Аммиакни хусусиятлари ва ишлаб чиқариш асослари аммиакни физик кимёвий хусусиятлари

АММИАКНИ ХУСУСИЯТЛАРИ ВА ИШЛАБ ЧИҚАРИШ АСОСЛАРИ

АММИАКНИ ФИЗИК - КИМЁВИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ

Аммиак - NH₃, молекулар оғирлиги - 17,у.б. тенг, нормал шароитда рангсиз, ўткир буғувчан ҳидли ва Arчиқ таъмли, кўз қорArиғига яллиғланувчан таъсир этувчи газдир. Унинг физик хоссалари: суюқ аммиакни Т_қайнаш=237,6 К., Т_эриш =195,2 К; Т_{критик =} 405,4 К; Р_{критик =} 10,7878 МПа; V_{мол.ҳажм}=22,081 л (273 К ва 0,1013 МПа босимда); _зичлик = 0,77 г/см³ (273 К ва 0,1013 МПа). Суюқ аммиакни буғланиш иссиқлиги (ҳарорат ошиши билан камаяди). ₂₂₃=415 кЖ/кг; ₂₇₃=160 кЖ/кг; ₃₂₃ =1056 кЖ/кг.
1 л сувда 750 л аммиак эрийди. Оддий шароитда аммиак жуда турғун бўлиб 1400 К ва ундан юқорида сезиларли даражада аммиак парчаланади:

2NH₃ = N₂ + 3H₂ - Q (9.1.)

Бу парчаланиш катализатор иштирокида 570 К ҳам бориши мумкин. аммиакни реакцияга киришиш қобилияти анча катта бўлиб, у бирикиши, алмашиниши ва оксидланиши мумкиндир:

4NH₃ +5О₂ = 4NО + 6H₂О + Q (9.2.)

NH₃ + HNО₃ = NH₄NO₃ +Q (9.3.)

1. АММИАКНИҲОСИЛАЖРАТИШСТАТИКАСИ

Синтетик аммиак қуйидаги гомоген, экзотермик қайта реакция бўйича ҳажм камайиши билан (4 молдан 2 мол ҳосил бўлади.) олинади:

N_2(г)+3Н_2(г)=2NН_3(г)+9,02 кЖ (9.4.)
Бу реакциянинг мувозанати Ле-Шателье принципига мувофик, ҳароратни пасайиши ва босимни ошириш билан унгга силжийди.
Аммиакни мувозанат шароитидаги миқдори, % (х) да ҳар хил босим (1-100 МПа) ва ҳароратлар учун қуйида келтирилгандир (28.1-жадвал).

9.1-жадвал. Аммиакни мувозанат шароитидаги газ аралашмасидаги миқдори.