Ўзбекистон тоғ тупроқлари

ЖОЙНИНГ ГЕОЛОГИЯСИ, ГЕОМОРФОЛОГИЯСИ ВА ЛИТОЛОГИЯСИ

• Зомин «Халқ боғи» да геологик тузилиши жиҳатидан палеозой даврининг метаморфизмга учраган чўкинди жинслари, кембрий давридан бошлаб девон, мезозой ва кайнозой эрасининг турли-туман ётқизиклари устунлик қилади. Палеозой ётқизиқлари ёшига қараб кембрий, ордавик, силур, девон, карбон ва юқори палеозойга ажратилади. Бу ётқизиқлар Кўклисой, Чандирсой, Қизилмозорсой ва Қашқасув ўрта оқимларида таркалган.
• Кулранг ва қўнғир рангли лойли сланецлар ва охактошлар парчалангандан сўнг сув шимилиши учун қийин бўлган жигарранг қатламлар ҳосил қилади.

Тоғларнинг баландлиги

• 1.Баланд тоғлар.
• 2.Ўрта-унчалик баланд бўлмаган тоғлар.
• 3.Паст тоғлар.
• 4.Тоғ олди паст текисликлари.
• 5.Тоғ этакларидаги тўлқинсимон текисликлар.

ИҚЛИМИ

• Зомин «Халқ боғи» ўзига хос жуда хилма-хилликка эга иқлим шароитлари билан ажралиб туради.Туркистон тоғ тизмасининг жанубий ва жанубий-шарқий қисмидаги баланд тоғлардан ташкил топган табиий тўсиқлар шимолий қисмидаги кенг ва очиқ текислик боғнинг иқлим шароитига муҳим таъсир кўрсатади. Рельефнинг хилма-хиллиги ёғингарчиликларни нотекис тақсимланишига олиб келади. Гидротермик шароитига, адабиётлардаги тафсилотларга кўра, Зомин «Халқ боғи» ҳудуди Турон провинцияси иқлимига тўғри келади. Қуруқ иқлимий минтақалар (ариддар) денгиз сатҳидан 1500м гача. Бир йилда ўртача 250-300мм атмосфера ёғинлари ёғади. Субгумитли минтақаларда (паст ва ўрта тоғларда) ўрта тоғларда 1000-1500мм гача ёғингарчилик бўлади.Бу ерда дарахт ва бўта ўсимликларининг ўсиши учун анчагина яхши иқлимий шароит мавжуд.

ЎСИМЛИКЛАРИ

• Зомин «Халқ боғи»нинг ўт-ўсимликлари бир неча хил турдан иборат. Лекин улар денгиз сатхидан кўтарилган сари экспозиция, тоғ қояларининг қиялиги ва тупроқ шароитларига қараб ўзгариб боради. Тур­кистон тоғ тизмасининг шимолий қисми чўлга яқин бўлганлиги учун ўсимлик дунёси кам.
• Қўриқхона ҳудуди учта ўсимлик минтақасига ажратилган:
• I.Тоғ саҳроси (дашт минтақаси).
• II.Арчазор минтақаси.
• III.Баланд тоғли ксерофитлар минтақаси.