|
Tema: GSM standartiniń funkcional sxemasi hám qurilmalar qurami
GSM tarmaǵi 2 sistemaǵa bolinedi. Bul sistemalardiń har biri Mobil radio baylanis tarmaǵiniń kompanenti esaplanatuǵin bir qatar funksiyanal qurilmalardi oz ishine aladı.
Bul sistemalar tomendegishi:
Komutatsiya sisteması – Switching System (SS)
Baza stansiyalar sisteması – Base station System (BSS)
Bul sistemalardiń har biri basqariw orayi tárepenen qadaǵalanadi.
Tomendegi qisqartirilǵan sozlerdiń tarqaliwi
AUC
|
Authentication Center
|
Autentifikatsiya orayi (abanentiń xaqiqlegin tekseriw)
|
BSC
|
Base Station Controller
|
Baza stansiyalari kontrollari
|
BTS
|
Base Transceiver Station
|
Qabilawshi hám uzatiwshi baza stansiyasi
|
EIR
|
Equipment Identity Register
|
Abanent qurilmalariniń maǵliwmatlar bazasi
|
HLR
|
Home Location Register
|
abanentlerdiń maǵliwmatlar bazasi
|
MS
|
Mobile station
|
Mobil stansiyasi
|
MSC
|
Mobile switching Center
|
Gsm tarmaǵindaǵi komutatsiya (Orayi)
|
NMC
|
Network Management Center
|
Tarmaqti basqariw orayi
|
OMC
|
Operation and Maintenance Center
|
Texnikaliq xizmet korsetiw orayi
|
VLR
|
Visitor Location Register
|
MSC/VLR zonasindaǵi abanentlerdiń maǵliwmatlar bazasi
|
Komutatsiya sisteması shaqiriwlarǵa xizmet korsetiw baylanisti ornatiw waziypalarin atqaradi hamde abanentge usilǵan barshe xizmetlerdiń amelge asiriliwina juwap beredi.
Komutatsiya sisteması tomendegi funksiyanal qurilmalardi oz ishine aladı.
NMS - Tarmaqti basqariw orayi
HLR - abanentlerdiń maǵliwmatlar bazasi
VLR - MSC/VLR zonasindaǵi abanentlerdiń maǵliwmatlar bazasi
AUC - Autentifikatsiya orayi (abanentiń xaqiqlegin tekseriw)
EIR - Abanent qurilmalariniń maǵliwmatlar bazasi
Baza stansiyalar sisteması radio interfeysge baylanisli bolǵan barshe waziypalarǵa juwap beredi. Bul sistema tomendegi funksiyanal bloklardi oz ishine aladı.
BSC - Baza stansiyalari kontrollari
BTS - Qabilawshi hám uzatiwshi baza stansiyasi
Texnikaliq xizmet korsetiw orayi (OMC) tarmaq ushin kerekli ekspulatatsion – texnikaliq xizmetler menen baylanisli bolǵan barshe waziypalardi atqaradi. Maselen ol tárepten tarmaq trafiginiń ahwali hamde tarmaqtiń barshe elementleriniń jaǵdayi haqinda kelip tusiwshi avariya signallari qadaǵalanadi. Texnikaliq xizmet korsetiw orayi arqali komutatsiya sisteması hám baza stansiyalari sisteması menen baylansiw mumkin.
Mobil stansiyasi (NMC) joqarda aytip otilgen sistemalardiń xesh birene kirmiydi, biraqta tarmaqtiń elementti sipatinda qaraladı.
Komutatsiya sistemasıniń (SS) qurami.
Mobile Switching Center (MSC)
MSC mobili baylanis ushin komutatsiya waziypani atqaradi. Bul oray basqa telefon tarmaqlari hám maǵliwmatlar uzatiw tármaqlarinan kiriw hám shiǵiw shaqiriwlardi qadaǵalaydi. Bunday tarmaqlarǵa uliwma paydaliniwdaǵi maǵliwmatlardi uzatiw tarmaqlarin karparatiw tarmaqlardi hámde basqa mobile baylanis operatoriniń tarmaqlarin kiriwi menen
Abanentlerdiń xaqiqleǵin tekseriw waziypasi hám MSC de ámelge asirladi. MSC shaqiriwlardiń mashrutizatsiyasiniń táminleydi hám shaqiriwlardi basqariw waziypalarin orinlaydi. MSC jiynaydi (formiravat) ol ámelge asirilǵan tarmaq táripenen korsetilip atirǵan baylanis xizmetlerin trafikatsiyasi ushin kerekli bolǵan maǵliwmatlardi jiynap baradı hám olardi esap kitap orayina MSC tarmaqtiń islewin hám optimizatsiyasin qadaǵalaw ushin kerekli statistikaliq maǵliwmatlarddida buzadi. Tekqana shaqiriwlardi basqariwda qatnasip qoymastan balkim jaylasiw esapqa aliw hám basqariwdi uzatiw pazitsiyalardi basqaradi.
2- Home location registor (HLR)
GSM sistemalari har bir operator ozine tiysli (PLMN) barshe abanent haqindaǵI maǵliwmatlardi saqlawshi maǵliwmatlar bazasina iye, 1-operator – tarmaǵinda logikaliq tarepten HLR biriw biraq fizikaliq tárepten olar kop. Sebebi bul maǵliwmatlar bazasi bolistirledi. Abanent esapqa alinǵan waqtta (xizmet korsetiwge abanent penen shartnama duziw) abanent haqindaǵi maǵliwmatlar HLR ge kirgiziledi hámde bul abanent shartnamani biykar etpeginshe hám HLR registrenen esaptan shiǵarmaǵanshi saqlanip turadi. HLR de saqlaniwshi maǵliwmatlar tomendegilerdi oz ishine aladı.
Abanent (nomer) itintifikatorlar
Abanentge biriktirilgen qosimsha xizmetlerdi
MSC-VLR nomerine shekimgi aniqliqtaǵi abanentiń jaylasiw orni haqindaǵi maǵliwmatti
Abanentiń avtińtifikatsiyasi maǵliwmatlar (triblepler).
HLR funksiyasi MSC-VLR ishindegi funksiya sipatinda hamde bolek halda qollaniliwi mumkin. Eger HLR siyimliǵi tolǵan jaǵdayda qosimsha HLR qosiliwi menen hamde birneshe HLR qollanilǵanda maǵliwmatlar bazasi jalǵiz (birew) boladı. Abanentlerdiń tarmaqlar ara romigin táminlew maqsetinde HLR de saqlaniwshi maǵliwmatlarǵa basqa tarmaqlarǵa tiyisli MSC hám VLR kiriwge huquq aliw mumkin.
3.(VICITOR Lecation Reytichister) VLR.
VLR maǵliwmatlar bazasi sol waqitta MSC xizmet korsetilip atirǵan zonada jaylasqan barshe mobil baylanis abanentler haqindaǵI maǵliwmatlardi saqlaydi demek tarmaqtaǵi har bir MSC oziniń VLR bazasina iye.
VLR de xizmetler haqindaǵi maǵliwmatlar waqtinsha saqlanadi. Hamde sol sebepli oniń menen baylanisqan MSC oziniń xizmet korsetiw zonasinda jaylasqan barshe abanentlerge xizmet korsetiwi mumkin. HLR ham VLR de abanent atindaǵi bir – birini uqsas maǵliwmatlar saqlanadi. Biraqta bir qansha ayirmashiqlari bar.
Abanent jańa (basqa) MSC diń xizmet korsetiw zonasinan koshgen waqtta bul MSC ge jalǵanǵan VLR abanent haqindaǵi maǵliwmatlardi úsi abanentiń maǵliwmatlardi saqlaniwshi HLR den soraydi. HLR maǵkiwmatlardiń nusxasin VLR ge jeberedi. Hám ozindegi abanentiń jaylasiw orni haqindaǵi maǵliwmatti qayta ozgertedi.
Maǵliwmat qayta ozgertirgenden keyin MSC (Mobil stansiya) kiriw shiǵiw baylanislarin ámelge asiriw mumkin.
4. Baylanis sistemaniń resurslarin
Ruxsatsiz paydalaniwdiń aldin aliw maqsetinde abanentiń haqiyqiliǵin tekseriw ushin autifinkatsiya mexanizmleri paydalanadi. Abanentiń haqiyqiliǵin tekseriw orayi AUC birneshe bliklardan ibarat bolip autintifikatsiya hám tsifrlaw giltlerdiń qollaniliwin qadaǵalaydi . (parollerdiń vibratsiyasi ámelge asiriladi)
Oniń jardeminde MSC abanentiń haqiyqiliǵin tekseredi, hám radio interfeystte baylanis ornatilǵan waqtta uzatilip atirǵan maǵliwmatlardińshifrlaniwi amelge asirladi.
5.EIR (Equipment Identity Register)
EIR mobil terminallardiń identifikatsiyasi nomeri haqindaǵi maǵliwmatlardi saqlawshi maǵliwmatlar bazasi bolip esaplanadi. Bul maǵliwmat qollanǵan joytilǵan telefonlardiń blokirofkasin amelge asiriw ushin kerek.
EIR registori operatorlari qosimsha optitsiya sipatinda usiniladi hámde sol sebepli koplegen operatorlar bul qurilmani isletbeydi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
