Ózbekstan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

VIII-klass ushın 7 laboratorıyalıq jumıs 

№1 Laboratorıyalıq  jumıs .Elektr shınjırın jıynaw onın` ha`r qıylı 

uchastkalarındag`ı tok ku`shın ha`m kernewdı anıqlaw. 

№2 Laboratorıyalıq  jumıs. Tok ku`shın reostat ja`rdemınde ta`rtıpke salıw. 

№3 Laboratorıyalıq  jumıs O`tkızgıshtın` qarsılıg`ın ampermetr ha`m vol`tmetr 

ja`rdemınde anıqlaw. 

№4 Laboratorıyalıq  jumıs O`tkızgıshlerdı ızbe-ız ha`m parallel tutastırıw. 

№5 Laboratorıyalıq  jumıs A`pıwayı elektromagnıttı jıynaw ha`m onın` ıslewın 

sınap ko`rıw 

№6 Laboratorıyalıq  jumıs Turaqlı tok elektr dvıgatel`ın u`yrenıw (modelde). 

№7 Laboratorıyalıq  jumıs Transformatordın` du`zılısın ha`m ıslewın u`yrenıw. 

---

 

18 

  Uliwma  orta  mekteptın`  fızıka  pa`nı  bag`darlamasında  a`melıy  jumıslardı 

orınlawga ayrıqsha ıtıbar berılgen. 6-11 klasslarda 31 atamadagı a`melıy jumıslardı 

orınlaw jobalastırılg`an. Fızıkadan a`melıy jumıslardı o`tkerıw teorıyadagı nızam, 

qag`ıydalardı ta`jırıybeden o`zlerı anıqlap ko`rıwge umtıldıradı. Bul oqıwshılardın` 

do`retıw  ushın  qabıletlerın  rawajlandırıwg`a,  oqıwda  ızlenıwshılıkke  teorıyalıq 

jaqtan  teren`  o`zlestırıwge  ko`bırek  ja`rdem  beredı.  Sonın`  menen  bırge 

oqıwshılardın` sabaqta belgılı bır problemanı u`yrenıw jag`dayların ızlenıwge alıp 

barıwları u`lken a`hmıyetke ıye. Oqıwshılar fızıkadan o`z betınshe laboratorıyalıq 

jumıs  o`tkerıw  arqalı  fızıkalıq  qublıslardı,  nızamlardı  aktıv  qızıg`ıwshılıq  penen 

anıqlawları,  bılım  barısında  ılımıy  ızertlew  metodlarına  su`yenıp  oqıwshılardın` 

qızıg`ıushılıg`ın arttırıwg`a ja`rdem etedı.  

Jan`a  bag`darlamadag`ı  ko`rsetılgen  laboratorıyalıq  jumıslardı  orınlaw  bızın` 

fızıka  pa`nı  mugallımlerımızden  u`lken  juwapkershılıktı  talap  etedı.  Jan`a 

bılımlendırıw tarawındag`ı bolıp atırg`an o`zgerısler, bılımlendırıw xızmetkerlerıne 

qoyılıp  atırg`an  talaplar  ha`r  bır  mug`allımge  u`lken  juwapkershılık  penen 

jobadag`ı ko`rsetılgen saatlardı ko`rsetılgen jag`dayda da talap etedı. Sebebı, fızıka 

eksperımentallıq pa`n bolg`anlıqtan teorıyalıq materıalları juwmag`ın baqlawdın`, 

ta`jırıybelerdın` juwabı menen oqıwshılar ko`zı menen ko`rıp, jan`a bılımdı teren` 

ıyelew mu`mkınshılıgıne ıye boladı. 

Bız  oqıwshılarg`a  fızıka  pa`nı  teren`ırek  u`yretıw  ushın  ha`r  bır  o`tıletug`ın 

temadag`ı  fızıkalıq  qubılıs,  shama,  o`lshew,  nızam,  a`spab,  ta`jırıybelerdı 

u`yretıwge  belgılı  joba  du`zıp  u`yretıw  jaqsı  na`tıyje  beredı.  Bunı  to`mendegıshe 

ko`rsetıw mu`mkın: