Зюскинд янги аор двлоди — — цгошкёнт

бўлмаганди. Гўё минглаб ёрилган фасодлардан
чиқаётган минглаб турли ҳидлар ва сассиқ буғлар
ташқарига чиқди. Қилт этган шабада йўқ эди.
Бозор расталарида кўкатлар тушгачаёқ сўлиб
қолди, гўшт ва балиқлар айниб қолди. Оралиқ кў-
чаларда қўланса ҳид йиғилди. Ҳатто дарё бошқа
оқмаётгандек тек турар ва қўланса ҳид таратаёт-
гандек эди. Б у айни Гренуйнинг тзгғилган кунига
тзлғри келганди.
У Янги кўприк орқали ўнг қирғоққа ўтди, ун-
дан бозорга ва Бегуноҳлар Қабристонига ўтди.
О-Фер кўчаси бўйлаб жойлашган худонинг уйлари
қуббаларига етганда у ерга ўтирди. Қабристон ҳу-
дуди унинг олдида худди вайрон қилинган Зфуш
майдонидек ястанган эди, ташландиқ, бижғиган,
қабртошлар қоқилган, бош чаноқлар ва суяклар

---

300
Патрик Зюскинд
экилган, дарахтсиз, бутасиз ва майсасиз - ўлим
ахлатхонаси эди.
Атрофда бирор тирик жон йўқ эди. Мурда-
ларнинг кўланса ҳиди шундай оғир эдики, ҳат-
то гўрковлар ҳам чидамасди. Улар фақат қуёш
ботгандан кейингина ярим тунгача машъалалар
ёруғида эртанги кун ўликларига қабр ковлаш
учун қайтардилар.
Ярим тундан сўнггина - гўрковлар аллақачон
кетганди - бу ерга ҳар турли қаланғи-қасанғилар
оқиб кела бошлади: ўғрилар, қотиллар, жиноят-
чилар, фоҳишалар, қочоқлар, ёшига етмаган жи-
ноятчилар. Овқат тайёрлаш ва қўланса ҳидни ка-
майтириш учун кичик гулхан ёқдилар.
Гренуй қуббалар тагидан чиққанида ва бу
одамлар оломонига қўшилганида улар аввалига
Зшга эътибор қилмадилар. У қаршиликсиз худ-
ди ўшаларнинг биридек гулханларига бора олди.