A. Qodiriy nomidagi Jizzax Davlat Pedagogika Instituti Biologiya fakulteti sirtqi bo’lim

• A.Qodiriy nomidagi
• Jizzax Davlat Pedagogika Instituti
• Biologiya fakulteti sirtqi bo’lim
• 2-kurs 244-guruh talabasi
• DAVUROVA SETORAning

• tayyorlagan
• taqdimoti

• MAVZU:

• Hujayra shirasining osmotik bosimini plazmoliz usulida aniqlash

Osmotik bosim, diffuziya bosimi — suyuklikda erigan moddaning diffuziya harakati tufayli paydo boʻladigan bosimi. Osmotik bosim erituvchi bilan eritma orasiga qoʻyilgan yarim oʻtkazuvchi (oʻzidan erituvchini oʻtkazib, erigan moddani oʻtkazmaydigan) parda va osmometr yordamida aniklanadi. Osmotik bosim eritmada erigan moddaning konsentratsiyasini oʻta kamaytirish uchun erituvchining eritmaga soʻrilishini yuzaga keltirib chiqaradi.

• Osmotik bosim, diffuziya bosimi — suyuklikda erigan moddaning diffuziya harakati tufayli paydo boʻladigan bosimi. Osmotik bosim erituvchi bilan eritma orasiga qoʻyilgan yarim oʻtkazuvchi (oʻzidan erituvchini oʻtkazib, erigan moddani oʻtkazmaydigan) parda va osmometr yordamida aniklanadi. Osmotik bosim eritmada erigan moddaning konsentratsiyasini oʻta kamaytirish uchun erituvchining eritmaga soʻrilishini yuzaga keltirib chiqaradi.
• Osmotik bosim bir xil boʻlgan eritmalar izotonik yoki izoosmotik eritmalar, agar bir eritmaning Osmotik bosimi boshkasinikiga nisbatan yuqori boʻlsa, gipertonik, past boʻlsa gipotonik eritma deyiladi.
• Osmotik bosimni oʻlchash usullari va texnikasi haqidagi taʼlimot osmometriya deb ataladi. Osmometriya, asosan, polimerlarning molekulyar massasini aniqlaydi. Hayvon, oʻsimlik hujayralari, mikroorganizmlar va biologik suyuqliklarning Osmotik bosimi ularning suyuq mu-hitida erigan moddalarning konsent-ratsiyasiga bogʻliq. Osmotik bosim turgʻunligi suv-tuz almashinuvi bilan taʼminlanadi. Oʻsimliklardagi Osmotik bosim ularning oʻsish sharoitiga bogʻliq.

• Osmotik bosim

• Hujayra shirasi - oʻsimlikning tirik hujayrasidagi sitoplazma ajratadigan suyuqlik; vakuolalar ichida boʻladi. Hujayra shirasi suv va kolloid eritma koʻrinishidagi turli moddalardan iborat. Hujayra shirasining yopishqoqligi suvnikidan 2 martacha ortiq. Oʻsimlikning unmayotgan urugʻ va sporalaridagi Hujayra shirasi suvsiz, una boshlaganda esa u yana suvga toʻyinadi. Yosh hujay-ralarda Hujayra shirasi kam. Tarkibi oʻsimlik turinyng oʻsish sharoiti, yoshi va hujay-ralari xiliga bogʻliq. Hujayra shirasida uglevodlar, oshlovchi moddalar, aminokis-lotalar, organik hamda anorganik kislotalar va boshqa bor. Hujayra shirasi hujayraning osmotik bosimi va turgor holatiga sharoit yaratadi.

• Hujayra shirasi

• E’TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR!