Ўзсср олий ва ўрта махсус таълим министрлиги

катта бўлади.
Агар камаювчи айрилувчидан анча катта бўлса, у вақтда (3.10)
нинг махражи 
х\
га яқин бўлиб, касрнинг ўзи эса &(+[) га яқин
бўлади. Бу ҳол қўшишдагига ўхшайди ва қўшишдагидек иш тутиш
керак. Агар камаювчи билан айрилувчи ўзаро яқин бўлса, у ҳолда
аҳвол тамоман бошқача бўлади. Бу ерда махраж жуда кичик бў-
.либ, каср жуда катта бўлиб кетади. Бу ҳолда кўп ишончли рақам-
лар йўқолади. Шунинг учун имкони борича ўзаро яқин сонларни
айирмаслик керак. Айрим ҳолларда формулалар устида турли ўзгар-
тиришларбажариб,бунданқутулиш мумкин бўлади. Масалан, биздан
х
2 — 138х + 2 = 0 тенгламанинг кичик илдизини топиш талаб қи-
линган бўлиб, натижада 4 та маъноли рақам сақлансин. Бу тенгла-
.манинг кичик илдизи
х
 = 69 — 1/
 4759
га тенг б ў л и б ,, бу ерда / 4759 = 68,985 . . . яхлитлашдан кейин
/ 4 7 5 9 = 68,99, X* = 69 - 68,99 = 0,01_
та эга бўламиз. Суратда иррационалликдан қутулиб, 
х
ни қуйи-
дагича ёзиш мумкин:
х
=
2
69 + 1/4759’
6 9 + 68,99 = 137,99.
2
Яхлитлашдан кейин эса 69 + 68,99 = 138,0. Натижада х* =тлъ-
7
; =
1оо ,0
= 0,0144927 ва яна яхлитласак, г * = 0 , 0 М 4 9. Қўшимча хоналар
устида амаллар бажариб текшириб кўришимиз мумкинки, ҳар ик-
кала ҳолда ҳам остига чизилган рақамлар ишончли рақамлардир.
Лекин иккинчи ҳолда натижанинг аниқлиги анча юқоридир.
Энди тақрибий сонларнинг қўпайтмасини кўриб чиқайлик. Фа-
раз қилайлик, 
и = Х!-х2
. . . + , ( + > 0) бўлсин. У вақтда 
(3.4)
.ва (3.6) формулаларга кўра