1991 – 2017-yillarida xitoy xalq respublikasi va yaponiya 1990-yillarda Yaponiyaning rivojlanishi

1991 – 2017-YILLARIDA XITOY XALQ RESPUBLIKASI VA YAPONIYA









1. 1990-yillarda Yaponiyaning rivojlanishi. Bu davrda Yaponiya siyosiy hayotida liberal-demokratik partiyaning (LDP) obro‘yi tiklandi. 1990-yili hokimiyatga kelgan Tosiki Kayfu Yaponiyaning xalqaro obro‘yini oshir ishga erishdi. 1990-yili Quvaytning Iroq tomonidan anneksiya qilinis hi paytida Yaponiya xalqaro harbiy kontingentga, shuningdek, Misr, Iordaniya va Turk iyaga moliyaviy yordam tarzida bir necha milliard dollar mablag‘ ajratdi.
1990-yillardan iqtisodiyotda davlat sektorining ulushi kama yib b or di. Shuningdek, sanoatni davlat tomon idan tartibga solish ham susaydi. Bu davrda Yaponiyan ing asosiy eksporti chetga kapi tal chiqa rish bo‘lib qoldi. Chet davlatlarda joylashtirilgan inves titsiyalar miq dori 1 trln dollar dan oshib ket di. Yaponiya mehnat unumd orligi bo‘yicha ham G‘arbiy Yevropa mamlak atl aridan o‘tib, AQSHga tengla shib bordi. 1990-yillari butun dunyoda ishlab chiqarilgan videoapparaturalarning 90% i, sanoat robotlarining 2/3 qismi Yaponiya hissasiga to‘g‘ri kelardi. Ammo tashqi bozorga bog‘liqlik 1997–1998-yillardagi «Osiyo inqirozi» paytida Yaponiya uchun katta qiyin chiliklar tug‘dirdi. Shunga qaramasdan, Yaponiya iqtisodiyoti inqirozlar davrida o‘zining moslashuvchanli gi va chidamli ligini namoyish qildi.
Ichki siyosatda 1990-yillar hukumat beqarorligi bilan xarakter lanadi. Bu yillari Yapon iyada bir necha koalitsion hukumatlar almash gan dan so‘ng 1996-yil yan varda LDP yana bir partiyali hukumat tuzishga erishdi. Unga Ryutaro Xasimoto boshchilik qildi. U «olti isloh ot»: 1) soliq; 2) ta’lim sohasida; 3) ijtimoiy ta’minotda; 4) iqtisodiyotda davlat boshqaruvini pasaytirish bo‘yicha; 5) ma’muriy boshqaruvni detsent ralizatsiyalash bo‘yicha; 6) sanoat kompaniyalariga yer uchastkalari ajratish
bo‘yicha islohotlar boshlanishini e’lon qildi. Shuningdek, R.Xasimoto yangicha diplomatiyani namoyish qilib, tashqi siyosatda «yevroosiyochilik» konsepsiyasi ni tatbiq etishga urindi. U Yapo niyada bir qator terrorchilik aktlarini amalga oshirgan «Aum Sinrikyo» sekt asi faoliy atiga chek qo‘yishda qat’iy harak atlari bilan ham tanildi.
XX asr oxirida Yaponiya ichki siyosatida LDP yetakc hilikni saqlab qoldi. 2000-yil Yaponiya bosh vaziri Keydzo Obuti vafot etgandan so‘ng bu lavozimni Yosiro Mori egalladi.