“Ўзбекистон темир йўллари” датк

Маҳаллий қатновлар – бу мазкур темир йўлнинг ичида амалга оширилган ташишлар.
Тўғри қатновлар – бу икки ва ундан ортиқ темир йўллардаги ёки мазкур темир йўлдан транзит ўтиб кетган ташишлар.
Шундай қилиб тўғри қатновларга нисбатан қуйидагиларни фарқлаш лозим бўлади:
- олиб чиқиш – бошқа тайинланган темир йўлларга мазкур темир йўлдан ортилган юклар;
- олиб кириш – бошқа темир йўлларда ортилган юкларни мазкур темир йўлда тушириш;



ТОПШИРИШ



ТРАНЗИТ



ҚАБУЛ ҚИЛИШ

1.1-расм. Темир йўл юк айланмасининг структураси

- транзит – мазкур темир йўлни босиб ўтиб кетган юклар.

Ушбу фарқлашни инобатга олган ҳолда ортишни иккита элементга бўлиш мумкин:
а) маҳаллий қатновларга ортиш;
б) олиб чиқиш.
Шунга ўхшаш қабул қилишни ҳам иккита элементга бўлиш мумкин:
а) олиб кириш;
б) транзит.
Темир йўлдан юкларни топшириш:
а) олиб чиқиш;
б) транзит.
Схематик булар қуйидагича кўринади:


Қия жадвал. Қия жадвал юк ташишни ифодаловчи кенг тарқалган шакл ҳисобланиб, юк ташишларни миқдорлари ҳақида ва уларни йўналиши ҳақида тўлиқ тушунча беради. Қуйида минтақавий темир йўл бўлинмасининг чизмаси келтирилган (1.2-расм).


1.2-расм. Минтақавий темир йўл бўлинмасининг чизмаси
А, В, Г, – участка станциялари – қўшни минтақавий темир йўл бўлинмала-ри билаш топшириш пунктлари;
Б – минтақавий темир йўл бўлинмаси ичидаги участка станцияси;
О – узел станцияси;
Е – минтақавий темир йўл бўлинмаси тупик станцияси.
Бу минтақавий темир йўл бўлинмаси 4 та – АБ, БО, ОВ, ОГ участкаларидан иборат. Бу участкаларда ҳар бирида бир нечтадан оралиқ станциялар жойлашган бўлиб, улар схемада кўрсатилмаган. 1.1-жадвалда минтақавий темир йўл бўлинмасининг суткалик юк айланмаси минг тонналарда кўрсатилган. Оралиқ станцияларининг юк айланмаси ҳар бир участка учун бир бутун келтирилган.
Жадвалнинг биринчи вертикал графасида ва биринчи горизонтал қаторида географик тартибда минтақавий темир йўл бўлинмасининг барча станцияларининг номлари келтирилган, топшириш станцияларига эса иккита қатор – бири қўшни минтақавий темир йўл бўлинмасидан қабул қилинаётган ва иккинчиси ушбу станцияда ортилган юклар учун ва иккита графа - бири қўшни минтақавий темир йўл бўлинмасига топширилаётган ва иккинчиси ушбу станцияда туширилган юклар учун. Қолган ҳар бир станцияларга мувофиқ равишда ортилаётган ва туширилаётган юклар учун биттадан графа ва биттадан қатор ажратилган.
1.1-жадвал