ paydaliliq darejesin bahalaniwi tutiniwshinin’ abzal koriwi delinedi.

• Tutiniwshi tarepinen ozi ushin turli tovarlardin’ paydaliliq darejesin bahalaniwi tutiniwshinin’ abzal koriwi delinedi.
• Paydaliliq funkciyasi malim mugdardagi tovarlar paydaliligin basqa bir kolemdegi tovarlar paydaliligin salistiriwdi bildiredi.

Bir toplamdagi tovarlar paydalilin basqasinan qay darejede abzalligin korsetip beriw mumkin emes .

• Bir toplamdagi tovarlar paydalilin basqasinan qay darejede abzalligin korsetip beriw mumkin emes .
• Paydaliliq funkciyasi paydalanip atrgan tovarlar (X,Y) dan alinip atrgan paydaliliq natiyjesin korsetedi:

U(X,Y)=XY

Songi qosilgan paydaliliq – belgili tovardin nawbettegi birligin tutiniwdan alingan qosimsha paydaliliq bolip tabiladi

Songi qosilgan paydaliliq uluwma paydaliliqtin’ osken tarepinen ibarat eken, ol paydaliliq funkciyasin natiyjesi bolip tabiladi.

• Songi qosilgan paydaliliq uluwma paydaliliqtin’ osken tarepinen ibarat eken, ol paydaliliq funkciyasin natiyjesi bolip tabiladi.
• Belgili mutajlikti qanaatlandiriwshi har bir nawbettegi tovar aldingisina qaraganda kemirek paydaliliqqa iye boladi.Tovarlardin sheklengen mugdari sharayatinda bolsa har dayim mutajlikti en kem darejede qandiriwshi “songi nusxasi” bar boladi.

Songi qosilgan paydaliliq paseyip bariw tendenciyasina iye bolip , bul ekonomikaliq nizam sipatinda korsetip beriledi.

• Songi qosilgan paydaliliq paseyip bariw tendenciyasina iye bolip , bul ekonomikaliq nizam sipatinda korsetip beriledi.
• Bul nizamnin manisi sodan ibarat , eger oz aldina alingan jeke tutiniwshinin’ jagdayinan kelip shigilsa ,tovarlardi tutiniw koleminin’ kobeyip bariwi menen, malim waqittan baslap belgili tovardin nawbettegi birligin paydalaniwdan alingan qosimsha paydaliliq aldingisina qaraganda kemeyip baradi.

Muzqaymaq jewden alingan songi qosilgan ham jalpi paydaliliq

Istemol qilingan muzqaymoqlar soni	Songgi qoshilgan naflilik	Yalpi naflilik
0 1 2 3 4 5 6	- 4 3 2 1 0 -3	0 4 7 9 10 10 7

Tutiniwshi tovarlardin turli toplamlarin satip aliwda har dayim paydaliliqti maksimallastiriw qagiydasina amel qiladi.

• Tutiniwshi tovarlardin turli toplamlarin satip aliwda har dayim paydaliliqti maksimallastiriw qagiydasina amel qiladi.
• Bul qagiydanin mazmuni tomendegishe , tutiniwshi ozinin’ daramadin sonday sariplawi kerek, daramat toliq sarplangan jagdayda tovardi satip aliwdan alingan songi qosilgan paydaliliqtin tovar baxasina baylanisi barliq tovarlar ushin birdey qunga iye boliwi lazim.

=

• Bul jerde MU X ham Y tovarlardin’ songi qosilgan paydaliligi; P- olardin baxasi.