Zoologiya uzb 2017. indd

Nafas olish sistemasi. 
Nafas olish organi – jabralar oyo-
g‘ining ikki yonidagi mantiya bo‘shlig‘ida joylashgan (32-rasm, B). 
Jabralarning sirtida va mantiya pardasida joylashgan kiðrikchalarning 
harakati tufayli suv mantiya bo‘shlig‘iga kiradi va jabra 
larni yuvib, 
chiqarish sifoni orqali chiqib ketadi. Suvda erigan kislorod jabralar-
ga o‘tadi, jabralardan esa karbonat angidrid suvga ajralib chiqadi. 
Kislorod jabradan qon oqimi bilan hamma organlarga tarqaladi.
Qon aylanish, ayirish va nerv sistemalari 
suv shillig‘inikiga 
o‘xshash. Tanasidagi uch juft nerv tugunlari nerv tolalari yordamida 
o‘zaro tutashgan. Maxsus sezgi organlari bo‘lmaydi.
Ko‘payishi va rivojlanishi. 
Baqachanoq ayrim jinsli, lekin erkak 
va urg‘ochisini farq qilib bo‘lmaydi. Tuxumlari jabralar sirtida rivoj-
15-§. Ikki pallali va boshoyoqli mollyuskalar sinfi
32-rasm. Baqachanoq:
 
A – chig‘anog‘i, ustki tomondan ko‘rinishi; B – chig‘anog‘i ochib ko‘rsatilgan: 
1 – chig‘anoq; 2 – yopuvchi muskullar; 3 – muskullar birikadigan joy; 4 – 
chiqarish sifoni; 5 – kirish sifoni; 6 – jabralar; 7 – mantiya cheti; 8 – oyoq