29,30-laboratoriya ishi мавзу: lambda paypoq to’quv avtomatlarida boshlang’ich xalqa qatorini xosil qilish, tovon va uch qismini to’qish usullari

29,30-LABORATORIYA ISHI


Мавзу: LAMBDA paypoq to’quv avtomatlarida boshlang’ich xalqa qatorini
xosil qilish, tovon va uch qismini to’qish usullari

Ishdan maqsad: Bir ignadonli “fukuhara” va ikki ignadonli “ssangyung” aylana trikotaj to’quv mashinasida, yassi ikki ignadonli fransiyaning hstoll firmasida ishlab chiqarilgan avtomatida va yaponiyani “lambda” paypoq to’quv avtomatida trikotajni boshlng’ich halqa qatorlarini hosil etish usullarini o’rganish

ISH BAJARISH TARTIBI

1. Mashinalarning umumiy tuzilishi, halqa hosil qilish a’zolarining o’zaro joylashishi va ularning mashinadagi harakati bilan tanishing.
2. Mashinalar zamoklarining tuzilishini o’rganing, ulardagi klinlarning vazifalarini aniqlang hamda ignalari bilan tanishing

3. 
   Бошлнғич ҳалqа qаторларини ҳосил этиш усулларини ҳар бир машинада алоҳида o’рганинг. Бошлнғич ҳалqа qаторларини ҳосил этишда ҳар бир qаторни тo’qиш кетма-кетлигини чизинг ва тахлили qилинг.
   

HISOBOT YOZISH UCHUN KO’RSATMALAR

1. 
   Mashinaning texnik tavsifi, qaysi maqsadlarda qo’llanishi, ishlatiladigan ip va kalava iplarning turlari, chiziqli zichliklariga to’liq izoh bering.
   
2. 
   Mashina zamoklari sxemalarini chizib, klinlar vazifasini va ularni sozlash
   

yo’llarini ko’rsating.

3. 
   Mashinada бошлнғич халqа qаторларини ҳосил этиш operatsiyalarini
   

chizib, har biriga qisqacha izoh bering, hisobotga mashinalarda to’qilgan to’qimalardan namunalar keltiring.

4. 
   Boshlang’ch halqa qatorlarini hosil etishda zamoklardagi klinlar holatini
   

chizib ko’rsating.

TEKSHIRISH UCHUN SAVOLLAR

1. 
   Boshlang’ich halqa qatorini aqtomatik qanday ishlay boshlanadi?
   

2.Bir ignadonli koton mashinasida mahsulotning boshlang’ich qismi qanday hosil qilinadi?

3. 
   Paypoqning yuqori bort qismi nima maqsadida to’qladi?
   
4. 
   Paypoqning bort qismi qanday iplardan shakllanadi?
   
5. 
   Bir ignadonli koton mashinasida boshlang’ich qismini qanday hosil qilinadi?
   
6. 
   Donali trikotaj ishlab chiqarishda mahsulot dastlabki qatorning o’ziga xosligi nimadan iborat?
   

7. Bir aylana ignadonli to’quv moshinalarda dastlabki qator mustahkamligi qanday shakllantiriladi?
8. Ikki tgnadonlt to’quv moshinalarda dastlabki qator qanday hosil qilinadi?
Mahsulotning boshlang’ich halqa qatorlarini bir ignadonli mashinalarda to’qish
Donali trikotaj to’qish texnologiyasining asosiy talablarini inobatga olib hamda yuqorida trikotaj to’qish nazariyasining asoschilari prof. Dalidovich A.S. tavsiyasiga ko’ra mahsulot qismlarini to’qish to’la-to’kis avtomatlashtirilgani ma’qul. Har bir donali trikotaj mahsuloti yoki uning bo’laklari ishlayboshlash qismidan iboratdir. Ya’ni so’tilmaydigan, buralmaydigan, tashqi ko’rinishi bilan mahsulotni tarkibiy qismidan farqlanmaydigan bo’lishi shart. Ishlayboshlash qismini to’qish usullari mashina qurilmalariga bog’liq holda turlicha bo’lgani bilan vazifasi birdir. So’tilmaydigan, buralmaydigan, tashqi ko’rinishi chiroyli va eng muhimi qo’l mehnatini sarfi yuqori bo’lmasligi bilan farqlanadi. Masalan,aylana bir ignadonli paypoq to’quv avtomati mahsulotning ishlay boshlash qismi tuzilishi asosan ikki halqa qaroridan iboratdir. Birinchi halqaqatorini hosil etishda, yangi ip ignadon ignalari oralab joylash-tirib o’riladi. (12.1.a - rasm), ikkinchi qatorni esa barcha ignalarda to’qiydi. Ignalarni tanlash toq ignalar ostidagi turtkichlar yordamida amalga oshiriladi.

Birinchi halqa qatorida toq ignalar asosiy halqa hosil qilish tizimiga kirib, ip oladilar. Juft ignalar esa asosiy halqa hosil qilish tizimining ostidan o’tib, birinchi qatorda yangi ipini olmaydilar. Ikkinchi qatorda ignadondagi barcha ingalariga yangi ip qo’yiladi. Natijada toq ignalarda haqiqiy halqa hosil bo’lsa,juft ignalarda esa tugallanmagan (nezamknutaya) halq hosil bo’ladi. Shuni o’zi ishlayboshlash uchun kifoya. Ruschasida ushbu qism “zamok” deb ataladi. Tub ma’noda “zamok” vazifasini bajaradi (12.1.b - rasm).

a)

b)
12.1. - rasm. Mahsulotni ishlay boshlash qismini hosil qilish
Boshqacha qilib ta’riflaganda mahsulotning etak, eng, yoqa, cho’ntak va boshqa qismlarning boshlang’ich halqa qatorlari majmuasiga “ishlay boshlash” qismi deb yuritiladi.

To’qish jarayonida ignalar harakati yo’nalishi ikki marotaba o’zgaradi. Bu esa ignadon zulfidagi ishlayboshlash ponalari va halqa hosil qilish a’zolaridan platina yordamida amalga oshiriladi. Yuqorida qayt etganimizdek, to’qishni boshlash uchun ignalarda eski halqalar mavjud bo’lishi shart. Bu vazafani platinaning ilgak osti qismi bajaradi, ya’ni toq ignalar, ikkinchi halqa qatorida tugallash amalini bajarish uchun yuqoriga tomon ko’tariladi. Platina esailgakosti qismi bilan, birinchi toq ignalardagi yarim halqalarining platina yoylaridan tutib turishlari yaxshi samara beradi. Kelguvsi uchinchi qator, yana igna oralab to’qiladi, biroq bu xolat paypoqning bort qismini avtomatik tikishga taaluqli bo’lganligi sababli halqa ko’chirishga oid mavzular hajmida ko’rib chiqamiz. Bu usul mahsulotni eng qismini ribana o’rilishda fang mashinasida to’qib, kotton mashinasiga ko’chirashda qo’llaniladi.