Amir Husayn ibn Musallabning Jeta (Moʻgʻuliston) xoni Ilyosxoʻjaga qarshi

---

Jangi loy
Jangi loy, Loy jangi — 
Amir Temur
va
amir Husayn ibn Musallabning Jeta
(Moʻgʻuliston) xoni Ilyosxoʻjaga qarshi
jangi (Nizomiddin Shomiyning
"Zafarnoma"siga koʻra 1360 y. 16 iyunda,
Sharafiddin Ali Yazdiynit "Zafar-
noma"siga binoan esa 1365 y. 22 mayda
boʻlib oʻtgan). 1361 y. Amir Temur va
amir Husayn moʻgʻullar istilosiga qarshi
bosh koʻtarib, 3 yil davom etgan

---

janglardan soʻng , nihoyat 1364 y. oxirida
ularni Movarounnahr hududidan quvib
chiqarishga muvaffaq boʻlishadi. Biroq,
1364 y. bahorida Ilyosxoʻja
Movarounnahrga katta qoʻshin bilan
yurish qiladi. Shunda Amir Temur va amir
Husayn Toshkent bilan Chinos oraligʻida,
Chirchiq daryosi boʻyida unga qarshi
lashkar toʻplaydi. Ilyosxoʻja Konibodom
tomonidan ularga yaqinlashib kelgach,
ikki taraf lashkarlari qarama-qarshi saf
tortadi. Amir Husayn qoʻshinning
barangʻarshta, uning qunbuliga esa arlot
qabilasidan Tilonchi, hirovuliga Oʻljaytu
qoʻmondonlik qiladi. Juvangʻarta Amir
Temur, uning qunbuliga qipchoq

---

qavmidan Sori Bugʻo, hirovuliga Temir
Xoʻja Oʻgʻlon bosh boʻladi. Gʻulyaa Joku,
Sayfuddin, Murod, Abbos Bahodir kabi
atoqli amir va beklar jangga hozir turadi.
Amir Temur va amir Husaynning
birlashgan bu qoʻshini son jihatdan
dushman lashkaridan ancha koʻp edi.
Sharafiddin Ali Yazdiyning yozishicha,
shunda Ilyosxoʻja halol jangda gʻolib
kelolmasligini payqab, bir hiyla ishlatadi:
yadachi yada toshi yordamida kuchli jala
yogʻdiradi. Natijada jang maydoni
loylanib, Amir Temur va amir Husayn
qoʻshini mushkul ahvolda qoladi, kiyim-
kechak, qurol-yarogʻlar shu darajada
namiqib ketadiki, otliqning ham,

---

piyodaning ham qimirlashga majoli
yetmaydi (shu bois bu jang tarixda J. l.
nomi bilan mashhur). Ilyosxoʻja lashkari
esa kigiz yopinib, oʻzlarini yomgʻirdan
pana qiladilar. Shunday ogʻir sharoitga
qaramay, Amir Temur dushmanning
barangʻariga qattiq zarba beradi. Lekin,
shu asnoda dushman qoʻshinining
qunbuli Tilonchi yetakchiligidagi
qunbuldan ustun kelib, uni amir Husayn
boshchiligidagi juvangʻargacha quvib
boradi. Amir Husayn askarlari
sarosimaga tushib, qocha boshlaydi.
Qoʻshinning oʻng qanotidagi bu xatarli
vaziyatni koʻrgan Amir Temur oʻz qoʻl
ostidagi navkarlar bilan dushmanning

---

amir Shamsuddin boshchiligidagi
juvangʻariga kuchli zarba berib, uni
toʻzitib yuboradi. Soʻng , u amir Husaynga
chopar yuborib, qoʻlga kiritilgan gʻalabani
mustahkamlash uchun dushmanning
asosiy kuchlariga birgalikda hujum qilish
lozimligini maʼlum qiladi. Ammo, amir
Husayn bunga koʻnmaydi. Ertasi ertalab
yana jang boshlanib, Ilyosxoʻja qoʻshini
yengiladi. Amir Temur va amir Husayn
uni quvib ketayotib, amir Shamsuddin
boshchiligidagi juvangʻardan ajralib
qolgan moʻgʻullar toʻdasiga duch kelib,
ular bilan jang qilishga majbur boʻladi.
Shunda dushman parokanda navkarlarini
toʻplab, qayta tartibga keltirishga

---

muvaffaq boʻladida, tashabbusni oʻz
qoʻliga olib, kuchli zarba bilan Amir
Temur va amir Husayn qoʻshinini ikkiga
ajratib yuboradi va gʻalaba qozonadi. 10
mingdan ortiq askaridan ayrilgan Amir
Temur va amir Husayn Kesh tomon
chekinadi.
Sharafiddin Ali Yazdiy, Zafarnoma, T.,
1994; Nizomiddin Shomiy, Zafarnoma,
T., 1996; Dadaboyev H., Amir
Temurning harbiy mahorati, T., 1996.
Hamidulla Dadaboyev.
[1]
Adabiyot

---

1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-
yil
Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib,
Vikipediyaga yordam berishingiz
mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?
title=Jangi_loy&oldid=2179454
" 
dan olindi 
Manbalar

---

Soʻnggi tahrir 2 oylar avval Malikxan tomonidan amalga oshirildi
Matndan CC BY-SA 3.0 litsenziyasi boʻyicha
foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan
boʻlsa).