A cisco Packet Tracer Cisco kompaniyasining ushbu kuchli tarmoq modellash vositasi bilim va ko'nikmalaringizni real dunyoda qo'llashingizga yordam beradi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Kafedra Kompyuter tizimlari

Fan Kompyuter tarmoqlari

LABARATORIYA ISHI № 1 – 4

Guruh: 315-19

Bajardi: Abdinabiyev Akrom
Toshkent–2021

1-topshiriq

A) Cisco Packet Tracer – Cisco kompaniyasining ushbu kuchli tarmoq modellash vositasi bilim va ko'nikmalaringizni real dunyoda qo'llashingizga yordam beradi. Siz nafaqat marshrutizatorlar va kalitlarni emas, balki turli xil qurilmalarni o'z ichiga olgan oddiy va murakkab tarmoqlarni qurishda amaliy tajribaga ega bo'lasiz.

Boson™ NetSim™ Network Simulator™ bu Cisco Systems tarmoq apparat va dasturiy taʼminotini simulyatsiya qiluvchi dastur boʻlib, foydalanuvchiga Cisco IOS buyruqlar tuzilishini oʻrganishda yordam berish uchun moʻljallangan. NetSim yordamida siz Cisco sertifikatini muvaffaqiyatli yakunlash uchun zarur bo'lgan ko'nikmalarni o'rganishingiz va o'zlashtirishingiz mumkin.
B) Cisco Packet Tracer o’rnatish dasturini ochamiz:

Shartlarni qabul qilamiz:

O’rnatish joyini tanlaymiz:

Keyingi qadamlarda sozlamalarni o’zgartirish ixtiyoriy.

Cisco Packet Tracer ishchi muhit oynasi quyidagida keltirilgan.

C)

Ikkita kompyuterni olamiz va ularni bir-biriga ulaymiz:

Birinchi kompyuterga 192.168.1.1 manzilini beramiz:

Ikkinchi kompyuterga ham 192.168.1.2 manzilini beramiz:

Endi kompyuterlarning biridan konsol orqali aloqani tekshirib ko’ramiz. Hozirgi holatda 1-kompyuterda ping 192.168.1.2 kodini teramiz va aloqa muvaffaqqiyatli tuzilganligiga guvoh bo’lamiz:

2-topshiriq

Ishdan maqsad: Cisco Packet Tracer dasturida LAN tarmog’ini loyihlash ko’nikmasiga ega bo’lish.
Nazariy qism
Mahalliy tarmoq (LAN) - bu turar joy, maktab, laboratoriya, universitet kampusi yoki ofis binosi kabi cheklangan hududdagi kompyuterlarni o'zaro bog'laydigan kompyuter tarmog'idir.
Amaliy qism
5 ta shaxsiy kompyuter , 5 ta notebook, konsentrator va
kommutator orqali LAN tarmog’ini quring.
1-topshiriqdagi kabi har bir kompyuterga manzil berib chiqamiz. Hozirgi holatda manzillar 192.168.1.2 dan 192.168.10.11 gacha bo’lgan manzillardan iborat.

Aloqa muvaffaqiyatli tuzilganini tekshirish uchun 1-kompyuterga 6-kompyuterning manzilini kiritib tekshirib ko’ramiz, ping 192.168.1.6:

3-topshiriq
Nazariy qism
Virtual LAN (VLAN) - bu ma'lumotlar havolasi darajasida (OSI 2-qatlami) kompyuter tarmog'ida bo'lingan va izolyatsiya qilingan har qanday eshittirish domenidir.
Amaliy qism
2-topshiriqdagi tuzilgan mahalliy aloqa tizimimizda 3ta VLAN quramiz.

Yuqoridagi switchga vlanlar qo’shamiz, 2-raqamli “Ronaldo” VLAN va 3-raqamli “Salah” VLAN:

Xuddi shu VLAN sozlamalarini qolgan switchlarga ham berib chiqamiz.

So’ngra switchlar bir-biri bilan ulangan portlarni VLAN ruxsat rejimini :-“trunk” rejimiga o’tkazamiz.

Shunday qilib bizda 3ta VLAN bor:

• 
  Ronaldo VLANda 1-2-kompyuterlar;
  
• 
  Messi VLANda 3-4-kompyuterlar;
  
• 
  Salah VLANda esa 5-6-kompyuterlar.
  

Tekshirish uchun 4-kompyuterga 3-kompyuter manziliga ping yuboramiz: ping 192.168.20.3

Jarayon muvaffaqiyatli, aloqa bor.

Endi esa 3- va 6-kompyuterlarga ping berib ko’ramiz, ular ma’lumot almashmasligi kerak:

Natija kutganimizdek: 3- va 6- kompyuterlar ma’lumot almashishmayabdi.

4-topshiriq
Nazariy qism
Keng maydon tarmog'i (WAN) - bu kompyuter tarmog'ining asosiy maqsadi uchun katta geografik hudud bo'ylab tarqaladigan telekommunikatsiya tarmog'i. Keng maydon tarmoqlari ko'pincha ijaraga olingan telekommunikatsiya sxemalari bilan o'rnatiladi.
Amaliy qism
2-topshiriqdagi LAN tarmog’imizga 3ta router va 1ta server ulaymiz:

Routerlarga ketma-ketlikda har bir portiga IP manzil beramiz va ularni RIP menyusiga kiritib ketamiz:

Va oxirgi serverga ham ma’lum bir IP manzil beramiz va undagi Default Gateway manziliga avvalgi routerning port manzilini kiritamiz:



Shu bilan WAN tarmog’i tayyor.