1. 1-rasm 2-rasm

LOLALAR

Lola (tulipa) – loladoshlar oilasiga mansub ko’p yillik o’simlik turkumi, manzarali ekma ekma gul. Yer yuzida uning 1400ga yaqin, shu jumladan, yevroosiyoda 100dan ortiq, O’rta Osiyoda esa 64 turi tarqalgan. Lolalar piyozli bahor o’simligi hisoblanadi va gulchilikda muhim ahamiyat kasb etadi. Ko’pgina mamlakatlar qatorida Niderlandiyada va O’rta Osiyoda lolalar ko’proq yetishtiriladi. O’zbekistonning adir va tog;larida lolalarning yovvoyi 25 turi o’sadi. Lolalarning qizil lola (1.1-rasm) va targil lola (1.2-rasm) xili gullarning yirik nafisligi bilan boshqa lolardan farq qiladi. Seleksionerlar yaratgan navlar soni hozirgi vaqtda bir necha mingdan ortiq. O’zbekiston FA Botanika bog’ida 60ga yaqin xil o’stiriladi (1-jadval). Qizil rang lolaning turli tuslilari: och qizildan qora qizilgacha, shuningdek, sariq, targ’il, gunafsha va boshqa xillari uchraydi. Piyozli tuxumsimon , rombsimon, sharsimon, diametri 2,5-4 sm , poyasi20-30, ba’zan 50 smgacha. Barglari 2-3ta va cho’ziq. Tojbarglaring uzunligi 8 sm. Mevasi ko’sakcha, eni 1,5-2sm, uzunligi 3-6 sm. Lolalar asosan adir, toshli va chag’ir toshli qiyaliklarda yaxshi o’sadi. Urug’I hamda piyozidan ko’paytiriladi. May-iyun oularida gullaydi. Iyun-iyul oyining oxirida piyozi qazib olinib, 22-25 gradus haroratdaquritib saqlanadi, so’ngra harorat12-13 gradusga pasaytiriladi. Sentabr-oktabr oylarida piyozi 8-15 sm chuqurlikda ekiladi¹.

1.1-rasm 1.2-rasm

1-jadval

TURLARI	MIQDORI	MUDDATI
Tulipa	2000 tup	Biryillik
Darvin	49000 tup	Ikkiyillik
Triumpf	200 tup	Biryillik
Apeldorn	30000 tup	Ko’pyillik
Parad lolasi	100 tup	Biryillik
Oltin parad lolalari	12 tup	Biryillik

1^ O'zME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil