3– modul. Metallarga qirqib ishlov berish

3– MODUL. METALLARGA QIRQIB IShLOV BERISh
11– Mavzu: Metallarni qirqib ishlash asoslari. Mexanikaviy ishlov berish asoslari. Qirqib ishlashning sanoatdagi tutgan o‘rni. Usullari.
Reja:

1. 
   Mexanikaviy ishlov berish asoslari
   
2. 
   Tokarlik keskichi elementlari va geometriyasi
   
3. 
   Burchaklarni ta’riflari
   
4. 
   Burchaklarni o‘lchash
   

Tayanch so‘z va iboralar:

Cho‘ktirish -	Zagotovkani ko‘ndalang kesimini bo‘yi xisobiga kattalashtirish.
Cho‘zish -	Zagotovka uzunligini ko‘ndalang kesimi xisobiga ortirish.
Yumoloklash -	Zagatovkaga ketma-ket zarb berish bilan aylanma jism formasiga keltirish.
Teshish -	Zagotovka shaklining bir kismini sikib chikarish xisobiga bushlik xosil kilish.
Tekislash -	Zagotovka yuzasini zarb bilan ishlash yuli bilan bir tekis kilish

1. 
   Metallarni kesib ishlash usulining sanoatda tutgan o‘rni.
   

Qo‘yimni kesib, qirindiga aylantirib, tashlab yuborish bu - albatta iqtisodiy maqsadga to‘g‘ri kelmaydi : qancha pul, metall sarf bo‘lgan u boshqa sohalarda qator progressiv usullarning joriy etilishi, zagatovka aniqligini oshirib mexanikaviy ishlov berishga mo‘ljallangan qo‘yim qiymatini ancha kamaytirdi va ayrim xollarda mutlako bulinmasligiga olib kelmoqda. Ammo sanoatda turli sohalarning, ayniqsa elektronika, atom va raketa texnikasi va samolyotsozlikning rivojlanishi mashina detallarning ish parametrlarini ancha ko‘tarib, ularga yangi – yangi sifat talablar qo‘ymoqda : umuman zanglamaydigan metallar, kuchli deformatsiyaga chidaydigan, o‘ta mustahkam, o‘ta mo‘rt va h.k. metall va ularning qo‘shilmalarning qo‘llash kerak . Bularni hozirgi texnika taraqqiyoti holatida arzon sifatli ishlash usulini yagonasi bu – kesib ishlash . Shu sababli oxirgi paytda kesib ishlashning ulushi oshib borayapti.

2.