Зиёвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

“Кофир бўлган кимсалар ўзларининг ҳеч қачон қайта тирилмасликларини даъво қилдилар. 
(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам, уларга:)
“Йўқ, Парвардигоримга қасамки, албатта, 
қайта тириласизлар. Сўнг сизларга қилган амалларингиз хабари берилади. Бу Аллоҳга осондир”, 
деб айтинг”
(“Тағобун” сураси, 7-оят).
Яъни, мушриклар, кофирлар “Қиёматда қайта тирилиш, ҳисоб-китоб, мукофот ёки жазо йўқ!” деган 
гапни маҳкам ушлаб, куфрда оёқ тираб олишди, “Инсон танаси тупроққа айланиб кетганидан кейин 
янгитдан ҳаётга қайтиши мумкин эмас”, деб таъкидлашди. Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам, 
Раббингиз номи билан қасам ичиб айтинг, “Қиёматда шак-шубҳасиз қайта тириласиз, қилган ҳамма 
ишларингизга жавоб берасиз. Одамзотни ҳаётга қайтариш, уларни бир ерга жамлаш, ҳисоб-китоб қилиш 
Аллоҳга жуда осон. Аллоҳнинг қудрати чексиз. У Зотнинг қўлидан келмайдиган иш йўқ”. 
Шу ерда савол туғилади: Қиёматда ҳайвонлар ҳам қайта тириладими? 
Аллоҳ таоло Қуръони каримда: 
"--------------------------- Арабий матн --------------------------" 
“Ваҳший 
(ҳайвонлар)
 тўпланилса...” 
деган (“Таквир” сураси, 5-оят). 
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, ҳатто пашша каби кичик ҳашаротлар ҳам ҳашр 
қилинади. Яъни, бир ерга жамланади (Ибн Мунзир ва Ибн Абу Ҳотим ривояти). 
Аллоҳ таоло айтади: 
"--------------------------- Арабий матн --------------------------" 
“Ерда судралиб юрган ҳар бир жонивор, осмонда қанот қоқаётган ҳар бир қуш худди сизлар 
каби умматдир. Биз Китобда 
(яъни, тақдири азал Китоби бўлмиш Лавҳул маҳфузда)
бирон нарсани 
қўймай 
(ёзганмиз)
. Кейин ҳаммалари Парвардигорлари даргоҳига тўпланадилар”
(“Анъом” сураси, 
38-оят). 
Қиёмат куни барча ҳайвонот олами (жумладан, ёввойи ҳайвонлар, қушлар, судралиб юрувчилар) 
бир жойга тўпланади, бир-биридан қасос олиб берилади. Ҳатто шохдор қўчқордан шохсиз қўчқор қасоси 
олиб берилади. Ўша куни бандалар Аллоҳ нақадар адолатли ҳукм чиқаришини кўришади. Ҳайвонлар 
ўртасида ўзаро ўч олиб берилгач, уларга: “Тупроққа айлан!” дейилади. Шунда кофир кимса: “Қанийди 
мен ҳам тупроққа айланиб қолсам!..” деб орзу қилади
20
.