Abduraximov boburjonning turizm iqtisodiyoti fannidan

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


FARG’ONA POLITEXNIKA INSTITUTI


SIRTQI TA’LIM BO’LIMI
IQTISODIYOT (TARMOQLLLA VA SOHAR BO’YICHA)
YO’NALISHI S 20T 9-21 GURUH TALABASI


ABDURAXIMOV BOBURJONNING


TURIZM IQTISODIYOTI FANNIDAN

Turizmda ovqatlanish korxonalarini rivojlantirish

MAVZUSIDA YOZGAN
MUSTAQIL TA’LIM
ISHI
FARG’ONA-2022 YIL

Mavzu: Turizmda ovqatlanish korxonalarini rivojlantirish.

REJA:

1. 
   Ovqatlanish xizmatini tashkil etish.
   
2. 
   Mehmonxona restorani ishi.
   
3. 
   Dunyo miqyosida restoran zanjirlarining rivojlanishi.
   

Ovqatlanish tashkilotlari ichida restoran, qahvaxona, bar asosiy o’rinni egallaydi. Bular aholining hordiq chiqarishni tashkil qilishda muhim ahmiyatga ega.

Tashkilot ishlab chiqarishni to’la amalga oshirgan holda xom-ashyoni qayta ishlaydi, yarim tayyor va tayyor mahsulot ishlab chiqaradi, so’ngra o’zlari zallarda,bufet va taomlar do’konlarida ularni sotadi.

Xizmat madaniyati faqat umumiy ovqatlanish binosining sanitariya holati va asosiy ishlab chiqarish jarayonining mexanizatsiyasi darajasigina emas, balki shu bilan bir qatorda reklama va axborotning mavjudligi, zallarning bezatilishi, xush tabiatligi hamir.

Shahar restoranlari shahar ichida joylashgan bo’ladi, belgilangan ma’lum soatlardagina ishlaydi. Ular taom, gazaklar, ichimliklarning keng assortimentini tavsiya etadi, asosiy tushki va kechki ovqatlar tayyorlaydi. Bar kichkina restoran, ilgari mayxona deb ham aytilgan. Keyin assortimenda har xil ichimliklar sotiladi. Shuning bilan birga barda taomlar, gazaklar, qandolat mahsulotlari bo’lishi mumkin. Barlarning vazifasi bu yerga keluvchilarga yaxshi xizmat, shinam jihozlangan joyda ko’ngildagidek dam olish sharoitini yaratish, musiqa, san’atkorlar chiqishi, videoeshittirishlar tashkil qilish.

Qahvaxona iste'molchilar ovqatlanishi va dam olishini ta’minlaydi. Restoran mahsulotlariga qaraganda bular assortimenti kam. Qahvaxona firma va buyurtma taomlar tayyorlash, xo’randalarga yetkazib berishdek vazifani bajaradi. Bularning assortimenti cheklangan va taom tayyorlashi murakkab emas. Qahvaxonada issiq choy, qahva,kakao, muzday sharbatlar, mineral suvlar, qatiq-sut, qandolat va shirin taomlar mavjud. Ikkinchi taom sifatida tayyorlanishi oson bo'lgan-qovurilgan tuxum, sosiska, sardelka, quymoqlar, birinchisiga sho’rva berilishi. Oshxona tegishli mijozlar talabini qondirish, oziq-taomlar iste’mol qilinadigan umumiy ovqatlanish maskani. Xaftaning kunlari bo’yicha taomnoma, taomlar tayyorlanadi xo’randalarga taqdim etiladi. Tamaddixona taomlar assortimenti cheklangan umumiy ovqatlanish maskani. Tegishli xom-ashyolardan tea va oson taom tayyorlanadi, xizmat ham amalga oshiriladi.

Mehmonxona restorani ishi odatdagi restoran ishidan birmuncha farq qiladi. Mehmonxona restorani ishi Vaqti, xatto, basharti ana shu restoran ishi ayrim soatlarda foyda keltirmagan taqdirda ham, qanoatlantiradigan tarzda bo’lishi lozim. Ayni paytda Mehmonxona restoranida otel mehmonlarida 70%i tushlik va 50%i kechki ovqatga kirmaydi, restoran daromadining 2 3 qismi chetdan keluvchilar historian kelib tushadi. Bundan muhim bir xulosa kelib chiqadiki, mehmonxona restorani ko’chadan alohida kirish joyi va o’z avtomobili to’xtash joyiga ega bo’lishi lozim.

Ovqatlanish xizmati direktori bevosita bo’ysunuvida bosh oshpaz, ovqatlanish xizmati nazoratchisi, metrdotel, banket menejeri, bosh barmen, styuard bo’ladi. Agar restoran mahsulotlarini xarid qilishni o’zi oshirsa, unda lavozimlar shtatida oziq-ovqat sotib oluvchi, vino va boshqa ichimliklarni sotib oluvchi ham bo’ladi. Mehmonxonada bir qancha restoranlar bo’lsa, unda har birining o’z direktori va ovqat hamda ichimliklarni otel no’meriga yetkazib beruvchi room service directori ham bo’ladi. Agar Mehmonxonada bir nechta restoranlar bo’lsa, unda har bir zal aniq-ravshan imidjga ega bo’lishi, bundan bunda har bir zalning intereri va taomnomasi mijozga ma’qul bo’lishi darkor.
Oxirgi 20 yillikda dunyo miqyosida restoran zanjirlarining miqdori va soni sezilarli darajada o’sdi. Bu borada shubhasiz AQSH liderlik qilmoqda deyish mumkin, uning restoran zanjirlari mamlakat tashqarisida ham faol kengaytirilgan siyosat o’tkazmoqda. Ularning erishgan yutuqlari ko’p jihatdan boshqa davlatlarda yashayotkan amerikalik turistlar va Amerika fuqarolari, shuningdek AQSH da turli mavsumlarda ishlaydigan va o’qiydigan juda ko’p xorijiy fuqarolar bilan bog’liq. Restoran zanjirida asosiy mahsulot hisoblangan gamburger va pitsa tarmoqlari tez o’sib bormoqda. Restoran zanjiridagi savdoning 40%dan ortiqrog’ini sandwichlar tashkil qiladi.