|
jadval
Yoz-kuz davrida piyoz ekish muddatlarini uni hosildorligiga ta’siri
(Bakuras N.N., 1974)
Ekish
muddati
|
Kaba 132
|
Ispanskiy-313
|
Karatalskiy
|
Luganskiy
|
ts/ga
|
%
|
ts/ga
|
%
|
ts/ga
|
%
|
ts/ga
|
%
|
18/VIII
|
231,0
|
100,0
|
272,0
|
100,0
|
266,8
|
100,0
|
311,9
|
100,0
|
1/IX
|
270,2
|
116,8
|
297,5
|
109,0
|
282,5
|
105,8
|
327,3
|
104,9
|
16/IX
|
297,0
|
128,4
|
373,8
|
137,4
|
305,9
|
114,5
|
346,6
|
111,1
|
1/X
|
168,8
|
72,9
|
286,4
|
105,2
|
272,3
|
102,0
|
283,7
|
90,9
|
16/X
|
140,5
|
60,7
|
203,1
|
74,7
|
244,6
|
101,7
|
213,6
|
70,0
|
Ekish muddatlari ichida sentyabr oyining birinchi yarmida ekilgan barcha navlar nazorat ekish muddati (18/VIII) o’simliklariga nisbatan “Kaba-132”-28,4%, “Ispanskiy-313”-37,4%, “Karatalskiy” - 114% va “Luganskiy” navi esa – 111,1 foizga ko’p hosil bergan. Shu bilan birga 1-16 sentyabr muddatida ekilgan piyoz navlari 18 avgustda ekilganga nisbatan kam gulpoya chiqargan va birinchi hamda ikkinchi yagana vaqtida eng ko’p barra piyoz bergan.
U respublikamiz sharoitida yozgi-kuzgi (avgust) piyozni senyabr oyining birinchi yarmida ekishni tavsiya etgan. Avgust oyida ekilgan piyoz hosili may-iyun oylarida yetiladi.
XULOSA
Muhtaram Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoevning bevosita tashabbusi bilan rivojlanishimizning yangi bosqichida qabul qilayotgan muhim Farmon va qarorlar sohani yanada isloh qilishga qaratilmoqda.
Jumladan, 2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha Harakatlar strategiyasida qishloq xo’jaligidagi islohotlarni yanada jadallashtirish, jumladan, Qishloq xo’jaligini modernizatsiya qilish va jadal rivojlantirish, mamlakat oziq-ovqat xavfsizligini yanada mustahkamlash, agrar sektorning eksport salohiyatini sezilarli darajada oshirish ushbu sohadagi islohotlarning eng asosiy yo’nalishlari etib belgilandi.
Piyoz qaysi muddatda ekilishidan qat’iy nazar uni ekish sxemasi hosil taqdirini hal qiluvchi omillardan hisoblanadi. Piyoz qator orasi 70 sm bo’lgan egatlarga uch qatorli lentasimon usulda lentachalar oralig’ini 10 sm, lentachadagi o’simliklar oralig’ini 7,5 sm qilib ekilsa, u gektaridan 347 ts, tovarbop piyozboshlari o’rtacha og’irligi 92 g bo’lgan hosil berar ekan.
O’rta Osiyo mintaqasida jumladan O’zbekiston sharoitida uch muddatda: erta bahorda (fevral-martda), yozgi-kuzgi (avgust-sentyabr) va qish oldi (noyabr-dekabr) muddatlarda ekiladi. Ekish muddatlarini barchasi o’z xususiyat va mavqeiga ega deb, o’z fikrini quyidagicha bayon etadi. Yoz-ko’z muddatda ekilgan piyoz iste’molchilarni juda barvaqt (may-iyun) yangi piyoz hosili bilan ta’minlashi bilan birga, yerni takroriy ekinga o’z vaqtida bo’shatadi va yil mobaynida bir yerdan ikki marta hosil olinishiga imkon yaratadi.
Piyozboshning shakllanishi va yetilishi, oziq sharoitiga va o’simlikning suv bilan qanchalik ta’minlanganligiga ko’p jihatdan bog’liq bo’ladi. Urug’ qancha qalin ekilsa, o’simlik oziq moddalar va suv bilan qanchalik kam ta’minlansa, piyozbosh shunchalik tez shakllanadi va mayda bo’ladi.
Piyoz o’simligini ildiz tizimi kuchsiz rivojlanganligi tufayli tuproq namligiga talabchanligi doimo yuqori bo’lib, surunkali sug’orishlarni xush ko’rar ekan.
Foydalanilgan adabiyotlar
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006 yil 9 yanvardagi “Meva-sabzavotchilik va uzumchilik sohasida iqtisodiy islohatlarni chuqurlashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PF-3709-son Farmoni.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006 yil 10 yanvardagi “Meva-sabzavotchilik va uzumchilik sohasini isloh qilish bo’yicha tashkiliy chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-255-son Qarori
Karimov I.A. Jahon moliyaviy - iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’llari va choralari. - T.: O’zbekiston, 2009.
Abbosov A. va boshqalar. Piyoz hosildorligiga nav va ekish sxemasini ta’siri. // O’zbekiston qishloq xo’jaligi. - Toshkent, 2011. - № 4.
Azimov B.J., Bo’riev X.Ch., Azimov B.B. Sabzavot ekinlari biologiyasi. - T.: O’zMU, 2001.
Bo’riev X.Ch., Zuev V.I., Kodirxujaev O., Muhamedov M. Ochiq joyda sabzavot ekinlari yetishtirishning progressiv texnologiyasi. - T.: O’zMU, 2002.
Zuev V., Abdullaev A. Sabzavot ekinlari va ularni yetishtirish texnologiyasi. - T.: O’zbekiston, 1997.
Mirpayozov X. Piyoz va rediska. - Toshkent, 1970.
Ostanakulov T.E. va boshqalar. Sabzavotchilik. - Toshkent, 2010.
O’zbekiston Respublikasi hududida ekish uchun tavsiya etilgan qishloq xo’jalik ekinlari Davlat Reestri. 2012.
Shermatov F. Ba’zi sabzavot ekinlarining kelib chiqishi va tarqalishi. - Toshkent, 1973.
Алексеева М.В. Закономерности роста и развития репчатого лука и чеснока. - М.: Колос, 1962.
Алексеева М.В. Репчатый лук. - М.: Колос, 1982.
Бакурас Н.С. Влияние режима орошения на развитие корневой системы и урожайность лука. - Т.: УзНИТИ. 1971.
Бакурас Н.С. Культура лука в Ўзбекистоне. - Т.: Фан, 1974.
Дудко П.Н. Культура лука в Ўзбекистоне. - Тошкент, 1954.
Зуев В.И., Умаров А.А., Кадырходжаев А.К. Луковые растения. / Интенсивная технология возделывание овоще-бахчевых культур и картофеля. - Т.: Меҳнат, 1987
Мухин В.Д. Новое о подготвке семян овощных культур. / Новое в овощеводстве. - М.: Колос, 2000.
littp://www.koloss.ru/pub_CatView.asp?Catid+10722
http://www.bankreferatov.ni/db/M/BF6A3FEF55072EA6C3256F71003
littp://taslikent.marketcenter.m/contant/doc-0-2031 .html
http://mshp.minsk.by/education/ychebno-metodiclieskiy center/umd/prog
Do'stlaringiz bilan baham: |
