Zbekiston xalqaro akademiyasi islomshunoslik fakulteti

1.2. O’rta Osiyoning qadimgi aholisi haqida Yunon-Rim mualliflari
Qadimgi dunyo tarixida Sharq bilan G‘arbni bir-biri bilan bog‘lab turgan karvon yo‘llari (―Lojuvard yo‘l‖, ―Shoh yo‘li‖, ―Buyuk ipak yo‘li‖, ―Nefrit yo‘li‖ va b.) mamlakatlar iqtisodiy hayotida katta o‘rin tutgan. Ana shu yo‘llarning muayyan qismini nazorat qilish (chunki undan katta daromad kelardi) va nazorat hududlarini kengaytirish maqsadida turli bahona va sabablar qidirilib, asosiy maqsad yo‘lida mamlakatlararo urushlar bo‘lib turgan. Ana shunday jangu-jadallardan biri mil.avv. VI-IV asrlarda qadimgi forslar bilan yunonlar o‘rtasida olib borilgan urushlar edi. Qadimgi dunyoning bu ikki buyuk imperiyasi (Ahamoniylar va Yunoniston) o‘rtasida boshlangan urushlarda O‘rta Osiyoning qadimgi xalqlari ham qatnashganlar. Shu munosabat bilan yunon mualliflari O‘rta Osiyo xalqlari haqida tarix uchun qimmatli ma‘lumotlar qoldirganlar. Ayniqsa, qadimgi Yunonistonning yuksak ilmiy va madaniyat markazlaridan bo‘lgan Kichik Osiyo shaharlari, ulardan chiqqan olim-u fuzalolar, Eron va Turonzaminning qadimgi xalqari haqida ko‘p qiziqarli ma‘lumotlar beradilar.