Buxoro Davlat Universiteti
Iqtisоdiyot va turizm fakulteti
Logistika (agrologistika) yònalishi
3-1log-20 guruh talabasi
Zamirbekova Gulisanamning
"Omborlar logistikasi" mavzusida tayyorlangan
T A Q D I M O T I
Mavzu: Omborxona logistikasi
R e j a :
- Logistika tizimida ombor о ‘rni.
- Omborlarning turlari va asosiy tasniflari
- Ombor faoliyatining asosiy funksiyalari
- Omborlarning asosiy va xizmat vazifalari
Ombor deganda tovarlarni qabul
qilish, saqlash, joylashtirish va taqsimlash bo‘yicha amaliyotlar kompleksini amalga oshirishga mo‘ljallangan, maxsus texnologik
uskunalar bilan jihozlangan bino, inshoot va turli qurilmalar tushuniladi.
Omborlaming asosiy vazifasi — iste’molchilar buyurtmasi zaxirasini jamlash, ularni saqlash va uzluksiz bir m e’yorda ta’minlanishini amalga oshirish.
Ombor yoki omborlar majmuyi xizmat ko'rsatish infrastrukturasi bilan birgalikda ombor xo‘jaligini tashkil etadi. Sanoat korxonasida ombor xo‘jaligining asosiy vazifasi sanoatning tegishli moddiy resurslar bilan to‘g‘ri oziqlanishini, ularning saqlanishini tashkil etish va omborxona amaliyotlarini amalga oshirish bilan bog'liq xarajatlarni imkon boricha qisqanirishdir.
Logistika tizimida omborlarning ahamiyati va o'rni. Omborlar logistika tizimining asosiy qismlaridan birini tashkil etadi. Logistik tizim omborlarga bo‘lgan tashkiliy va texnik-iqtisodiy talablarni shakllantiradi, omborlar tizimining maqsadini va eng maqbul ishlash mezonini belgilaydi, yuklarni qayta ishlash shartlarini aniqlaydi. O'z navbatida, materiallarni omborga joylashtirishni tashkil etib ,zaxiraning logistika tizimining turli qismlarida aylanishi bilan bog‘liq xarajatlariga, miqdoriga va harakatiga sezilarli ta’sir ko'rsatadi.
Ombor xizmati logistikasi — bu ombor xo‘jaligida oqimning qayta ishlash jarayonida amalga oshiriladigan o‘zaro bog‘liq operatsiyaiar kompleksidir.
Ombor xizmati — logistikasining o'rganish obyekti tovar moddiy qiymatliklarini omborga joylashtirish yukni qayta ishlash va o‘rash jarayonidir.
Omborga joylashtirish — logistik kanal ishtirokchilari tomonidan zaxiralarni saqlash, ularning butligini ta’minlash, ularni maqsadga muvofiq joylashtirish, hisobga olish, doimo yangilab turish va xizmatlarning xavfsiz usullaridan iboratdir.
Omborga joylashtirishning ijobiy tomoni shundaki, ishlab
chiqarish to‘g‘rilab olinadi, yuklarni butlashga, zaxiralarni to ‘pIaishga va taqsimlashga kerakli texnik va tashkiliy sharoitlar
yaratiladi.
Omborda saqlashning salbiy tomoni shundaki, zaxiralarni omborda
saqlash bilan bog‘iiq xarajatlar hisobiga tovar narxi oshadi. Bu
omborga joylashtirish amaliyotlariga sarflanadigan xarajatlar,
omborxonani ijaraga olish, omborlarni tartibda saqlash bilan bog'liq
joriy xarajatlar, omborxona zaxirasi tashkil etilishi natijasida
boshqa maqsadlarda foydalanilishi mumkin bo'lgan ko‘p
miqdordagi moluliyaviy resurslar ishga solinmay qoladi.
Logistikada omborlarning salbiy va ijobiy ahamiyatlari
yordamchi-texnik binolar injenerlik moslamalari joylashtiriladigan
yordamchi binolar ko‘p marta ishlatiladigan konteynerlar va poddonlarni saqlash, bo‘sh idishlarni ta’mirlash ustaxonalariga mo'ljallangan
ma’muriy-maishiy binolar ish zonalari,
dam olish va kutish zonalari ajratiladigan
asosiy binolar mahsulot saqlash, qabul qilish va ombordan chiqarish amalga oshiriladigan
Omborxona turlari
ombor sig‘imi — bir vaqt ichida qancha miqdorda mahsulot sig'dirish imkoniyati
omborning foydali maydoni — saqlanayotgan mahsulot bilan bevosita band bo‘lgan maydon
ish joylarining maydoni — om bor xizm atchilari uchun
jihozlangan maydon
qabul qilish va butlash maydonlari -- 1 kv.m maydonda qancha miqdordagi mahsulot qabul qilinib, butlanadi
Omborlarning asosiy tavsiflari
jo'natish ekspeditsiyasi maydoni -- o ‘natiladigan partiyalarni komplektlaydi
Logistik tizimda tutgan o ‘rni va tovarlar harakati jarayonidagi hamiyatiga qarab omborlar:
•mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalar ombori(ta’minot sohasida);
• mahsulot iste’molchilari ombori (ishlab chiqarishda);
• sotuvchi tashkilotlar omborlari (taqsimlash sohasida)
• vositachi tashkilotlar omborlari.
Ishlab chiqarish jarayonidagi ahamiyatiga
qarab ishlab chiqarish tashkilotlarining omborlari turlari:
— ta’minlovchi (moddiy-texnika ta’minoti bo’limiga bo'ysunadi)
— ishlab chiqarishni materiallar, butlovchi mahsulotlar, sotib olingan yarimmahsulotlar bilan ta ’minlaydi;
— ishlab chiqaruvchi (ishlab chiqarish-rejalashtirish bo'limiga yoki rejalashtirish-boshqarish bo'limiga bo‘ysunadi)
— o‘zida ishlab chiqarilgan yarimmahsulotlarni va texnologik asbob-uskunalarni saqlashga mo'ljallangan;
— sotuvchi (sotuv bo‘limiga bo‘ysunadi) — sotishga mo'ljallangan moddiy boyliklar saqlanadi.
Xizmat vazifasiga ko'ra barcha omborlar 5 turga bo'linadi:
Maxsus omborlar
Bir joyga tushirilib, qayta ortiladigan yuklar ombori
Xavfsizlikka mas'ul omborlar
Saqlash omborlari
Komissiya qilish omborlari
Iste ’molchilar buyurtmasiga muvofiq tegishli assortimentni
yaratish.
Omborga joylashtirish va saqlash.
Jo ‘natishga mo'ljallangan bir to‘da tovarlarni birlashtirish
va yuklarni transportda jo ‘natish.
Xizmat ko'rsatish
Omborlarning asosiy vazifalari:
E'tiboringiz uchun tashakkur!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |