Ўзбекистонда адвокатура: жорий ҳолати ва ривожланиш истиқболлари

Жиноят ишларида адвокат томонидан юридик ёрдам кўрсатишнинг умумий асослари

“Адвокат” тушунчасининг маъноси ва келиб чиқиш тарихи

• “Адвокат” сўзи лотин тилидаги “advocare”, яъни “чақирмоқ, ёрдам сўрамоқ” сўзидан келиб чиққан.
• Ушбу сўздан кейинчалик Рим ҳуқуқидаги суд ишларининг у ёки бу тарафида инсон манфаатларини ҳимоя қилишда ёрдам кўрсатувчи шахс маъносини англатувчи “advocatus” термини вужудга келган.

Адвокат мақомига кимлар эга бўлиши мумкин?

тўла муомала лаёқатига эга бўлган
судланмаган
жисмоний ва юридик шахсларга ҳуқуқий ёрдам кўрсатишнинг барча турларини доимий ва ҳақ эвазига кўрсатиш учун юридик мутахассислик бўйича етарли билим ва тажрибага эга бўлган
малака имтиҳонларини топшириш натижалари бўйича адлия органларининг тегишли рухсатини олган
ўз касбий фаолиятини қонунда белгиланган тартибда адвокатлик тузилмаларидан бирида амалга оширадиган Ўзбекистон Республикасининг фуқароси

Ҳуқуқий ёрдам тушунчасининг моҳиятини англашда қуйидагилар эътиборга олинади:

Малакали юридик ёрдамга бўлган ҳуқуқ
Малакали юридик ёрдам олувчи шахслар
Малакали юридик ёрдамни амалга оширувчи шахс

• ўз ҳуқуқларини билиш ва ўз мақсадига эришиш учун қонун нормаларидан фойдаланишни,
• норматив ҳужжатларнинг маъносини очиб беришни ўзида акс эттиради.
• Ушбу ҳуқуқ қонунни етарли даражада шарҳлаш ва юридик жиҳатдан тўғри, қонуний қарорлар қабул қилишга қаратилгандир.
• Бундай қарорлар эса профессионал юрист – адвокат томонидангина билдирилиши ва тушунтирилиши мумкин.

• ҳар бир шахс малакали юридик ёрдам олиш ҳуқуқига эга.
• Жиноят процессида гумон қилинувчи, айбланувчи, судланувчи, жабрланувчи, гувоҳ, фуқаровий даъвогар ва фуқаровий жавобгар малакали юридик ёрдам олиш ҳуқуқига эга шахслар ҳисобланади

• Малакали юридик ёрдам кўрсатувчи шахс – адвокатдир.
• Адвокат - малакали ҳуқуқшуносдир