Áziz oqıwshılar! Sizler informatika páni, informaciya hám infor

Informatika 
ataması francuzsha 
informatique
(
information 
—
 
informaciya hám 
automatique
— avtomatika) 
sózi tiykarında payda bolǵan. Onıń mazmunı «informaciya menen 
avtomatik islew» dep túsiniledi. Bul atamanıń inglisshe variantı 
da bar bolıp, ol 
«Computer science»
yaǵnıy 
«kompyuter ilimi»
dep 
ataladı.
Informatika
kompyuter texnikasın qollanıwǵa tiykarlanǵan 
bolıp, insan iskerliginiń hár qıylı tarawlarında informaciyalardı 
izlew, toplaw, saqlaw, qayta islew hám onnan paydalanıw 
máseleleri menen shuǵıllanatuǵın pán. 
Qısqasha aytqanda, informatika kompyuter texnikası tiykarında 
informaciyalar ústinde orınlanatuǵın ámeller hám olardı qollanıw 
usılların úyrenetuǵın pán boladı. Sol sebepli informatikanıń dáslepki, 
tiykarǵı túsinikleri 
informaciya, informaciyalı model, algoritm hám 
kompyuter
ler bolıp tabıladı.
Informatika tómendegi eki bólimniń birligi sıpatında qaraladı: 
texnikalıq
hám 
baǵdarlamalıq qurallar
. 
Texnikalıq qurallar 
— bul 
kompyuterdiń qurılmaları bolıp, inglis tilinde 
Hardware
sózi menen 
ataladı, mazmunı bolsa 
«qattı bólegi»
degendi ańlatadı.
Baǵdarlamalı quralları
ushın júda qolay 
Software
sózi (mazmu-
nınan 
«jumsaq bólegi»
) tańlanǵan (anıǵıraǵı payda etilgen) bolıp, ol 
baǵdarlamalar menen támiyinleniwi menen mashinalardıń sáykes-
ligin, sonıń menen birge baǵdarlamalar menen támiyinlewdiń óz-
geriwi, sáykesligi hám rawajlanıwın kórsetedi. 
Baǵdarlama menen 

---

8
támiyinlew
— bul kompyuterlerde paydalanılatuǵın barlıq baǵdarlama-
lardıń toplamı hám olardı islep shıǵıw menen qollanıwdıń barlıq 
tarmaqları bolıp tabıladı.
Informatikada bul eki baǵdardan tısqarı úshinshi baǵdardı da 
anıqlaǵan — bul