Ӛзбекстан Республикасы Жоқары ҳәм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги Әжинияз атындағы

Helichrysum 
maracandicum 
баландлик 
минтақалари 
бўйича 
тарқалиши (К.З.Закиров методи асосида) 
№ 
Тизмалар номи 
Тик минтақалар 
Чўл 
Адир 
(800-1200 м) 
Тоғ 
(1200-2800 м) 
Яйлов 
(2800 м <) 
1 
Угом тизмаси 
- 
+ 
+ 
- 
2 
Писком тизмаси 
- 
+ 
+ 
- 
3 
Қурама тизмаси 
- 
- 
+ 
- 
4 
Туркистон тизмаси 
- 
- 
+ 
- 
5 
Зарафшон тизмаси 
- 
+ 
+ 
- 
6 
Хисор тизмаси 
- 
- 
+ 
- 
Минтақалар тарқалишини ўрганиш натижасида ўлмасўт асосан Угом, 
Писком, Қурама, Туркистон, Зарафшон ҳамда Хисор тоғ тизмаларининг адир 
ва тоғ минтақаларида учраши ва чўл, яйлов минтақаларида учрамаслиги 
аниқланди.
H. maracandicum 
тарқалиш харитаси. 
Дала тадқиқодлари натижаси шуни кўрсатдики 
H. maracandicum
охирги 
вақтларда инсонлар томонидан доривор ўсимлик сифатида кўплаб йиғиб 
олиниши, 
ерларни 
аҳоли 
томонидан 
ўзлаштирили, 
чорвачиликни 

---

398 
ривожланиши натижасида тарқалган ареаллали кескин қисқариши, 
популяциялар таркибида турларнинг сонини камайиб кетганлиги кузатилди. 
Ўзбекистон ботаник-географик районлар бўйлаб тақсимланишини 
таҳлил қилиш бўйича келтирилган маълумотлардан хулоса қилинганда,
H. maracandicum 
Тошкент, Жиззах, Самарқанд, Қашқадарѐ, Сурхандарѐ 
ва Наманган вилоятларида тарқалганлиги аниқланди.
Фойдаланилган адабиѐтлар. 
1. Закиров К.З. Флора и растительность бассейна реки Зарафшан. Ч. 1:
Растительность. – Ташкент, 1955. – 207 с. 
2. Тўлаганов М., Юлдашев А. Ўзбекистонда кенг тарқалган фойдали
ўсимликлар. – Тошкент. 2011. – 3-92 б. 
3. Ҳайдаров Қ., Ҳожиматов Қ. Ўзбекистон ўсимликлари. –Тошкент, 1992.–Б.
198-200. 
4. 
www.floruz.uz
, 
www.ipni.org