1. Моделлаштириш Технологик жараёнларни моделлаштиришга қўйиладиган асосий талаблар Физик моделлаштириш

• 1. Моделлаштириш
• Технологик жараёнларни моделлаштиришга қўйиладиган асосий
• талаблар
• 3. Физик моделлаштириш
• 4. Математик моделлаштириш
• 5. Математик моделлаштириш уcлублари
• 6. Математик моделлаштиришнинг асосий босқичлари
• Технологик жараёнларни моделини қуриш аспектлари

• Технологик жараёнлар ва тизимларни моделлаштириш

• РЕЖА

• Моделлаштириш назарияси хакида умумий маълумотлар

• Жараёнлар ва тизимларни таҳлилий ўрганиш ва уларни мукамаллаштиш ҳамда янги технологик тавсияларни ишлаб чиқиш учун дастлаб аналитик тадқиқотлар ва тажрибалар ўтказилади. Аналитик тадқиқотлардан кўзланган асосий мақсад ўрганилаётган жараённи ҳисоблаш учун зарур бўлган тенгламаларни олишдир. Ушбу тадқиқот йўналиши физика ва кимёнинг умумий қонунлари асосида жараённи тўла тавсифловчи математик боғлиқликларни (кўп ҳолларда дифференциал тенгламаларни) тузиш ва уларнинг ечимини топишдан иборат бўлади. Дифференциал тенгламалар моҳиятига кўра, ўхшаш бўлган бир қатор жараёнлар гуруҳини тавсифлайди. Аммо барча жараёнлар ўз табиати, мураккаблиги ва ўзаро боғланган кўплаб кўрсаткичлар тизими билан тавсифланади. Шу сабабдан технологик жараёнларни ифодалаш учун шакллантирилган дифференциал тенгламаларни мавжуд математик услублар ёрдамида ечиш мураккаб ёки уларни ҳар доим ҳам ечиш мумкин бўлавермайди.

Бундай холларда жараённинг ўзгарувучан кщрсаткичлари ўртасидаги боғлиқликларни аниқлаш мақсадида лаборатория шароитларида қўшимча тажрибалар ўтказилади. Муайян жараённи дифференциал тенгламалар ухшашлик шартлари ва тажриба натижалари асосида қайта ишланса, хусусий характердаги, бирон-бир аниқ шароит учунгина қўлланилиши мумкин бўлган эмприк тенгламалар келтирилиб чиқарилади. Технологик кўрсаткичларни ўзаро боғловчи бундай аналитик тенгламалардан кейинчалик, кўрсаткичлар қийматларининг руҳсат этилган чегараларида, жараённи мухандислик ҳисобларини амалга оширишда қўлланилади.

• Бундай холларда жараённинг ўзгарувучан кщрсаткичлари ўртасидаги боғлиқликларни аниқлаш мақсадида лаборатория шароитларида қўшимча тажрибалар ўтказилади. Муайян жараённи дифференциал тенгламалар ухшашлик шартлари ва тажриба натижалари асосида қайта ишланса, хусусий характердаги, бирон-бир аниқ шароит учунгина қўлланилиши мумкин бўлган эмприк тенгламалар келтирилиб чиқарилади. Технологик кўрсаткичларни ўзаро боғловчи бундай аналитик тенгламалардан кейинчалик, кўрсаткичлар қийматларининг руҳсат этилган чегараларида, жараённи мухандислик ҳисобларини амалга оширишда қўлланилади.

•