3 amaliy dars topshiriq

3 AMALIY DARS TOPSHIRIQ

1 She’r so’zining ma’nosini sharxlang.

She’r [arabcha shuur-sezgi ] fikrning his-tuyg’uga qorishiq ifodasi sifatida vujudga kelgan hayajonli she’riy nutq bilan ifoda etilgan, malum ichki ohangga ega badiiy asar. She’r atamasi o’rniga ba’zan nazm

So’zi ham qo’llaniladi . u badiiy adabiyotning qadimiy turi bo’lib, insoniyat eng birinchi badiiy asarni shahrida yaratgan .

2 she’riyatda mavzu va g’oyaning ifoda etilishi.

Zamonaviy o’zbek adabiyotida she’r atamasi ma’nosini erkinroq tushunish, oldingi shakily qoliplarni o’zgartirgan holda yangi poetic kashfiyotlar qilishga intilish tamoyili kuchli shuning uchun ham o’zbek nazmida ‘’OQ SHE’R’’ ‘’SOCHMA SHE’R’’ , ‘’NASRIY SHE’R’’ , ‘’TASBEH’’, ‘’ UCH CHANOQ’’ singari she’r shakllari paydo bo’lmoqda. Shahrning qofiya, tinish belgilari va Grammatik qoidalar iskanjasida istamayotgan bir qatorda shoirlar qofiyasiz, Grammatik qoidalar va tinish belgilariga rioya etilmay yozilgan sherlar yaratmoqdalar.

3 ODA VA QASIDA SO’ZLARINING MANOLARI VA ULARNING VAZIFALARINI TUSHUNTIRING

Antik davrda deyarli har qanday she’r oda deb atalgan keyinchalik bu so’zning manosi toraygan va insoniyat hayotidagi ulug’vor voqealarni kishilarning qahramonliklarini kutarinki kayfiyatda madx etuvchi she’r yoki qushiqdir oda deb atala boshlangan antic adabiyotidagi oda janri taraqqiyotiga eng katta xissa qo’shgan shoirlardan biri qadimgi yunono Pindardir

QASIDA [arab ko’zlamoq, niyat qilmoq ] sharq mumtoz adabiyotida sheriy janrlardan biri qasida biror shaxsning ko’pincha hukmdorning madhiga bag’ishlangan

4 ILK QASIDACHILIK HAQIDA FIKR YURITING

XI XII ASRLARDA uning mazmun va mavzu o’zbek mumtoz qasidalari arab va fors qasidachiligi zaminida yuzaga kelgan uning ilk namunalari ‘’ DEVONU LUG’OTIT TURK’’ da uchraydi XV asrda Sakkokiy Lutfiy, Gadoiy, Amiriylar ijodida qasidalar o’zining yuqori bosqichiga ko’tarilgan ayniqsa Sakkokiy yaratgan qasidalar alohida ajralib turadi uning devonida 10 ta qasida bo’lib undan 4 tasi hukmdor va olim Mirzo Ulug’bekka bag’ishlangan.

5 O’ZBEK MUMTOZ ADABIYOTI QASIDALARI HAQIDA DALILIY MISOLLAR YOZING VA IZOHLANG.

Hozirgi o’zbek adabiyotida ham bir qancha asarlar yarayilgan [ G’ G’ULOM, H. OLIMJON, T.TO’LA, E. VOHIDOV A. VOHIDOV, A. ORIPOV VA boshqalar].

6. MARSIYA NIMA

Marsiya yaqin va o’rta sharq poeziyasida adabiy janrlardan biri

Biror mashhur kishi yoki keksa oila a’zosi vafoti munosabati bilan g’am-alam va hazratni ifodalaydigan xalq og’zaki poetic va musiqa ijodiyotining azamotam janri marsiya qo’shiq yoki ashula sifatida dafn marosimida hayotdan ko’z yumgan kishining yahshi hislatlari ish faoliyatlari qarindoshlik aloqalari esga olinib erkakla tomonidan jo’rsiz rechitativ yoki kuychan og’ir mungli ohanglarda aytiladi.

7.MADHIYA XUSUSIDA FIKR BILDIRING

O’zbekiston Respublikasining Davlat Madhiyasi haqidagi qaror 1992-yilning 10-maydekabrida O’zbekiston Respublikasining YUQORI KENGASHINING 11-CHaqirig’ida qabul qilingan. Ushbu madhiya 1992- yilda hozirgi paytgacha O’zbekiston Respublikasining madhiyasi hisoblanadi

8 ZAMONAVIY QASIDACHILIK HAQIDA YOZING

E.Vohidovning o’zbegim qasidasida O’zbekiston va O’zbeklarnng boshidan utkargan og’ir hayoti aks etirilgan

9.TARIX VA TARIXIY ASARLAR XUSUSIDA FIKR BILDIRING

P.Qodirovning ‘Yulduzli tunlar asari tarixga bag’ishlangan asar bo’lib unda ajdodlarimiz Temuriylar davridagi voqealar ko’rsatilgan. Bundan tashqari Oybekning Navoiy romani ham tarixiy asar hisoblanadi.

10.LIRIKANING MUMTOZ JANRLARI.

Adabiyotshunoslikda qasida marsiya , doston va she’rlar lirik janrda yaratladi. Xalq og’zaki ijodidagi mavsum marosim qo’shiqlari, laparlar lirik janrdagi go’zal namunalar hisoblanadi.