Zuhal olmez

203
Ça¤atay Edebiyat› ve Ça¤atay Edebiyat› Üzerine Araflt›rmalar
139 Reşit Rahmeti Arat, 
a.g.e.,
c. II, s. 186.
140 Ömer Faruk Akün, “Bâbür”, 
Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi,
1991, c. IV, s. 399.
141 Fuat Köprülü, 
Türk Dili ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar,
İstanbul, 1934, s. 245.
142 Fuat Köprülü, “Risâle-i Vâlidîyye Tercümesi”, 
Millî Tetebbular Mecmuası
, l331/1915
,
sy
.
l,
s. 113-124.

---

Bâbür’den sonra da klâsik dönemde şiir yazan kimi şairler olmuştur, ancak
bunların büyük bir çoğunluğu az sayıdadır ve kayda değer şiirler değildir. Bu
şairlerin büyük bir çoğunluğu Farsça şiirler yazmıştır. Bunlar arasında öncelik-
le Kâmran Mirza, Bayram Han, Haydar Mirza, Emânî, Sâdık
i
-i Kitâbdâr gibi şa-
irleri sayabiliriz.
Bâbür’ün büyük oğlu Kâmrân Mirza 1509’da Kâbil’de doğmuştur. Daha çok
âşıkane tarzda şiirler yazan şair, şiirlerinde 
Kâmrân
, kimi zamanda 
Gazi 
mah-
lasını kullanmıştır. Şiire ve sanata büyük ilgi gösteren Kâmrân Mirza’nın, Fars-
ça ve Çağatayca gazel, kıta ve rubailerden oluşan bir 
Divan
’ı vardır. Bir diğer
Diva
n’ı ise sadece Farsça şiirlerini içermektedir. Şiirlerinde genellikle aşk ko-
nularını işlemiştir, ancak bunun yanı sıra dinî-tasavvufî şiirleri de vardır.
143
Türkçe ve Farsça şiirlerinden oluşan iki bölüm halindeki 
Divan
’ının birinci bö-
lümü yayımlanmıştır
.
144
1504 yılında Bedehşan’da doğan Bayram Han, Bedehşan ve Belh’te öğre-
nim görmüştür. Nazım tekniğini iyi bilen şair, şiirlerinde büyük ölçüde aşk ve
şarap konularını işlemiştir. Farsça ve Çağatayca şiirlerinden oluşan 
Divan
’ı
2000 beyitten fazladır. Köprülü, şiirlerinde Nevâyî ve Bâbür’ün etkisinin göze
çarptığını ancak Çağatay şiirinin seçkin bir siması olduğunu belirtir.
145
Birçok
yazma nüshası bulunan 
Divan’
ı, Denison Ross tarafından yayımlanmıştır.
146
Divan
’ı mevcut bütün nüshalar ve Denison Ross yayımı dikkate alınarak tek-
rar yayımlanmıştır.
147
Haydar Mirza, Emânî, Sâdık
i
-i Kitâbdâr’ın ise, daha çok Farsçadan Çağatay-
caya çeviri tarzında yapılmış çalışmaları vardır.
148
Klâsik sonrası dönem (1600-1921), XVI. yüzyılın ilk yarısından XIX. yüzyı-
lın sonuna kadar) klâsik Çağatay edebiyatının yerini yavaş yavaş Özbek Edebi-
yatına bıraktığı dönemdir. Şeybânî hükümdarı Abdullah Han’ın ölümüyle Or-
ta Asya’daki siyasî birlik XVI. yüzyılın bitimine doğru sona ermiştir. Şeybânî
Hanlığı Hive, Hokand, Buhara Hanlıkları olmak üzere üç parçaya bölünmüş-
tür. Bu hanlıklar arasındaki savaşlar, kültür ve edebiyat alanındaki gelişmeleri
engellemiş, Çağatay edebiyatı gerileyerek yerini Özbek diline bırakmıştır. Bu
dönemin başlıca temsilcileri şunlardır: Ebu’l-Gazi Bahadır Han, Munis Harez-