1. Noaniq artikl (indefinite article) Aniq artikl

Navoiy davlat pedagogika instituti fizika-matematika fakulteti matematika o’qitish metodikasi ta‘lim yo’nalishi 1- “A” guruh talabalari Xudayqulova Umida, Mahmudova Surayyo

Navoiy 2014

Article

• Ingliz tilida article so’z turkumi bo’lib, u otlar oldida ishlatiladi.

1.Noaniq artikl (indefinite article)

2.Aniq artikl (defenite article)

Indefinite article

• Ishlatilishi:
• Noaniq artikl one so’zidan olingan bo’lib sanaladigan birlikdagi ot oldidan ishlatiladi. Agar ot undosh harf bilan boshlangan bo’lsa a noaniq artikl unli bo’lsa an noaniq artikl ishlatilandi.

a boy, a desk, a clower, an apple, an egg, an English book.

• 2.Agar biror bir mashhur kishining kasbi gapning kesimidan oldin kelsa ot oldida “the” artikli ishlatiladi.
• Pushkin the great Russian poet was born in Moscow.
• 3.There is iborasidan keyin birlikdagi ot kelsa undan oldin noaniq artikl ishlatiladi:

There is a book on the table.

• 4.Have, have got fe’li qaysi zamonda turishidan qat’I nazar undan keyin birlikdagi ot kelsa noaniq artikl ishlatiladi:

He had a country cottage last year.

• 5.Biror ot haqida birinchi marta gapirilayotgan bo’lsa undan oldin noaniq artikl ishlatiladi va qandaydir bir degan ma’noni bildiradi:
• I saw a man add woman in the street.
• Shu otlar haqida ikkinchi marta gapirilsa otlar oldida the ishlatiladi.
• 6.Noanq artikl ona tili va rus tilidagi bir so’zi o’rniga ham ishlatiladi:
• A mean told me about him.

Bir odam menga u haqida gapirib berdi.

• Noaniq artikl sanalmaydigan otlar oldida ishlatilmaydi.

I bought bread yesterday.

Sugar used to cook.

Noaniq artikl quyidagi hollarda ishlatiladi:

1.Biror kishining kasbi haqida gapirilganda:

Mr Smith is an engineer.

Mr Smith is a secretary.

Agar ko’pchilikning kasbi haqida gapirilganda ishlatimaydi:

The Smith are docters

• 7.Miqdorni bildiruvchi sonlar oldida ham bir so’zini bildiruvchi a hundred, a thousand, a million so’zlari ishlatiladi:
• This house costs a million dollars.
• 8.Noaniq artikl quyidagi iboralarni yasaydi:

a daren 12 dona a dare

a score 20 dona a score

• 9. What qanday
• rather juda
• Ravishlardan keyingi ot birlikda kelsa ulardan oldin noaniq artikl keladi. Ko’plikda kelsa hech qanday artikl ishlatilmaydi.

• 10. Quyidagi otlar undosh harf bilan boshlansa ham unli tovushini beradi. Ulardan oldin an noaniq artikli ishlatiladi.
• An hour soat.
• 11. Ba’zi tlar unli harflar boshlansa am undosh tovushni beradi va ulardan oldin a noaniq artikli ishlatiladi.
• a union, a uniform
• 12.Kishilarning ismi oldida ham noaniq artikl ishlatilsa “qandaydir bir” degan ma’noni bildiradi.
• a Bob is waiting for you in the room.

13. Fasl nomlar ot oldidan sifat bo’lib kelganda ular oldidan noaniq artikl ishlatiladi:

• 13. Fasl nomlar ot oldidan sifat bo’lib kelganda ular oldidan noaniq artikl ishlatiladi:
• If was a spring night
• 14.Birlikdagi sanaladigan otlar oldidan sifat kelsa artikl sifatning birinchi harfiga qarab ishlatiladi:
• I am reading an interesting book.
• 15. Agar sifatdan keyin sanalmaydigan ot yoki ko’plikdagi ot kelsa, noaniq artkl ishlatilmaydi:
• It was fine wheather
• 16. Fasllar sanaladigan otlarga kirsa ham ulardan oldin late, early sifatlari kelsa noaniq artikl ishlatilmaydi:
• It is late spring.
• 17. Har doim noaniq artikl bilan keladigan iboralar:
• A lot of, a great number of, a good many …
• 18. Kasalliklar oldida:

a runny nose

a high temperature

19.Agar sanaladigan otlar ko’plikda bo’lsa va ularning miqdori bizga ma’lum bo’lmasa noaniq artikl o’rniga bo’lishli gaplarda some bo’lishsiz so’roqda any ishlatamiz

There are some pens in the box.