5-amaliy mashg’ulot alohida guruh so‘zlar, ularning turlari bo‘yicha savol-javob o‘tkazish, mashqlar, test topshiriqlari bajarish va lisoniy tahlil qoliplarini to‘ldirish. Savol va topshiriqlar

5-AMALIY MASHG’ULOT

Alohida guruh so‘zlar, ularning turlari bo‘yicha savol-javob o‘tkazish, mashqlar, test topshiriqlari bajarish va lisoniy tahlil qoliplarini to‘ldirish.
Savol va topshiriqlar

1. 
   Haydash-chaqirish undovlari qanday so‘zlar bilan qo‘llanadi?
   

Buyruq-xitob undovlari asosan hayvonlar va qushlarni chaqirish, haydash, harakatlantirish yoki harakatdan to'xtatish uchun ishlatiladi: beh-beh, bah-bah, tu-tu-tu, chu, ish, pisht, xi-xi, tur, (itni), chigi-chigi, ho'sh-ho'sh, kisht-kisht.
Buyruq-xitob undovlarining ayrimlari insonga nisbatan ham ishlatiladi. Bunday holda undovlar nom o'rnida ishlatilib, murojatni ifodalaydi: hoy, ey, hey, kabi. Ey , jiyan boshimga balo qo'yding-ku.

2. 
   Taqlid so‘zlarning ta’rifini ayting.
   

Tovushga va holatga taqlidni bildirgan so`zlar taqlid so`zlar deyiladi. Bunday so`zlar ma’no jihatidan ikki turga bo`linadi:

3. 
   Tovush­ga taqlid so‘zlar haqida so‘zlang.
   

 Tovushga taqlid bildiradigan so`zlar: gumbur-gumbur, dup-dup, duk-duk, shiq-shiq, qiy-chuv, taq-tuq, g`arch-g`urch, inga-inga, pix-pix, qult-qult, bidir-bidir, vov, uv, irr, mo`o`, maa, baa, mee, ing-ing, ang-ang, miyov, vaq-vaq, vish-vish, qu-qu, qa-qa, g`a-g`a, qag`-qag`, pit-pildiq, parr, viz-viz.

4. 
   Holatga taqlid so‘zlar haqida so‘z­lang.
   

Holatga taqlid bildirgan so`zlar: yalt-yult, apil-tapil, g`uj-g`uj, yarq-yurq, jimir-jimir, milt-milt, lip-lip, pildir-pildir, hang-mang, jilpang-jilpang, alang-jalang, mo`lt-mo`lt, lop, likang-likang, qilpang-qilpang, salang-salang, g`ivir-g`ivir, dik-dik, lik-lik, hilp-hilp, duv-duv, pir-pir, lang, dang, hil-hil kabi.

5. 
   Taqlid so‘zlar qanday ko‘rinishlarda qo‘llanadi?
   

Taqlid so`zlar yakka holda, juft holda va takrorlangan holda qo`llanadi. Juft va takrorlangan taqlid so`zlar orasiga chiziqcha qo`yiladi.

6. 
   Taqlid so‘zlar mustaqil so‘zlarga qaysi jihatlari bilan o‘xshaydi?
   

Taqlid so`zlar mustaqil so`zlar kabi gap bo`lagi bo`la oladi: SHamol g`ir-g`ir (hol) esmoqda.

7. 
   Taqlid so‘zlarning otlashishi haqida gapiring.
   

Tovushga taqlid so`zlar ba’zan otlashib, ko`plik, egalik va kelishik qo`shimchalarini qabul qiladi va ega, qaratqich aniqlovchi hamda to`ldiruvchi vazifalarini bajaradi: Odamlarning g`ovur-g`ovuri bosildi. Yuragining duk-dukini eshitdi.  Chug`ur-chug`urning to`xtashi amri mahol.

8. 
   Eskirgan modal so‘zlarga misollar keltiring.
   

darhaqiqat, haqiqatan, haqiqatda, filhaqiqat.

9. 
   “O‘z-o‘zidan” modal so‘zi qaysi mustaqil so‘z turkumlariga omonim bo‘la oladi?
   

tabiiy

10. 
    Ham tovushga, ham holatga taqlid bildiradigan so‘zlarga misollar keltiring.
    

Qiy-chuv, dod-voy.